Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 43

Rjettur.
43
mörkuð eign jarðareigenda; af því leiðir að jarðeigandinn
getur, ef honum býður svo við að horfa, svift þeim alger-
lega í burtu, án þess að nokkur geti komið ábyrgð, fram á
hendur honum fyrir gtóður.'pellin. Af þessar. skoðun hefir
meðal annars, le tt útrýming skóganna.
Setjum svo, að laudið umhverfis Reykjavíkurbæ og upp
að Reykjaneshálend nu væri eign einhvers einstaks manns og
það væri altsaman blómum skreytt og vafið óslílandi biiki-
skógarbreiðu, er bergmálaði af fuglasöng. Gerum ráð fyrir
að eigandinn hefði ótakmarkað vald til að fara með þenna
náttúruauð eftir eigin geðþótta. Ætli að bæjarbúum brigði
ekki í brún, er þeir risu úr rekkju einn bjartan og fagran
vormorgun, og sæu að öll þessi skógardýið og náttúrufegurð
væri horfin, og að e'gandinn hefði breytt henni á einni nóttu
í uppblásið og gróðursnault Iand, eins og það lítur nú út,
án þess að nokkur tök væri á að láta hann sæta sekturn eða
hegningu fyrir t Itækið. Svipað þessu hefir átt sjer stað hjer
á landi á liðnum öldum. Fyrri kynslóðirnar hafa hnígið í
valinn og horfið undir skógargróðrinum og nátlúruauð lands-
ins, en hinar seinni risið úr vöggunni á gróðurberu land-
flákunum og auðninni fyrir þá sök að alt af voru uppi menn,
sem álitu sig hafa heimild til að spilla skóginum og öðrum
gæðum landsins. Enginn getur gert sjer hugmynd um, hve
mikið tjón eignarjetturinn á jörðinni hefir gert landinu á
liðnum öldum og gerir enn, á þessu sviði.
Um leið og skóginum var útrýmt, dóu út ýms grös og
blómjurtir, sem varla gátu þrifist annarsstaðar en í skjóli hans.
Eitthvað um 40 jurtategundir eru nú svo fágætar hjerálandi
að jaær finnast ekki víðar en á 2 — 4 stöðum Retta eru leifar
af jurtategundum, sem að llkindum voru áður algengar um
land alt, en hjara nú eftir á stöku stað. Reiin fækkar óð-
um, eftir því sem kreppir að þeim. Loks nema þær staðar,
þar sem þær finna hæli, í ókleifum kleltum, — eins og víða
á sjer stað með björkitia, þar sem mannshöndin eða gras-
bitarnir ná ekki til þeirra. Svipað er þetla og með dýrin,
sem mæta meslum ofsóknum, og mest eru drepin; þau