Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 49
Rjetiur.
49
öera má ráð fyrir, að nálega hlutar af öllum afurðum
lands og sjávar hjer á landi sje ránsfengur úr skauti náttúr-
unnar, en ekki ræktaðar afurðir. Óræktað land: heimahagar,
beitilönd, skógar, er talið að vera um 22468 Q km., en
ræktað land, tún og matjurtagarðar um 217 Q km. Pað er
því örlítill hluti af öllum ræktunarhæfum jarðvegi á landinu.
En uppskeran er þó furðu miki!, af ekki stærra svæði, eftir
því að dæma sem hagskýrslurnar herma.
Árið 1919 voru afurðir jarðargróðans þessar:
Taða................... 605372 hestar.
Úthey.................. 1382700 hestar.
Jarðepli og rófur . . . 36057 tunnur.
Hrís................... 20852 hestar.
Afurðir þessar eru ekki verðlagðar í skýrslunum. En
verðið er auðvitað breytilegt með ári hverju, þótt hlutföllin
haggist lítið. Ef töðuhesturinn er metinn á 12 kr., útheys-
hesturinn til jafnaðar á 9 kr., jarðeplin á 20 kr. tunnan, róf-
ur 15 kr. tunnan, hríshestuiinn á 5 kr., verða þessar afurðir
nálega 20500000 kr v'rði. Taðan og rótarávextirnir eru einu
ræktuðu afurðirnar, þær nema tæpum 8 milj. króna. Hitt,
eða um 12 milj. kr. virði, eru afurðir, sem náttúran fram-
leiðir af eigin ramleik. Mannshöndin kemur þar aðeins
nærri til að hirða ávextina. Hrís getur ekki talist með rækt-
uðum afurðum meðan skógarnir eru notaðir sem hvert ann-
að beitiland, og hvorki gróðursett eða sáð í staðinn fyrir það
sem höggið er. Hjer er ekki gerður greinarmunur á flæði-
engjaheyi og öðru útheyi, vegna þess að varla er hægt að
telja nema örlítinn hluta af áveituengi gerðu af mannavöldum.
Meginið af flæðiengjum eru náttúrunnar verk. Enda verður
ekki sjeð á neinum skýrslum hvaða engjar eru gerðar af
mönnum og hverjar eingöngu af náttúrunni. Lengd ogrúm-
mál vatnsveituskurða, flóð- og stíflugarða, er nákvæmt talið
í metrum, en þess er hvergi getið, hvað landið er stórt,
sem veitt er á, eða hvað uppskeran eykst við áveituna,
sem þó væri miklu gagnlegra að vita. En það sem ekki
verður vefengt, er, að meira en helmingurinn, af allri upp-
4