Alþýðublaðið - 09.10.1922, Page 2

a
ÐDBfi.áiDIÐ
Sjómannaféíag Reykjavíkur
heldur fund annttð kvöld (þriðjad. n. þ. œ.) ( Birucni kl. y1/*.
Til umræðu: Fánatnál félagains. Sjóðstofnunar-
málið. Tilkynning frá útgerðarmönnum. — Mætlð
stundwíalcga og sýnið skírteini við dyrnar.
StjórniD.
Criettð simskeyti,
Khöfn, 6. okt.
Forsetnval 1 Pýzkalanöi.
Sfmað er Irá Berlín, að forseta
val eigi fram að fara ( Þýzkatandi
3. desember n. k. Ebeit vili ekki
gegna lengur embættisu án þess
að leita þjóðaratkvæðia.
Sáttainnðor við Tyrki.
j Simað er (rá London, að fund-
inum i Mudinia hafi verið slitið (
gærkveldi. Skilmálar um vopnahlé
voru undirskrifaðfr og lofuðu Tyrk
ir þar að verða á brott úr hlut
lausta svæðinu við Dardanellasund.
Kemalistar taka við borgaralegri
stjórn ( Konitantinopel og Þrakiu,
en hernaðaryfirráð bandamanna
eiga þó að haldatt, uns þeim
málum verður ráðið til lykta á
friðaríundinum.
yUmanakið 1923.
Háskóli íslands hefir nú lokiins
fengið einkarétt á útgáfu alman
aksins samkvæmt lögum frá 27.
júnf 1921, Fyrsta almanakið frá
háskólanum hér byrjar með árinu
1923. Það er reiknað út af þeim
dr. phil Ólafi Daníelsryni og cind.
mag. Þorkeli Þorkelssyni Áður
hafði stjörnnturninn í Kaupmanaa
höfn veg og vanda af útreikningn-
um. Elgi er þó þstta fyrsta al
manakið, sem íslendingar hafa
reiknað út, eins og sumir halda.
Bændaöldungurinn og stjörnumeist
arinn Jón Bjarnason frá Þórorms
tungu reiknaði út almanak eftir
afstöðu Vatnsdais, um eða eftir
1850.
Þess mátti vænta, að breytingin,
aem nú vaið á útgáfu almanaks*
ins, hefði verið að dnhverju ieyti
gerð minnisstæð, ( þessu fyrsta
almanaki frá háskólauum hér.
Eins og t. d með því, að geta
stuttiega þeirra erlendra manna,
sem hiogað til hafa reiknað það
út, og með ágripi af sögu alcnan-
aksins frá fyrstu t(ð og fram að
þeisum t(ma o s. frv. Þó mátti
ekki minna vera en að þetta nýja
almanak hefði verið gert, að minsta
k03ti, elns þjóðlegt og almanökin
voxu áður bjá Hafaarháskólanum.
Nokkrar breytingar hsfa verið
gerðar á almanakinu, sn fáar til
bóta. Hinu forna (slenzka timatali,
sem um langan aldur hsfir stiðið
( almanakinu, er alveg slept. Tei
eg það mlður farið. Hafði þsð sitt
sögulega gildi og fróðiegt til sam
anburðar við hið nýja. Mánaðar
nöfnunum gömlu er að vfsu haldið,
þó ótölumerktum, verður þvf ekki
séð, hver fyrsti og siðasti máuuð
urinn er í hinu forna dagatali.
Viðbuiða registur var um eitt
skeið prentað framan við alman-
aktð. Var það mjög fróðlegt; ætti
að taka þann sið upp aftur. Þá
var fyrir nokkrum árum feld (
bqrtu dýrðlingaheitln aftan við
dagatölin, en sett ( staðinn fæð-
ingar og dínardægur ýossra (s
Ietzkra manna, og getið merk-
ustu viðburða úr sögu íslands,
Þetta var góð breyting, en þvi
miður stóð hún ekki leagi ís
iendíngar ( Ameríku eru það þjóð
legri en vér, að þeir hafa siíka
skrá í almanaki því, sem þelr gefa
út Nöfnum nokkurra Danakon
u»ga er siept úr nýja almanak
inu; þau máttu auðvitað missa sig,
ea það mátti sieppa dýrðllngn
heitunum lika, og setja eitthvað
þarfara í staðinn.
Tafla yfir sloftilag á nokkrum
stöðuia* hefir verlð feld i burtu
úr almanakinu, en i hennar stað
sett önnnr um „meðalhita nokk-
urra ataða á íslandi". Þessi nýja
tafla var nauðsynleg, en þrátt
fyrir það virtist ástæðulaust að
sleppa hinni.
Um langt akeið hefir það verið
venja, á hverju ári, að birta kon
ungsættina framan vlð almanakið.
Þetta virðist þó ekki hafa mikið
gildi fyrir aímenning; vel mætti
þessi ættartala missa sfg. Ætti að
vera nóg að birta að ejns nöfn
konungshjónanna og rikiserfingj-
ans, en setja eitthvað annað nyt
aamara í staðinn (yrir hitt.
Nýja almanaklð hefir ekki tek
Aígreid^la
blaðsins er ( Alþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti ov Hverfisgötu.
Sími C»@@.
Auglýsingum sé skilað þanga£
eða ( Gutenberg, I siðasta lagí
kl. 10 árdegis þann dag sem þæv
eiga að koma f blaðið.
Askriftagjald ein kr. á mánuðL.
Augiýsingaverð kr. 1,50 cm. eiad
Útsölumenn beðnir að gera skif
tii afgreiðslunnar, að minsta kostf
ársfjórðungslega.
ið neianm umbótum ( höndum
Þjóðvinaféiagsini, frá þv( sem ver-
ið htfii'. Þó fiytur það samt ýms
ar fróðlegar og nytsamar greinar.
en enaþá fjölskíúðugra gat það
verið af (slenzkum fræðum, og
fróðieiksmolum. En einn höfuð .
galli á almanakinu eru auglýsing
ar, sem hér og| hvar er drcift
innanum það. Á þessari nýbreytni
var byrjað ( fyrra. Þá voru 14
blaðslður eintómsr auglýsingar,
að meðtaldri kápunni, cn i þessu
almanaki (1923) eru þær 26 Þetta
er aiveg óhaíandi, þó að gert sé
til þess að afla Þjóðvinafélaginu
tekjur. Væri vei tilvinnandi að
gefa nokkrurn aurum rneira fyrir
atmanakið og að iosna við aug-
lýsisga ófögnuðinn. Þó að týaka
sé erlendis að samskonar bækur
flytji auglýsingar, gætum vér vet
komist af án hennar, og það höf-
um vér getað hingað tíl. Miklu
væri þarfara að fylla þessar aíður
f almanakinu með öðru efai til
skemtunar og fróðleiks.
Árið 1881 kom fyrsta myndin
i almanakinu; húa var af Jónt
Sigurðssyni og fylgdu nokkur
minningarorð um hann. Þvf mið-
ur var ekki haldið áfram að flytja
mycdir i almauakinu af íslenzk-
um mönnum, heldur af eintómum
1
útlendingum. Veit eg þó ekk£
hvar myndlr af (sienzkum sæmd-