Réttur - 01.07.1928, Blaðsíða 60
188 HEIMSBARÁTTAN UM OLIUNA [Rjettur
ekki bjuggust við slíku, urðu eftir því sem tíminn leið
sterkari og sterkari og drógu sig að síðustu í hlje.
Þannig höfðu olíufjelögin með hinu fræga fjármála-
viti sínu aflað sjer ímyndaðra eigna í Rússlandi og
varpað út of fjár fyrir það, án þess að hafa minstu
hugmynd um grundvallaratriði í Sovjetskipulaginu eð-
ur mátt þess. Það er næstum ótrúlegt, hvílíka fáfræði
auðvaldið sýndi þar. Þessar olíukempur höfðu ekki afl-
að sjer hinnar minstu vitneskju um Sovjetlýðveldið.
Reyndar voru Ameríkumenn vitund hygnari Englend-
ingum, sem að lokum urðu til almenns athlægis. Hinir
svonefnciu stjórnvitringar gerðu alt, sem þeim var
boðið, og t. d. Lloyd George misti við þetta drjúgum
af virðingu sinni, sem hann síðar hefir reynt að vinna
með óteljandi ræðum og ritum.
Um alt þetta, sem nú er talið, gefur rit Fischers ó-
tæmandi fróðleik. Ásamt með riti Upton Sinclairs,
Olía, sem lýsir hinni svívirðilegu olíugræðgi Banda-
ríkjamanna, gefur rit þetta glögga mynd af göllum og
óheilindum deyjandi heims.
Áður heimur þessi ferst, berjast menn með hnúum
og hnefum, til að viðhalda lífinu og reyna að viðhalda
og byggja á sama þjóðhagsgrundvelli og var fyrir
styrjöldina. Þannig er olíupólitík Englands gegn Rúss-
landi beint framhald þeirrar starfsemi, sem fyrir stríð
var rekin, til að afla Englandi olíu í Mesopotamíu,
Persíu og Rússlandi, aðeins starfsaðferðin og kringum-
stæðurnar hafa breytst, en stefnan er hin sama. Á síð-
ustu árum hafa bæði Standard Oil og ensk-hollenska
fjelagið keypt olíu að Rússum, en úrslitasamningar eru
engir gerðir. Rússar hafa sýnt sig reiðubúna til að
selja olíu og leyfi til olíuvinslu, en um einokun getur
aldrei oi’ðið að ræða frá þeirra hálfu. Bæði Bretar og
Ameríkumenn hafa reynt að fá einokunarleyfi hjá
Rússum en árangurslaust.
Olíuframleiðsla Sovjetsambandsins hefir aukist með