Réttur - 01.07.1928, Blaðsíða 96

224 ATHS. MARX VIÐ GOTHASTEFNUSKRÁNA [Rjettur
eftir 1875? í fræðslustarfi flokksins á að leggja áherslu
á þessi atriði:
»Að allir hafa jafnan rjett til að lifa og hagnýta
hæfileika sína«.
»Að enginn maður má hafa hag af því, sem er ann-
ars óhagur« o. s. frv. sbr. steínuskrána.
Það er ekki að furða þó íslensk alþýða sje upplýst
um þjóðfjelagsmál, þegar leiðtogar hennar veita henni
slíka fræðslu, og leggja sjerstaJca áherslu á þessa speki!
Auðvitað liggur beinast við að taka þessi orð eins og
þau eru töluð, en þrátt fyrir þessa dæmalausu
»fræðslu«, þá trúir þó íslensk alþýða betur sinni átak-
anlegu reynslu og hún veit vel að menn mega »hafa
hag af því sem er annars óhagur« o. s. frv.
Hver er þá meiningin?
Jú, þessi »rjettur«, sem um er rætt er ekki hinn
raunverulegi rjettur heldur hinn »eilífi rjettur«, sem
hvergi er til, ekki einu sinni uppi í skýjunum. í munni
borgarastjettarinnar er hann hinn borgaralegi rjettur,
í munni verkalýðsins er hann orð, orð innantómt.
Jafnvel þó að allir hafi »jafnan rjett til að lifa og
hagnýta hæfileika sína«, þá stoðar það verkamannin-
um lítið, ef hann vantar hin efnalegu skilyrði til að
lifa og hagnýta hæfileikana. Hann getur dáið úr hungri
þrátt fyrir »jafna rjettinn«. í hinu borgaralega þjóð-
fjelagi hafa allir jafnan rjett til að »komast áfram«
og ríkir og fátækir hafa jafnan rjett til að deyja úr
hungri og hvorki æðri nje lægri hafa rjett til að sofa
undir brúnum í París, eins og Anatole France orðar
það.
Lítum nú á það, sem Marx segir um þetta atriði.
Hann spyr: »Fullyrða burgeisarnir ekki að núverandi
útbýting sje rjettlát? Og er hún ekki í raun og veru
eina rjettláta útbýtingin á grundvelli núverandi fram-
leiðsluhátta? Er hið efnalega ástand temprað af rjett-
arhugtökum eða er það ekki öfugt, að rjettarástandið