Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 66
274 BARÁTTAN UM HEIMSYFIRRÁÐIN [Rjettur
Eftir því sem samkepni Bretlands og Bandaríkj-
anna hefir magnast, hafa og deilurnar um vígbúnaðinn
á sjó vaxið að sama skapi. Þríveldaráðstefnan í Genf
1927, þar sem Bretland, Bandaríkin og Japan ræddu
um takmörkun herbúnaðarins á hafinu, lauk svo, að
ekki náðist samkomiulag. Aðallega var deilt þar um
hinar smærri herskipategundir, sem ekki höfðu verið
teknar til greina á ráðstefnunni í Washington. Banda-
ríkin vildu takmarka allar smærri herskipategundir,
en Bretland vildi aðeins láta takmarka smíði herskipa,
er voru yfir 8000 tonn. Enginn skal þó ætla, að af-
staða Bandaríkjanna í Genf hafi verið sprottin af
sjerstökum friðaráhuga. Nei, öðru nær. Þau vildu að-
eins binda Bretland í báða skó með því að takmarka
þær skipategundir, sem Bretlandi er lífsnauðsyn að
hafa ótakmarkaðar, sem sje hin smærri herskip. Bret-
land reis auðvitað öndvert gegn þessu og varð því ekki
af neinu samkomulagi, enda tók Frakkland ekki þátt
í ráðstefnunni, auðvitað til þess að loku væri fyrir það
skotið, að nokkur árangur næðist.
Þannig var málum komið, að »afvopnunin« var
komin í mesta öngþveiti og stórveldin hervæddust
hvert í kapp við annað. Flestir sáu nú, að »afvopnun«
og »takmörkun herbúnaðar« var ekkert annað en mein-
ingarlaust orðagjálfur í munni auðvaldsins til þess að
leyna lýðinn hins sanna um þessi mál og draga ofurlít-
ið úr þessari takmarkalausu ósvífni, sem almenningi
var sýnd. Hræsni stjórnmálamanna auðvaldsins var
loks afhjúpuð til fulls, er Litwinow, erindreki ráð-
stjórnarinnar rússnesku, bar fram tillögur sínar í
undirbúningsafvopnunarnefndinni um algjöra afvopn-
un. Þjóðabandalagið varð í standandi vandræðum, því
að við þessu hafði það ekki búist. Hinir háu herrar
Þjóðabandalagsins risu líka upp á afturfæturna og
heltu sjer yfir Rússland eins og að vanda, sökuðu það
um, að þaðan væri heimsfriðnum mest hætta búin o.