Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 68
276
BARÁTTAN UM HEIMSYFIRRÁÐIN [Rjettur
heita má út í hverskyns ófrið, og það því fremur sem
»friðarsáttmáli« þessi gefur slíkum, ófriði hálf-laga-
lega viðurkenningu. Bretland hefir eftir sem áður full-
an rjett til að kúga Egiptaland og Indland og önnur
lönd, sem »eru sjerstaklega mikilvæg fyrir frið og ör-
yggi hins breska heimsveldis«.
Frakkland tók það og skýrt fram, að »friðarsáttmál-
inn« rifti ekki hernaðarbandalagi sínu við aðrar þjóð-
ir, nje hreyfði nokkuð við skuldbindingum sínum og
skyldum við Þjóðabandalagið og önnur lönd, svo sem
Pólland, Tscechoslowakiu o. fl.
Japan ljet svo um mælt, að sáttmálinn mætti alls
ekki skerða sjerhagsmuni sína í Mandschuríu og Mon-
gólíu. Og Kellog sjálfur kvað sáttmálann blátt áfram
gera þegjandi ráð fyrir því að Monroe-yfirlýsingin
hjeldi sinni fornu friðhelgi. Loks áskildu öll auðvalds-
ríkin, sem undir sáttmálann skrifuðu, sjer rjett til að
fara í »varnarstríð«, en sjerhverju ríki er heimilt að
dæma um, hvað sje »varnarstríð«, svo að ekki eru á-
kvæði sáttmálans ströng.. Þegar allir varnaglarnir eru
lagðir saman, kemur í ljós, að bókstaflega öll stríð eru
leyfileg. Briand sagði að vísu, að »hinn eigingjarni ó-
friður« væri »bannfærður«. Hið »heilaga stríð« auð-
valdsins. Hið »óeigingjarna«, »heilaga stríð« auðvalds-
ins gegn Ráðstjórnar-Rússlandi er því vonandi ekki
sett í bann af þessum »friðarsáttmála«, sem »táknar
nýtt tímiabil í sögu mannkynsins«, eins og Briand
komst að orði í París, þegar Kéllogg-sáttmálinn var
undirskrifaður. Af því, sem sagt hefir verið um Kel-
logg-sáttmálann, er augljóst, að hann er eitthvert hið
aumasta pappírsblað, sem auðvaldið hefir látið frá
sjer fara til að »tryggja friðinn«. Hann er svo loðinn
og óákveðinn, að ómögulegt er að byggja neitt á hon-
um. Hann er álíka ljelegt plagg, og friðardómstóllinn
var ljeleg stofnun.
Það sjest og greinilega, að fæstir taka »friðarsátt-