Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 102

310
NÝ ÓFRIÐARBLIKA
[Rjettur
og tryggja eftir mætti. Þessvegna hefir Bretland bar-
ist leynt og ljóst gegn Nankingstjórninni og æst upp
innanlandsféndur hennar gegn henni. Bretland vill ó-
gjarnan að Nankingstjórnin eflist, því að fyrirtæki á
þessum slóðum eru mjög undir stjórn og áhrifum
bresks auðmagns. Aftur á móti hefir Nankingstjórnin
til þessa farið sérstaklega vel í vasa Bandaríkjaauð-
valdsins, höfuðkeppinautar Bretlands. En upp á síð-
kastið hefir pólitík Bretlands gagnvart Nankingstjórn-
inni verið í meira lagi tvöfeldnisleg. Til þess að láta
Bandaríkin ekki snúa á sig um of, hefir Bretland far-
ið að nálægjast Nankingstjórnina, og 2. júlí í sumar
skrifaði breska »verkamanna«-stjórnin (eg bið vel-
virðingar á að þurfa að kenna slíka endemisstjórn við
verkalýðinn) undir flotasamning við Kína. Bretland
ætlar að koma skipulagi á flotamál Nankingstjórnar-
innar, breskir herflotasérfræðingar starfa núna að
því, og Kína ætlar að kaupa herskip í Bretlandi til þess
að koma sér upp flota. Með þessu vill Bretland tryggja
ítök sín og ívilnanir í Kína, ef svo skyldi fara, að Nan-
kingstjórnin festist í sessi og eflist, og vega jafnframt
nokkuð upp á móti áhrifum Bandaríkjanna. En af
Bandaríkjunum stafar nú mestur »ljómi« í Kína með-
al stórveldanna. Þau hafa nokkura sérstöðu meðal
auðvaldsríkjanna í Kína. Þau eiga þar engin sérstök
»áhrifasvæði« og auðmagn eiga þau þar lítið í fyrir-
tækjum enn sem komið er. Aftur á móti hefir verslun
þeirra við Kína aukist gríðarlega á síðustu stundum.
Bandaríkin hafa fengið þar mikinn markað fyrir bif-
reiðaframleiðslu sína, og nú er í ráði, að þau komi þar
upp bifreiðaverksmiðju og flug’vélaverksmiðju. Áhrif
Bandauíkjanna á Nankingstjórnina bæði pólitísk og
atvinnuleg, eru meiri, en nokkurs annars stórveldis í
Kína. Bandaríkin hafa hönd í bagga með öllum fjár-
málum stjórnarinnar, amerískir fjármálafræðingar
eru önnur hönd hennar í þeim efnum. Loks er ame-