Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 119

Rjettur]
VÍÐSJÁ
327
tillit til hennar. Á undanförnum árum hefir nú katól-
ska kirkjan gert samning við hvert fasistaríkið á fæt-
ur öðru: 1922 við Lettland, 1924 við Bajern, 1925 við
Pólland, 1927 við Lithauen, 1929 við ítalíu og Rú-
meníu.
Katólska kirkjan er vön að selja sig og lætur ekki
að sér hæða í samningum, enda eru það allálitlegar
fúlgur, sem hún hefir trygt sjer í fje, einkum nú síð-
ast frá ítalíu og var þó ekki ránsfengurinn lítill fyrir.
Með samningnum við ítalíu var einnig páfinn við-
urkendur á ný sem veraldlegur höfðingi, kirkjuríkið
endurreist, þótt lítið væri — en Mussolini öðlaðist þar
fyrir blessun hins »heilaga föður« yfir blóðsúthelling-
um og hryðjuverkum fasismans.
En út yfir tekur þó, þegar páfadómurinn gerir
samning við prússneska, lýðveldið. Prússland, vagga
prótestantismans, heimskunnugt sem eitt af vjeum
vantrúarinnar með annan eins trúleysingja og Friðrik
mikla á konungsstóli jafnvel á einveldistímunum —
þetta land hefir oft gert samning (concordat) við
katólsku kirkjuna. Er það í fyrsta skifti sem það skeð-
ur í landi, þar sem prótestantar eru í meirihluta. 14.
júní þ. á. var samningur undirskrifaður milli hins
sosialdemokratiska forsætisráðherra Otto Braun og
sendiboða páfans Pacelli. Með samningi þessum eru
sjerrjettindi katólsku kirkjunnar og eignir í Prúss-
landi viðurkendar og henni óbeint gefnar stórfúlgur
af þjóðarfje. Pater born og Breslau eru gerð að erki-
biskupsdæmum og biskupsdæmi stofnuð í Berlín og
Achen. Tvöfaldar það gjafirnar til kirkjufurstanna
svo þær nema tæpum 3 milj. marka árlega. Þá eru all-
ar jarðeignir og byggingar kirkjunnar afhentar páfa-
dómnum til algerðra umráða án nokkurs uppsagnar-
frests — nemur það miljónum. Þá fær kirkjan að
halda hinum volduga skattrjetti sínum og tekjur ka-
tólsku kirkjunnar í Prússlandi af honum, munu nema