Réttur - 01.06.1948, Síða 27
RÉTTUR
115
þegna við íslendinga til atvinnurekstrar hér á landi er
bandarísku auðvaldi veittur aðgangur að auðlindum lands-
ins.
Það er einsætt, að ríkisstjórnin liefur engan siðferðilegan
rétt til þess að semja af þjóðinni valdið yfir efnahags- og
stjórnmálum hennar. En miðstjórn Sameiningarflokks al-
þýðu — Sósíalistaflokksins vill leggja sérstaka áherzlu á, að
að ríkisstjórnin hefur heldur engan stjórnlagalegan rétt til
þess. Samningur þessi er gerður þvert ofan í skýlaus ákvæði
stjórnarskrárinnar.
í 21. grein stjórnarskrárinnar segir svo:
„E'orseti lýðveldisins gerir samninga við önnur ríki. Þó
getur hann enga slíka samninga gert, ef þeir hafa í sér l'ólgið
afsal eða kvaðir á land eða landhelgi, eða ef þeir horfa til
breytinga á stjórnarlögum ríkisins, riema samþykki Alþing-
is komi til.“
En samningurinn gerir livorttveggja í senn, að leggja
kvaðir á landið og innlima það í efnahagskerfi annars ríkis,
sem óhjákvæmilega horfir til gagngerðra breytinga á stjórn-
arhögum ríkisins. Ríkisstjórnin getur samkvæmt stjórnar-
skrá lýðveldisins alls ekki selt öðru ríki slík völd í hendur
sem hún gerir með samningi þessum.
í 40. gr. stjúrnarskrárinnar er einnig bannað ,,að taka lan,
er skuldbindi ríkið“, „nema samkvæmt lagaheimild". En
þessi samhingur felur einmitt í sér skuldbindingar fyrirhug-
aðrar lántöku.
*
Samningurinu er því hvorki sið'ferðilega né lagalega
bindandi fyrir islenzku þjóðina. Hann er gerður i fullu
heimildarleysi og þveri ofan i Akvceði sf jórnarskrár hennar.
Miðstjórn Sameiningarflokks alþýðu — Sósíalistaflokksins
skorar á alla íslendihga, hvar i flokki sern þeir standa, að
taka höndum saman til þess að losa þjóðina við landráða-
samning þennan og stjórnina, sem hefur gert hann, og til