Réttur - 02.05.1950, Qupperneq 63
RÉTTUR
143
Útþennslustefna Bandaríkjanna á sviði verzlunar hefur leitt
til gífurlegrar aukningar á utanríkisverzlun þeirra eftir stríð frá
því sem var fyrir styrjöldina.
Vöruveltan náði hámarki 1947 og nam þá 31% af heimsútflutn-
ingnum, en 14.1% 1938. Útflutningurinn hefur eftir stríð verið frá
4.7 til 9.6 milljörðum dollara meiri en innflutningurinn. Hér verð-
ur að geta þess, að vegna samkeppni annarra auðvaldslanda nam
útflutningur Bandaríkjanna 1948 aðeins 22.8% af heimsútflutningn-
um ,og á fyrstu 10 mánuðum 1949 var hlutur Bandaríkjanna kom-
inn niður í 20.5% miðað við sama tímabil 1947.
Hin kapítalistísku Bandaríki þjást af þeim ólæknandi sjúkdómi,
að þau vilja ekki flytja inn jafnvirði þess, sem þau flytja út, held-
ur vilja þau flytja meira út. Við það skapast mótvirðislaus útflutn-
ingur, og reyna Bandaríkin að jafna hallann með því að draga
til sín gullforða þeirra landa, sem flytja inn bandarískar vörur,
eða með því að veita sérstök lán eða með Marshallhjálp.
Verð í Bandaríkjunum á sumum hinna mikilvægustu vöruteg-
unda er fjórum til fimm sinnum hærra en fyrir stríð, og því hefur
gullforði auðvaldslandanna svo og hin bandarísku lán eyðzt fljótt.
Við þetta hefur gullforði Bandaríkjanna vaxið úr 14.5 milljörð-
um í lok 1938 upp í 24.6 milljarða í árslok 1949. Hins vegar hefur
gullforði Frakklands lækkað úr 2.760 milljónum dollara 1938 nið-
ur í 523 milljónir dollara, Bretlands úr 3.450 milljónum dollara
niður í 1.590 dollara, Sviþjóðar úr 321 milljónum dollara niður í
70 milljónir dollara og Hoilands úr 998 milljónum dollara niður í
195 milljónir dollara.
Svo sem kunnugt er, eru Bandaríkin ekki útflytjandi gulls,
heldur innflytjandi, þ. e. a. s. þau koma fram sem gullkaupandi í
löndum, sem vantar dollara til að greiða með innflutning sinn.
Og þar sem kaupgeta dollarans hefur fallið um helming miðað
við kaupgetu hans fyrir stríð, leiðir það af hinu óraunhæfa gengi
dollarans, að hægt er að kaupa erlent gull fyrir aðeins hálft raun-
verulegt verð þess. Af þessu leiðir, að Bandaríkin hafa, aðallega
eftir stríð, grætt 10 milljarða dollara á því að kaupa gull, án þess
að leggja fram nokkurt mótvirði. Bandaríkin hafa því efni á að