Réttur - 01.09.1962, Page 19

I! E T T U R
211
þægindi. Heíur rikisstjórninni þegar tekizt að minnka svo kaup-
mátt launa og hækka svo vexti, að miklu íærri hefja nú íbúðar-
byggingar en áður. En um leið eykur ríkisstjórnin með launalækk-
unum gróða hurgeisastéttarinnar, — og eyðslu hennar! Þar sem
sú stétt er stór, hrýzt gróði hennar allmikið fram í aukinni eyðslu.
Hin fínu, nýju klúbbhús í Reykjavík sýna það bezt. Hinsvegar
virðist sá gróði aðeins hjá einstaka aðilum hennar finna leiðina til
nýrrar framleiðslu. Aðalvon sína setur ríkisstjórnin aflðsjáanlega
á fjárfestingu erlendra auðfélaga. — Aðjerð burgeisastéttarinnar
er bœði röng og ill, — og þýðir í rauninni aðeins að rýra lífs-
kjör íslenzkrar alþýðu, — (með launalækkun og auknum vinnu-
Jrræidómi, meðan það atvinnuleysi, sem stefnt er að, hefst ekki
sökum mikillar síldveiði vestan og sunnan) — en setja allt sitt
traust á erlent auðvald, er tortími um leið sjálfstæði þjóðarinnar.
4. Verðbólgan. — íslenzka auðvaldið og hagfræðingar þess haía
látið svo sem verðbólgan væri vandamál, sem Jjeir væru á móti og
væri of háu kaupi að kenna. Hið sanna er, að flestir íslenzkir at-
vinnurekendur hafa hafl hag af verðbólgu, sökum þess að meginið
af stofn- og veltufé þeirra flestra er fengið að láni hjá bönkum
ríkisins. Þeir græða því á J)ví að skuldirnar rýrni að gildi en fast-
eignirnar, sem Jieir liafa sett lánin í, hækki í verði. Islenzk burgeisa-
stétt hefur ]>ví mestöll — til eru vissulega undantekningar — haft
])veröfuga hagsmuni við t. d. enska auðvaldið, sem sjálft á bank-
ana, sjálft lánar ])ví út, vill því fá jafngóða peninga til baka og
])að lánaði, — og er því á móti gengislækkunum og verðbólgu. —
Ofugt er það með íslenzku burgeisastéttina, — enda hafa aldrei
verið örari gengislækkanir en síðan alræði bennar í efnabagsmál-
um komst á 1959. — Stöðugt verðlag er vissulega mikið hagsmuna-
mál launþega og |)jóðarheildarinnar, en það er síður en svo að
þorri burgeisastéttarinnar hafi hagsmuni af því, til þess er þáttur
brasksins of stór liður í gróðamyndun hennar og verðbólgugróð-
inn er beinlínis undirstaðan að auði sumra „ríkustu“ atvinnurek-
endanna.
5. Sérvandamál sjávarátvegarins. Hagfræðingar burgeisastéttar-
innar gera mikið úr því, að sjávarúlvegurinn, og einkum iogaraút-
gerðin, sé liálfgert vandræðabarn íslenzks ])jóðfélags. Og með lát-
lausum áróðri hefur tekizt að koma þessum skoðunum inn hjá
nokkrum liluta ])jóðarinnar. — En hvert er í rauninni vandamál
sjávarútvegsins?