Réttur - 01.11.1965, Síða 11

R É T T U R
219
hræddir meira með rússneskri innrás eða bandariskri er ekki opin-
berlega vitað, en ekki virðist sennilegt, að stórveldið Bandaríkin
befði lagt niður skottið fyrir þrjózkri kotþjóð, ef þeir hefðu talið
hersetu á landi hennar lifsspursmál. Stórveldapólitík á okkar dögum
er enginn barnaleikur, þar sem blásið er í flautu og dæmt að lögum,
ef einhver gerist of fyrirferðarmikill, heldur er það valdið, sem
úr sker allsstaðar þar sem því verður við komið.
Það virðist næsta augljóst, að þegar smáþjóð lendir á áhrifasvæði
slórveldis, einkum ef land hennar er mikilvægur reitur á hernaðar-
skákborði þess, þá stafar sjálfstæði hennar fyrst og fremst hætta frá
því sama stórveldi. Sjálfstæði smáþjóðarinnar er ekki aðeins þyrn.ir
í augum stórveldisins að svo miklu leyti sem það er stórveldinu og
hagsmunum þess andsnúið, heldur felst í sjálfstæði smáþjóðarinnar
sú hætta, að það snúist einhvern tíma gegn stórveldinu. Bezt er þá
frá sjónarmiði stórveldisins að sjálfstæði smáþjóðarinnar sé annað-
hvort ekki til, eða þá aðeins form án innihalds, og smáþjóðin sé
stórveldinu háð og auðsveip. Smáþjóðin hlýtur því að heyja sjálf-
slæðisbaráttu sína fyrst og fremst gegn stórveldinu, annaðhvort
varnarbaráttu því til viðhalds eða sóknarbarátlu því til endurreisnar
eða endurheimtar. Þessu til staðfestingar eru mörg dæmi úr ýmsum
áttum, sem ég hirði ekki að nefna, enda viðkvæmt mál.
Það hljómar því nokkuð undarlega, þegar því er haldið fram, að
íslendingar séu í varnarbandalagi við Bandaríkin til að verja sjálf-
stæði sitt og menningu, og undarlegast af öllu er þó, að við skulum
beinlinis hafa boðið þeim heim til þess. Að slepptum hugsjóna-
umbúðum horgaralegra leiguskriffinna og froðusnakka þá er NATO
stofnað utan um hagsmuni ráðandi stétta í Vestur-Evrópu og
Norður-Ameríku, og þegar hagsmunirnir hætta að fara saman, þá
falla hin fögru blóm hugsjónanna á einni hélunótt (smbr. stefmi
de Gaulle). Eg ætla að svo búnu að leyfa mér að fuliyrða — og bíð.
með óþreyju eftir að sú fullyrðing verði hrakin með viðhlíland.i
rökum — að sjálfstæði íslands stafi fyrst og fremst hætta frá Banda-
ríkjunum. Því má halda fram, að bezt sé að beygja sig hæfilega
fyrir hagsmunum og yfirburðuin Bandaríkjamanna og betra sé að
rétta þeim litla fingurinn í bili en láta þá taka höndina alla í einu.
En því er ekki hægt að halda fram, að þeir séu hér með her sinn
til að vernda sjálfstæði íslands og menningu fyrir hættulegri óvini
en sjálfum sér.
Þá skal ganga feti framar og fjalla lítillega um, hverja viðleitni
Bandaríkjamenn hafa haft í frammi til að grafa undan sjálfstæði