Réttur - 01.11.1965, Page 42

250
RÉTTUR
að minnsfa kosti, ef hagar þcss næðu yfir tvær heimsólfur. Eitt er
víst svona leiðarmót er ekki lagsnauðasti leikurinn í landvörn sveit-
anna. Þetta fólk verður seint þorparalýður, það hefur sungið sig
saman við sveitina sína."
Það ,þykir mér líkiegt að Þóróifi og félögum lians iiafi þótt lof
Stephans G. betra en þúsund annarra. Og vissulega átti Réttur slíkt
lof skihð, ekki sízt miðað við, hvernig hann fór úr hlaði. Að koma
út yfir 200 blaðsíðna riti uin þjóðfélagsmál 1916 á Islandi er vissu-
lega sögulegt afrek.
Héi verður eigi rakin saga Réttar. Það er ekki tilgangur þessar-
ar greinar, heldur aðeins ræða upphaf hans.
Þa# varð hiutskipti ýmsra ungra manna, sem þá voru að vakna
til meðvitundar um þjóðfélagsvandamál, að komast í samband v.ið
Þórólf og félaga hans. Stefán Pétursson, nú þjóðskjalavörður,
þýddi i Rétt greinar 1919 og 1920. Og eftir að þessir ungu menn
fylktu sér um marxismann og tóku að starfa hér heima eftir 1924,
varð framlag þeirra í ritgerðum til Réttar æ meira og mörkuðust
árgangarnir 1924 og 1925 allmjög af þeim skrifum. Og síðar varð
það að samningum við Þórólf að við tækjum við Rétti 1926. Önn-
ur störf höfðu hlaðist á Þórólf, sem fyrr getur, og ef til vill hefur
liann fundið á sér, að þau róttæku öfl sósíalismans, sem hann var
kominn í snertingu við, myndu geta haldið áfram skyldri hugsjóna-
haráttu og þeirri, er Réttur var helgaður í upphafi.
En starf og saga Þórólfs og félaga hans, sem og Iléttar sérstak-
lega, er það merkilegur þáttur í sögu íslenzkrar þjóðfélagsharáttu,
að þess þarf að minnast meir og betur en gert hefur ver.ið. Er Rétti
þökk að því að þeir, sem betur vita um uppruna hans og sögu, skrifi
um það og sérstakiega um hinn merka brautryðjanda og ritstjóra
hans, Þórólf í Baldursheimi.