Réttur - 01.07.1972, Qupperneq 4

arra á lögsögu íslendinga yfir fiskimiðunum
er forsenda árangursríkra friðunaraðgerða.
Hér verða raktir í annálsformi nokkrir
helztu atburðir landhelgismálsins yfir sumar-
mánuðina:
12. júlí efndu Einar Agústsson og Lúðvík
Jósepsson til blaðamannafundar í Reykja-
vík þar sem þeir greindu frá því að slitnað
hefði upp úr viðræðum við Breta um land-
helgismálið.
14. júlí: Lúðvík Jósepsson, sjávarútvegs-
ráðherra, undirritar reglugerðina um 50
mílna landhelgi Islands, sem taki gildi 1.
september. „Einhugur okkar og fullkomin
samstaða mun færa okkur fullan sigur í
landhelgismálinu", sagði Lúðvík er hann
flutti ávarp við undirimn reglugerðarinnar.
15. júlí gaf Þjóðviljinn út aukablað um ýmsa
þætti landhelgismálsins.
22. júlí: Utanríkisráðherra undirritar
samkomulag við Efnahagsbandalagið fyrir
Islands hönd. Samkomulagið var háð því að
„viðunandi lausn" fengist í landhelgismálinu.
Með þessiun fyrirvara EBE reyna Vestur-
Evrópuríki að byggja viðskiptamúr í kring-
tun Islendinga vegna landhelgismálsins; að
svelta Islendinga inni.
21. júlí: Bretar skjóta landhelgisútfærsl-
unni til alþjóðadómstólsins í Haag með skír-
skotun til samninganna frá 1961. Utanrík-
isráðherra mótmælti málskotinu tafarlaust
og lýsti því yfir að dómstóllinn hefði enga
lögsögu í landhelgismálinu, þar sem óheilla-
samningnum hafði verið sagt upp með sex
mánaða fyrirvara og einróma sámþykkt al-
þingis, 15. febrúar.
11. ágúst: Ríkisstjórnin sendir Bretum nýj-
ar tillögur í landhelgismálinu, en umræður
hafa nú legið niðri í réttan mánuð. Megin-
atriði nýju tillagnanna eru:
1. Teknar verði upp viðrœður um, að
veiðisvæði, œtluð brezkum skipum, nái á
vissum svæðum inn að 12 mílunum, enáa er
þá gert ráð fyrir að Bretar samþykki tíllögu
íslendinga um veiðisvæði að öðru leyti, en
hún var á þá leið að Bretar fengju að veiða
á tveimur veiðisvæðum kringum landið en
4 svæði væru lokuð Bretum á sama tíma.
2. Bretar fengju heimild hér fyrir skip
upp að 750 til 800 tonn að stærð, þó ekki
frystitogara eða verksmiðjutogara.
3. Samningstímabilið nái til 1. júní
1974, ef samkomulag næst að öðru leyti.
Islenzka ríkisstjórnin lýsti sig reiðubúna
til viðræðna um ofangreind atriði enda við-
urkenndi brezka stjórnin um leið þessi tvö
grundvallaratriði:
1. Að Islendingar hafi framkvæmd þeirra
reglna sem settar yrðu í sínum höndum, m.
ö.o. að Islendingar hefðu sjálfir alla lögsögu,
eftirlit og dómsvald.
2. Viðurkennt verði að Islendingar njóti
meiri réttinda til fiskveiða innan 50 míln-
anna en Bretar.
Þessum tveimur atriðum höfðu Bretar
hafnað 11. júlí.
16. ágúst: Undirritað samkomulag við
Færeyinga um línu- og handfæraveiðar í fisk-
veiðilögsögu íslands eftir 1. sept. Færeyingar
viðurkenna lögsögu Islands og eru fyrstir til
viðurkenningar.
Viðræðum um togveiðar var frestað.
17. ágúst: Alþjóðadómstóllinn í Haag kveð-
ur upp úrskurð í landhelgismálinu, enda þótt
lögsaga hans í málinu sé engin og Islending-
ar hafa undirstrikað afstöðu sína til dómstóls-
ins með því að neita að senda fulltrúa til
dómsins. Niðurstaða dómsins var sú að banna
Islendingum að framkvæma reglugerðina frá
14. júlí gagnvart Bretum og Vestur-Þjóð-
verjum og að þessar þjóðir megi fiska hér
við land 110 - 170 þúsund tonn árlega!
Dómstóllinn tók þó ekki afstöðu til þess
132