Réttur - 01.01.1979, Blaðsíða 16

II
Baráttan gegn byltingarboöskap sam-
eignarinnar:
Páll postuli byrjar að leiða rétttrúnaðinn
til hásætis og Konstantín keisari innlim-
ar svo kristna kirkju í kúgunarveldi
drotnaranna.
Páll postuli, hinn rómverski borgari
og ofstækismaður, er sá, sem mótar þá
steinu að uppræta hið byltiugarkennda í
frumkristninni, svipta hina kristnu von-
inni um að koma sameigninni á í lifanda
lífi, en gera trúna á annað líf og velferð
hinna kristnu á himnum að aðalatriði
og breyta um leið þeim guði bróðurkær-
leikans, er boðaður hafði verið, í harð-
stjórnarguð í ætt við Jehova. Raunveru-
lega er þetta verk hans upphafið að því
að gera kristindóminn fyrst og fremst að
trú, en ekki félagslegum siðaboðskap, og
ryður þannig brautina fyrir andlegri við-
urkenningu kristinnar trúar innan róm-
verska keisaradæmisins (árið 313) og gera
að lokum þá kristnu kirkju, er nú hafði
eignast biskujra, klædda pelli og purpura,
að ríkiskirkju í lok fjórðu aldar. „Þá
barðist hún ekki lengur fyrir kommún-
istiskum hugsjónum, en reifst um trúar-
setningar: fólkið þagnaði, guðfræðing-
arnir höfðu nú orðið,“2 — og síðan leið
ekki á löngu að kirkjunni sem þætti í
ríkisvaldinu og tæki þess yrði beitt gegu
þeim, sem héldu áfram að boða hinn
upprunalega boðskap sameignar og
bræðralags.
En mótspyrnulaust fór pessi breyting
ekki framar.
A öllum prem fyrstu öldunum e. Kr.
gengur sameignarkenningin sem rauður
prdður í gegnum kenningar margra
kirkjufeðranna og fleiri:
Barnabas frá Kypros, — máske er hans
getið í „Postulasögunni“, ritar í bréfi
sínu nr. 19:
„Þú skalt eiga allt sameiginlega með
náunga pínum, pú skalt ekki kalla neitt
þitt eigið, pví ef pið eigið saman pað,
sem er eilíft, hve miklu frekar hljótið
pið pá ekki að eiga saman hluti pá, sern
eru forgengilegir.“
Justinus, sem dó sem píslarvottur á 2.
öld, ritar um trúfélaga sína:
„Við, sem áður leituðumst við að afla
okltur góss og eigna, gefum nú pað, sem
við eigum, til félagsskaparins og veitum
hverjum, sem líður neyð, hlutdeild i
pvi.“
Clemens frá Alexandríu, er var sam-
tímamaður Justínusar, segir:
„Allir hlutir eru sameign, peir eru
ekki til til pess að peir riku leggi pá und-
ir sig.“
Tertullianus, sem var uppi í byrjun 3.
aldar, leggur áherslu á hvað aðskilji þá
kristnu lrá Rómverjum:
„Við erum brceður hvað fjölskyldu-
eign snertir, en hjá ykkur bindur hún
enda á allt brœðralag. Sameinaðir i
hjarta og sál efumst við eltki um sameign
vora. Við eigum allt sameiginlegt, nema
konur vorar; — par eru takmörkin fyrir
sameign vorri, — en hjá ykkur eru ein-
mitt pœr sameiginlegar.“ (Apologi I. 39).
Ambrosius, sem var uppi á 4. öld,
sagði:
„Náttúran skapar sameignarréttinn;
ofbeldið skóp einkaeignaréttinn.“
Þannig mætti rekja ummælin enda-
laust, en meira að segja inn í biblíuna,
þar sem mikið er þó þurrkað út af hin-
16