Réttur - 01.01.1979, Blaðsíða 28

V
Hallgrímur Pétursson.
undirokaða, fyrirlitna mannkyns, scm er
ju') um leið hið œðsta sern við þekkjum,
guðdómlegt í eðli sinu." (Bls. 47).
Og eftir hina stórfenglegu lýsingu á
snilld Hallgríms á bls. 67-71, kemur
þessi hárrétta niðurstaða í lokaorðum
Halldórs (bls. 71);
„Það er vafasamt, hvort Jesú-viðfangs-
efninu hafa nokkru sinni verið gerð
jmílík sliil i skáldskap sem í Passiusálm-
um, Hallgríms Péturssonar, að guðspjöll-
unum undanskildum."
MAMMON í HÁSÆTIÐ
Auðmannavald, með Mammon fyrir sinn
guð, reynir að hagnýta kristna kirkju í
hræsni sinni. Gegn því rísa bestu skáld
og andans jöfrar okkar tíma og þeir, sem
aðhyllast stefnu Jesú í raun.
Breska borgarabyltingin á 17. öld er
fyrsta og síðasta valdataka auðmanna-
stéttar, sem háð er undir merkjum krist-
innar trúar. Þegar á 18. öldina líður taka
þeir Locke, Nexuton og Adam Smith við
af Cromwell, Milton og Bunyan að móta
hugarheim valdastéttarinnar. Síðar meir
þykir að vísu bresku auðvaldi hentugast
að hagnýta kirkju sína og kristindóm til
þess að reyna að svæfa sárþjáðan verka-
lýð, er nú myndast, — og ekki síður að
leggja undir sig fjórðnng heims sem ný-
lendur í Guðs nafni: senda b-in þrjú -
biblíuna, brennivínið og svo byssurnar
- til þess að afla sér hráefna og markaða:
„kristna heiðinn lýð.“
Og þegar franska borgarastéttin gerir
sína byltingu, eru það Voltaire, Rous-
seau og „Enzyklo-pœdistarnir, sem ryðja
brautina andlega, — og þegar hríðin
harða hefst er einveldið og kaþólska
kirkjuveldið of samofið, svo hvort tveggja
varð að falla í einu - í svipinn. Kaþólsk-
an átti þó eftir að bjarga sér, þó einveld-
ið færist að eilífu.
Sú borgarastétt, sem skóp nú með að-
stoð bestu menntamanna sinna hinn
nýja heim tækni og vísinda, en um leið
hræðilegri andstæðna auðs og örbirgðar
en áður hafði þekkst - og þarmeð líka
þann verkalýð stóriðjulandanna, er brátt
lærði að sameinast gegn henni, - tók er
28