Réttur - 01.01.1979, Blaðsíða 36

söfnuðir ná út íyrir gyðingdóminn og
útbreiðast um Rómaveldi, uns að lokum
Konstantín keisari viðurkennir kristnina
sem ríkistrú, er eftirfarandi:
„Messíasar-hugsjónin (vonin um lausn-
arann) gat aðeins fest rcetur utan gyðing-
dómsins í hinu kommúnistíska skipu-
lagi kristnu safnaðanna, i hugsjóninni
um hinn krossfesta Messías. Aðeins vegna
trúarinnar á Messías og upprisu hans,
gátu hin kommúnistísku samtök haldist
við og útbreiðst sem leynifélög í Róma-
riki. Með pví að tengja petta tvennt sam-
an — kommúnismann og messíasartrúna
- varð úr peim ómótstæðilegt afl. Það,
sem gyðingdómurinn árangurslaust von-
aðist eftir fyrir sig af sinum Messias kon-
unglegrar œttar („af stofni Davíðs“ -
innskot E. O.), pað tókst peim krossfesta
Messías, sem átti rót sina að rekja til ör-
eigalýðsins: hann sigraði Róm, beygði
keisarana, lagði undir sig heiminn. En
hann vann hann ekki handa öreigalýðn-
um. Á sigurgöngu sinni breyttust hin
kommúnistisku hjálparsamtök öreiganna
í voldugustu drottnunar- og arðránsvél
heimsins. Þessi mótsagnakennda („dia-
lektiska“) próun er siður en svo ópekkt
fyrirbrigði. Hinn krossfesti Messías var
hvorki fyrsti né siðasti siguruegarinn,
sem beitti að lokum peim herskörum, er
veitt höfðu honum sigurinn, gegn sínu
eigin fólki og notaði pá til pess að sigra
pað og halda pvi undir okinu.
Cæsar og Napóleon voru lika báðir
sprottnir upp úr sigri lýðræðisins“ (Bls.
403).
Því skal skotið hér inn að hér mynd-
um við strax gera greinarmun á þeim
guði, sem Rómaveldi gerði að sínum, -
og þeim „Jesú-gervingi“ og kommúnisma
hans, sem fjöldi öreiga hélt áfram að að-
hyllast eftir yfirtöku yfirstéttar Róma-
veldis á kristinni trú.
En það er margt í næstu köflum í bók
Kautskýs, sem fróðlegt er að ryfja upp,
bæði af því það minnir á ýmislegt í
skipulagi kommúnista á 20. öld - og svo
hins vegar skilgreining Kautskys á þróun-
inni:
Kannast ekki margur gamall félagi við
eftirfarandi lýsingu:
„Kristilegu söfnuðurnir stóðu í sam-
bandi sin á milli. Kæmi félagi til peirra
utan að, pá útvegaði söfnuðurinn honum
vinnu, ef hann vildi setjast að, - og ef
hann vœri að halda lengra, pá greiddu
félagarnir götu hans með fjárframlagi.“
(Bls. 443).
Síðan lýsir Kautsky, hvernig stéttamót-
setningar taka að þróast innan safnað-
anna, þegar útbreiðslan varð svo mikil.
„En pað endurtóku sig ekki aðeins
stéttaandstœðurnar gömlu i kristna söfn-
uðinum, pað reis einnig upp ný drottn-
andi stétt i honum: hin nýja embœttis-
stétt („búreaukratie“) með nýjum höfð-
ingja, biskupinum.“ - (Bls. 450).
Og í næsta kafla á eftir rekur Kautsky
þessa þróun - og yrði of langt mál að
ræða það hér, - en endar hins vegar
þennan kafla á þessum setningum:
„Það var hinn kristni söfnuður, en
ekki hinn kristilegi korrimúnismi, sem
rómversku keisararnir að lokum beygðu
sig fyrir.
Sigur kristindómsins varð eklti alræð-
isvald öreigalýðsins, heldur alrœðisvald
peirra herra, sem hann hafði sjálfur gert
volduga i söfnuðum sínum.
Brautryðjendur og pislarvottar fyrstu
safnaðanna, sem fórnað höfðu eigum sín-
um, starfi sínu og lífi sinu fyrir frelsi
hinna fátæku og pjáðu, höfðu aðeins lagt
36