Réttur - 01.08.1979, Blaðsíða 62
er tekið hafði við af Arevalo 1952, og
var hún aðeins venjuleg borgaraleg um-
bótastjórn. (Sjá „Rétt“ 1954, bls. 3-11,
greinina „Guatamala og ísland“ eftir Ás-
grím Albertsson, — einnig kvæði Jakob-
ínu Sigurðardóttur í sama ,,Rétti“: „Brást
þér vœrðV')
Og hvernig er nú ástandið í Guatemala
eftir aldarfjórðungs yfirdrotnun Banda-
ríkjaauðvaldsins og leppa þess?
Barnadauði er 93 af hverjum 1000, ein-
hver hinnægilegasti í heimi. 63% af börn-
um yfir 7 ára kunna hvorki að lesa né
skrifa. Það er einn kennari á hver 400
börn. — En það er einn leynilögreglu-
kúgari á hverja 140 íbúa.
Fjórir fimmtu hlutar allra lækna eru í
höfuðborginni, sem þýðir að þar er einn
læknir á hverja 3600 íbúa, en annars stað-
ar í landinu er einn á hver 23000 íbúa.
82% barna undir 8 ára aldri í borgum
þjáist sökum næringarskorts, 93% hins
vegar í sveitunum. Um 200.000 börn, —
174.000 drengir og 26.000 stúlkur, — eru
misnotuð til meira eða minna glæpsam-
legs starfs.
Níðingsskapur Bandaríkjaauðvalds og
stjórnar þess þekkir engin takmörk, með-
an leppar og böðlar þeirra fá að sitja við
völd.
Hins vegar sjáum við það í Nicaragua
að bandaríska auðvaldið er að verða
hrætt við að beita gömlu aðferðunum.
Það fékk lexíur í Vietnam sem það gleym-
ir ekki fyrst um sinn.
Þrælatök þess á ríkjum Ameríku eru
að byrja að losna, en það þarf mikið til
að rísa upp eftir svo svívirðilega kúgun,
sem þar hefur verið beitt. Arevalo reit
bókina „Hákarlinn ogsardinurnar", mest
þó um reynsluna í Nicaragua. Mál og
menning gaf þá bók út 1962.
íslandi til skammar
Á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna
studdi íslenska sendinefndin morðstjórn
Pol Pot með atkvæði sínu sem stjórn
Kambodíu. Draslaðist ísland með hinum
Nato-ríkjunum, þegar Svíþjóð og Finn-
land héldu sér frá skömminni. — Eru
engin takmörk fyrir hve djúpt Nato getur
dregið ísland niður í svaðið undir for-
ustu múgmorðingjavaldsins í Washing-
ton, þess er í sjö ár jós dauðasprengjum
og eitri yfir Vietnam og hóf innrásina í
Kambodíu, sem varð orsök alls harmleiks
þess lands. — Á þetta minnast hin borg-
aralegu blöð íslands aldrei er þau ræða
hungurdauðann í Kambodíu. Þrællyndið
og undirgefnin við Bandaríkin þekkir
engin takmörk þar. Kallar lrún sig ekki
liina „frjálsu pressu“, blaðafylkingin sú?
Vissulega eru engin takmörk fyrir hve
misbjóða má því orði: frelsi.
Noregur
Þriðjungur alls þess hlutafjár, sem
skráð er í Noregi, er í höndum erlendra
fyrirtækja samkvæmt skýrslu Hagstofunn-
ar í Osló. í 1220 fyrirtækjum er a.m.k.
50% hlutabréfanna erlend eign. Þau
lönd, sem þannig hafa náð sterkastri að-
stöðu í norsku atvinnulífi, eru Banda-
ríkin, þvínæst Bretland og Svíþjóð.
frak
Kommúnistaflokkur íraks hefur í
skýrslu, er hann sendi út, lýst ofsóknum
þeim, sem flokkurinn árum saman hefur
sætt og versnað hafa um allan helming
síðan 1978. „Hundruðum saman hafa fé-
lagar flokksins verið fangelsaðir og sætt
hræðilegum pyntingum" — segir þar. í
198