Réttur - 01.08.1980, Blaðsíða 15

svo augljóst framhald af því sem þegar
lá fyrir að vart er litið á örtölvuna sem
sjálfstæða uppfinningu. Fyrstu örtölv-
urnar voru gerðar 1970—71. Með hinum
nýju örtölvum opnuðust nú möguleikar
til að hanna lítil tölvukerfi, sem höfðu
alla megineiginleika hinna stóru raf-
reikna, fyrir aðeins brot af verði þeirra.
Fimm árum síðar var örtölvutæknin orð-
in svo öflug að ljóst var að hún ætti eftir
að valda byltingarkenndum breytingum
á fjölmörgum sviðum.
Ortölvan er eins og að framan greinir
rafeindaeining sem inniheldur þær rásir,
sem nauðsynlegar eru til að framkvæma
þær aðgerðir, sem stjórneining hinna
stærri tölva sér um, en stjórneiningin er
,,heili“ tölvanna. Ortölvurásin er sem
aðrar dvergrásir í lítilli kísilsneið og í
henni geta verið 2.000 til 20.000 smárar.
Kísilsneiðin er fest á plötu en niður
frá hliðum hennar ganga tengilínur (oft
40), sem tengja örtölvusneiðina við ytri
rásir (sjá mynd). Til öryggis er kísil-
sneiðin steypt inn í hlífðarlag, svo hún
sést ekki. Þannig frágengin rás nefnist í
daglegu tali kubbur.
Til að fá starlhæf kerfi þarf allajafna
töluvert meira en sjálfan örtölvukubb-
inn. Oftast er hann aðeins brot af því
heildarkerfi, sem liann stjórnar. í flest-
um örtölvukerfum fylgja a. m. k. tíu,
jafnvel tugir kubba, sem flestum er
stjórnað af sjállri örtölvunni, jiað er sem
hún sitji í miðju vefsins, þaninig að til
hennar liggi allir þræðir, sem meginmáli
skipta. Þróun rafeindatækninnar nær að
sjálfsögðu jafnt til alls liins mikla fjölda
viðbótarrása, sem nauðsynlegar eru í ör-
tölvukerfum og hefur þróun þessara rása
í rauei verið mun meira áberandi síðustu
ár en sjálfra örtölvanna. Einu dæmi um
Tvær þéttskipaöar samrásir (á ensku: large scale
integrated circuits), örtölva og minniskubbur.
Brotið hefur verið hlífðarlagið ofan af miðri ör-
tölvunni þannig að óljóst má greina sjálfa kísil-
sneiðina. Tengipinnarnir 40 ráða stærð slíkra
kubba. Minniskubbur þessi hefur þann eiginleika
að skrifa má inn í minnisagnir hans upplýsingar
að vild með sérstökum rafpúlsum og heldur kubb-
urinn þessum upplýsingum þótt hann sé ekki
tengdur við rafgjafa (fast minni). Þurfi að breýta
upplýsingunum má þurrka þær út með þvi að iýsa
hann í 10 mínútur með útfjólubláu Ijósi (þess
vegna er gluggi á kubbnum). Siðan má skrifa nýj-
ar upplýsingar í minniö.
slíka fylgirás skal hér lýst nokkuð nánar.
Minnisrásir eða minniskubbar eru mik-
ilvægur þáttur í öllum örtölvukerfum því
þar eru í fyrsta lagi geymd þau forrit,
sem örtölvan vinnur eftir hverju sinni
og j)ar eru ennfremur geymdar margvís-
legar upplýsingar, sem örtölvan vinnur
með. I skrifuðum texta eru bókstafirnir
grunntáknin og í íslensku eru bókstafirn-
ir 36, en auk þeirra þurfum við tölustafi
og ýmis önnur tákn. Tölvurnar vinna að-
143