Réttur - 01.10.1988, Blaðsíða 3

SIGURÐUR EINARSSON:
KIJBA:
Saga baráttu,
uppbyggingar
og alþjóðahyggju
Rómanska Ameríka er fátæk heimsálfa. Svo fátæk að mikill fjöldi fólks deyr
úr næringarskorti og veikindum, sem auðvelt væri að lækna ef aðstæður leyfðu.
Rætt er um að 50 milljónir manna líði næringarskort í álfunni. Milljónir barna
deyja áður en þau ná eins árs aldri.
í marsmánuði birtist frétt í blöðunum í
Havana, þess efnis að lögreglunni í Guate-
mala hefði tekist að bjarga nokkrum
börnum úr höndum mannsala sem keyptu
þau á 20 dollara stykkið. Búið var að selja
börnin til ísraels og Bandaríkjanna fyrir
75 þúsund dollara hvert barn. Átti að
deyða börnin svo hægt væri að nota líf-
færin úr þeim í önnur börn. En hvað
skyldu það vera mörg börn, sem ekki
tekst að bjarga? Slíkar sögur eru ekki óal-
gengar í Rómönsku Ameríku. í Bogota
höfuðborg Colombíu, er talað um að
hundruð þúsunda barna gangi um göturnar
án matar og aðhlynningar. í Brasilíu er
ástandið hrikalegt, börn alast upp með
flækingshundum, stelandi og betlandi til
að halda sér á lífi. Þannig er ástandið í
flestum ríkjum Rómönsku Ameríku.
Ástandið á Kúbu fyrir byltingu var alls
ekki frábrugðið ástandi því sem hér er
lýst. bcgar Kúbanir tala um byltingu e
ekki átt viö valdatöku örfárra manna,
heldur það, þegar fólkið tók völdin og
skapaði nýtt þjóðfélag. Þegar Batista
flúði frá Kúbu í janúar 1959, var ástandið
mjög bágborið. Nefndar hafa verið tölur í
þessu sambandi. Mjólk og kjöt voru
óþekktar vörur hjá meginþorra Kúbana.
Aðeins 2-3% þjóðarinnar höfðu renn-
andi vatn, 9,1% höfðu rafmagn, 62,2%
verkamanna voru atvinnulausir, helming-
ur íbúðarhúsa hafði moldargólf, og 88%
þeirra sem fóru í skóla luku ekki 3. bekk.
Það voru því ærin verkefni sem biðu Fidels
og félaga eftir að þeir voru búnir að losa
þjóðina við Batista og næstæðsta mann
þjóðarinnar, bandaríska sendiherrann.
Fidel og félagar urðu svo sannarlega að
bretta upp ermarnar, hvarvetna blöstu
við verkefni. Hið svokallaða lýðræði og
frelsi af bandarískri útgáfu hafði fært
Kúbönum ómælda örbirgð og fátækt. Eitt
fyrsta verkefnið var að útrýma ólæsi, sem
var um 30%. í ræðu sem Fidel hélt á þingi
Sameinuðu þjóðanna 26. september
1960, komst hann svo að orði: „Þjóð okk-
ar ætlar að heyja mikla styrjöld gegn
147