Vísir - 29.02.1980, Blaðsíða 8

Föstudagur 29. febrúar 1980
8
tzy
Utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davfð Guðmundsson
Ritstjórar: Ólafur Ragnarsson
Hörður Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Hannes Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi
Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Katrln Pálsdóttir, Páll Magnússon, Sæmundur
Guðvinsson.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson.
Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Ólafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson Askrift er kr. 4.500 á mánuði
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. innanlands.
Verð i lausasölu
230 kr. eintakið.
Auglysingar og skrifstofur:
Siðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Siðumúla 14, simi 86611 7 linur. Prentun Blaðaprent h/f.
VANDINN I FRYSTIIÐNAÐINUM
Nú er talið aö fella þurfl gengi fslensku krónunnar um a.m.k. 9.5% til þess elns, að end-
arnir nái saman hjá meðalstóru frystihúsi, og ýmis önnur fyrirtæki I frystiiðnaði þurfi
allt aö 15% gengislækkun. Hvernig eiga fyrirtæki, sem þegar eru rekin með stórfelldu
tapi, að geta tekið á sig allt að 25 - 30% útgjaldaaukningu samkvæmt kröfugerð verka-
lýðsrekendanna ?
Mikill vandi steðjar nú að
frystiiðnaðinum, þýðingarmestu
útf lutningsgrein okkar (slend-
inga. Allar helstu aðstæður, sem
hafa áhrif á gengi þessarar
greinar, eiga sinn þátt í að skapa
þennan vanda. Hækkun á fisk-
verði og iaunakostnaði innan-
lands, röng gengisskráning, sölu-
tregða og lækkandi söluverð á
Bandaríkjamarkaði og minni
hækkanirá Rússlandsmarkaði en
reiknað hafði verið með.
Að hluta eru vandamálin þann-
ig heimatilbúin, en að hluta eiga
þau rætur að rekja til ytri að-
stæðna, sem við fáum ekki við
ráðið.
Að því leyti sem utanaðkom-
andi áhrif eru orsök vandans er
ekki um annað að gera en mæta
honum með seiglu og nýju frum-
kvæði í markaðsmálum. Þrátt
fyrir sölutregðu og verðfall á
Bandaríkjamarkaðnum verðum
við að leggja áherslu á að halda
þar stöðu okkar. En að sjálfsögðu
verða útflytjendur líka að mæta
þessum vanda með aukinni sókn
á markaði í Vestur-Evrópu, sem
því miður hafa verið vanræktir.
Þó að erfiðleikar af völdum
ytri aðstæðna muni sjálfsagt
reynast okkur þungir í skauti, má
alveg eins búast við, að heimatil-
búnu vandamálin verði enn erf-
iðari úrlausnar. Er þó átakanlegt
upp á það að horfa. Það er engu
líkara en hagsmunaleg og póli-
tísk togstreita firri margan ann-
ars ágætan manninn öllu viti.
Auðvitað verður að leysa þau
heimatilbúnu vandamál, sem
þegar haf a skapast. Og það verð-
ur í meginatriðum ekki gert af
neinni skynsemi nema með því
að frystiiðnaðurinn fái rétt verð
fyrir þann gjaldeyri, sem hann
kemur með í þjóðarbúið. Einn af
framkvæmdastjórum í fiskiðn-
aðinum lét hafa það eftir sér í
blaðaviðtali í fyrradag, að fella
þyrfti gengi íslensku krónunnar
um 9.5% til þess eins, að unnt
væri að láta endana ná saman hjá
meðalstóru f rystihúsi. Þá er ekki
reiknað með neinum tekjuaf-
gangi, en slíkur rekstur getur
ekki gengið til lengdar, og þarf
því auðvitað meiri gengisfellingu
í raun og veru, sumir telja allt að
15%. Vafasamt er, að núverandi
stjórnvöld hafi hugrekki til þess
að horfast í augu við raunveru-
leikann, eins og ráða má af því,
að Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra, er nú far-
inn að tala um svokallaðar
„blandaðar aðgerðir" til aðstoð-
ar frystiiðnaðinum.
Meginmáli skiptir svo, að
menn fáist til að skilja, að nú
verðum við að binda endi á sjálf-
skaparvítin í efnahags- og at-
vinnulífi þjóðarinnar. Stjórnend-
ur ríkisins geta m.a. lagt sitt af
mörkum með því að beita aðhaldi
í ríkisrekstrinum. Og allur al-
menningur með því að sýna hóf-
semi i allri kröfugerð, hvort sem
er á hendur ríkinu eða atvinnu-
rekstrinum, og með því að gera
fyrirsvarsmönnum launþega-
samtakanna Ijóst, að menn skilji
nú nauðsyn hófseminnar.
Því miður lofar kröfugerð
verkalýðsforystunnar ekki góðu í
þessu efni. Ríkisstarfsmenn
hafa krafist 17 - 29% launahækk-
unar, og kröfur ASí-félaganna
eru taldar jafngilda allt að 25-
30% útgjaldaaukningu fyrir at-
vinnuvegina, þegar allar hinar
svokölluðu „sérkröfur" hafa
verið metnar til f jár.
Þessi gamla verðbólgukröfu-
gerð gagnar engum, og nái hún
fram að ganga mun hún aðeins
skaða hagsmuni alls almennings
í landinu. Ábyrg þjóðfélagsöfI
þurfa því að sameinast um að
spyrna við fótum, hvort sem þau
teljast til stjórnarliða eða stjórn-
arandstöðu.
Á því, að það takist, veltur það
að verulegu leyti, hvort unnt
verður á næstu árum að hefja
nýja framfarasókn í þessu landi.
Bílastrump-
lurinn vann
Bókaútgáfan Þjóðsaga hefur
tekið að sér að gefa út þá ár-
ganga Arbókar „Hins Islenska
fornleifafélags”, sem ófáanleg-
ir hafa verið um langt árabil.
Hér er um að ræða árgangana
frá 1880-1955.
Fyrsta bindi þessarar endur-
útgáfu er nú komið út og eru I
þvl árgangarnir 1880-1885. 1
næsta mánuöi er áætlaö aö ann-
aö bindiö komi út og I þvl veröa
árgangarnir 1886-1895.
Aö sögn Hafsteins Guömunds-
sonar, eiganda Bókaútgáfunnar
Þjóösögu, er ráögert, aö bindin
veröi alls 14, og er takmark út-
gáfunnar að koma þeim út á
sem skemmstum tima. Bæk-
urnar eru ljósprentaöar eins og
þær komu fyrir, engar leiörétt-
ingar geröar og allar kápur.
fylgja meö.
Forseti Islands, dr. Kristján
Eldjárn, er formaöur Hins Is-
lenska fornleifafélags og hefur
veriö ritstjóri Árbókarinnar frá
árinu 1947.
„Þaö hefur veriö félaginu
nokkur fjötur um fót, aö ekki
hefur veriö hægt aö eignast Ar-
bókina frá upphafi og viö erum
Hafsteini Guömundssyni mjög
þakklátir fyrir, aö hann skyldi
gera félaginu þann greiöa aö
gefa þessa endurprentun út á
eiginn kostnaö”, sagöi dr. Krist-
ján Eldjárn á fundi, sem hald-
inn var meö fréttamönnum I
gær.
„Upplagiö var svo lltiö lengi
framan af, aöeins 350, og slöar
stækkaö i 400. Allir árgangarnir
fram aö 1955 hafa veriö ófáan-
legir lengi. Nú er upplag Arbók-
arinnar 1500 eintök”.
Upplag endurprentunarinnar
er einnig 1500 eintök, og er bæöi
hægt aö kaupa bækurnar inn-
bundnar og svo einstaka ár-
ganga. Verö þessa fyrsta bindis
er 14.150 krónur og veröur þaö.
selt I öllum helstu bókaverslun-
um.
Hiö islenska fornleifafélag
var stofnaö 8. nóvember 1879 og
varö því hundraö ára slöastliöiö
haust. Félagsmenn eru nú um
700 og fer stööugt fjölgandi.
—ATA
Kosið hefur verið um strump
marsmánaðar og var það bila-
strumpurinn, sem varð þar hlut-
skarpastur eftir harða samkeppni
við sklðastrumpinn.
Þetta kemur fram I fréttatil-
kynningu sem Krákus s.f. hefur
sent frá sér. Var þátttakan mjög
góö enda dregnir úr sendum at-
kvæöum fimm vinningar. Þaö var
sjálfur Haraldur I Skrýplalandi,
sem dró um vinningshafana, en I
verölaun voru fimm strumpahús.
Þeir sem hlutu vinningana voru
Magnús Viöar Skúlason, Arnar-
hrauni 32, Hafnarfiröi, Kjartan
Olafsson, Kúrlandi 14, Reykjavlk,
Andri Karlsson, Smáraflöt 15,
Garöabæ, Tómas A. Tómasson,
Sóltúni 20, Keflavlk og Fjóla Stef-
ánsdóttir. Hrannarstlg 33, Akur-
eyri.
1 Vísi á morgun, laugardag,
veröa birtir atkvæöaseölar fyrir
kosningu á Strumpi aprllmánaö-
ar. Geta allir veriö meö I kosning-
unni og þeir sem senda inn at-
kvæöaseöla eiga möguleika á
vinningi, en þeir veröa fimm.HR
Haraldur I Skrýplalandi dregur
úr atkvæöaseðlunum, en þeir
heppnu hlutu strumpahús I vinn-
ing.
Hafsteinn Guðmundsson, eigandi Bókaútgáfunnar Þjóðsögu, og forseti isiands, dr. Kristján Eidjárn, skoða fyrsta bindi endurprentunar Ar-
bókar Hins fslenska fornleifaféiags. Vfsismynd: BG
ÁRBÚK HINS ÍSLENSKA FORN-
LEIFAFÉLAGS ENDURPRENTUÐ