Morgunblaðið - 26.02.2006, Blaðsíða 50

50 SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÓLAFUR Ragnar Grímsson, for-
seti vor, gerði mikið úr útrás íslenska
skyrsins ekki alls fyrir löngu, enda er
hér afbragðsafurð sem á sér fáar hlið-
stæður á erlendri
grundu. Taldi hann líkur
á því að brátt yrði farið
að framleiða íslenskt
skyr erlendis með er-
lendu hráefni, þar sem
innlend framleiðsla hef-
ur varla undan að fram-
leiða fyrir heimamark-
að. Þó vissulega megi
fagna góðum viðtökum
erlendis ber að fara var-
lega hér. Ég tel mjög
varhugavert að mark-
aðsetja matvæli sem ís-
lensk, sem ekki eru úr
íslenskum hráefnum.
Ímynd Íslands
Ísland hefur ímynd hins hreina,
tæra og ósnortna í hugum flestra út-
lendinga sem einhverjar hugmyndir
hafa um Ísland. Þegar kemur að mat-
vælum, er þessi ímynd gríðarlega
verðmæt. Fátt skiptir meira máli við
mat á gæðum matvæla en hreinleiki,
ferskleiki og að allt í kringum vöruna
sé á sem umhverfisvænlegastan hátt.
Þetta gerir það að verkum að auðvelt
ætti að vera að selja íslenskar náttúru-
afurðir eins og fisk, skyr, lambakjöt,
vatn, rækjur, ost eða hvaða aðra nátt-
úruafurð. Einhverja hnekki hefur hin
ósnorta íslenska náttúra beðið með
virkjunarframkvæmdum en mikilvægt
er að gera fólki erlendis grein fyrir því
að öll nýting á auðlindum landsins sé
með umhverfissjónarmið í huga – og
að virðing fyrir náttúrunni sé ekkert
minni hjá þeim sem lifi af henni en hin-
um sem horfi bara á hana.
Eftir að hafa búið erlendis árum
saman og kynnst „gæðum landsins“
annars staðar, geri ég mér betur grein
fyrir þeirri miklu auðlind sem felst í
sérstöðu Íslands. Hinu tæra vatni, bláa
himni og ósnortnu náttúru. Þessa
ímynd ber að nota til þess að selja ís-
lenskar afurðir erlendis sem umhverf-
isvænar, ferskar afurðir af hæstu
mögulegu gæðum. En til þess að gera
það, þarf að sjálfsögðu líka að gæta
þess að varan og meðhöndlun hennar
sé af hæstu gæðum. Mér hefur þótt
sorglegt að sjá fyrsta flokks lambakjöt
og íslenskt vatn selt langt undir kostn-
aðarverði í lágvöruverslunum erlendis
eins og einhverja afgangsafurð eða
brottkast.
Það er mjög mikilvæg ábending
sem forsetinn kom með í skyrræðunni
sinni, um takmarkaða framleiðslugetu
á hinum ágætu afurðum
okkar. Þegar eftirspurn
fer langt fram úr fram-
boði er tvennt að gera.
Annars vegar er að auka
framleiðsluna, og hins
vegar er að hækka verð-
ið. Þar sem um takmark-
aða auðlind er að ræða
er ekki hægt að auka
framleiðsluna innan-
lands nema upp að vissu
marki og eftir það þarf
að framleiða vöruna er-
lendis. En þá er um leið
farið að framleiða vöru
sem ekki uppfyllir kröfur ímynd-
arinnar og ólíklegt er að standi undir
sömu gæðum. Og þegar varan stenst
ekki kröfurnar, þá er verið að gjald-
fella íslensku framleiðsluna með því að
framleiða sömu vöru erlendis í lakari
gæðum. Því er mun ráðlegra fyrir ís-
lenska framleiðendur að einfaldlega
hækka verðið. Þeim mun erfiðara sem
er að nálgast vöruna, þeim mun eft-
irsóknarverðari er hún. Gullið, olían
eða kavíarinn væri ekki mikils virði ef
allir ættu nóg af því.
Íslenskar vörur eru af mjög háum
gæðum, en tryggja þarf að þær séu af
hæstu gæðum. Ímynd Íslands og ís-
lenskra matvæla eru nátengdar og, sé
þeim rétt spilað saman styrkja hvora
aðra. Vænting neytandans er að land
jafn hreint og tært og Ísland er, fram-
leiði náttúrulegar og umhverfisvænar
afurðir af hæstu gæðum. Matvælin ber
jafnframt að markaðssetja sem slík.
Íslenska lambið er ekki alið í pínu-
litlum fuglabúrum heldur frjálst á
heiðum og lifir eingöngu á því sem vex
villt. Það er því nánast um villilamb að
ræða. Slíkt kjöt á ekki að finnast nið-
urgreitt og niðurgrafið í frystiborðum
lágvöruverslana í Evrópu heldur í sér-
vöruverslunum, „gourmet“ verslunum
sem sérhæfa sig í árstíðabundnum eð-
almatvælum, á dýrum veitingastöðum
og heimsklassa hótelum. Sama á við
um allar aðrar íslenskar náttúru-
afurðir.
Mikilvægt er að allir fulltrúar Ís-
lands og íslenskra matvæla geri sér
grein fyrir mikilvægi þess að kynna
sömu ímyndina. Því miður vill oft
brenna við að íslensk matvæli séu
kynnt sem hákarl og súrsaðir hrúts-
pungar eins og Svanhildur kynnti
kvenfólkið um heim allan hjá Oprah
Winfrey á dögunum. Slík matvæli
vekja vissulega viðbrögð og athygli en
hún er neikvæð, hún er ekki í sam-
ræmi við íslenskan raunveruleika og
hún er skaðleg íslenskum útflytj-
endum ferskra, hágæða matvæla. Það
finnst engum hákarl eða súrsaðir
hrútspungar góðir. Þetta eru matvæli
sem brot þjóðarinnar skolar niður einu
sinni á ári með einum og hálfum lítra
af óblönduðu brennivíni til að uppfylla
einhvern þjóðernisrembing. Síðan hef-
ur fólk verið að segja frá þessu erlend-
is til að sýna hvað Íslendingar séu
miklir víkingar og til að breiða yfir þá
fátækt sem ríkt hefur í íslenskri mat-
reiðslu í gegnum aldirnar. Málið er að
við þurfum ekkert að fela íslenska
matreiðslu í súrum legi lengur. Íslensk
matreiðsla í dag byggir á framúrskar-
andi hráefni sem við getum verið stolt
af og eigum mun frekar að monta okk-
ur af en hinu sem enginn borðar. Ég
legg því til að fólk sammælist um það
að segja ekki nokkrum manni frá því
að súrsaðir hrútspungar og úldinn há-
karl sé étinn hér nema þá að skýrt
komi fram að um þjóðernislega helgi-
athöfn sé að ræða en ekki matvæli sem
við leggjum okkur til munns dags dag-
lega. Segjum fólki frekar frá tærleika
vatns og lofts, ósnortinni náttúru og
aldalöngum hefðum í umhverfisvernd
sem elur af sér villt fjallalömb, hrein-
asta vatnið, ferskasta fiskinn og besta
skyrið.
hjortur@scope.is
Útrás íslenskra matvæla
Hjörtur Smárason fjallar um
gæði og sérstöðu íslensks hrá-
efnis í matargerð ’...þá er verið að gjald-fella íslensku framleiðsl-
una með því að framleiða
sömu vöru erlendis í lak-
ari gæðum. Því er mun
ráðlegra fyrir íslenska
framleiðendur að einfald-
lega hækka verðið.‘
Hjörtur Smárason
Höfundur er framkvæmdastjóri
Scope Communications ehf., ráðgjaf-
arfyrirtækis á sviði markaðssetningar
og ímyndaruppbyggingar.
Ármúla 1, sími 588 2030 – fax 588 2033
Ægir Breiðfjörð, löggiltur fasteignasali
SKIPTU VIÐ FAGMENN - ÞAÐ BORGAR SIG
Falleg 119,5 fm endaí-
búð á 3ju hæð (2 hæðir
upp). Íbúðin er 4ra herb.
fallega innréttuð og vel
skipulögð. Svefnherb.
eru stór, þvottahús er í
íbúðinni, kar og sturtu-
klefi í baðherbergi og
stórar suð/vestur svalir.
Vel umgengin íbúð og
sameign.
Verð kr. 28,0 millj.
OPIÐ HÚS Í DAG MILLI KL. 15 OG 17
GALTALIND 9
OPIÐ HÚS Í DAG kl. 13:30-15:30 - SUNDLAUGAVEGUR 28, REYKJAVÍK
Síðumúla 27 108 Reykjavík
sími 534 4040, fax 534 4044
Erlendur Davíðsson, lögg. fasteignasali og verðbréfamiðlari
Mjög falleg og björt 100 fm sérhæð á 1. hæð í
þríbýlishúsi auk sérbyggðs 28 fm bílskúrs. Komið
er inn í flísalagða forstofu, parketlagt miðrými með
tveimur skápum, parketlögð stofa og borðstofa,
tvö parketlögð svefnherbergi, flísalagt baðherbergi
með baðkari og glugga og flísalagt eldhús með
góðri viðarinnréttingu og borðkrók. Mjög góð eign.
Verð 25.900.000.
Ástríður tekur á móti ykkur í dag
milli kl. 13:30 og 15:30.
Um er að ræða fallega og mikið
endurnýjaða 65 fm, 3ja herb. íbúð
á 2. hæð í steinhúsi á góðum stað
í miðbæ Reykjavíkur. Eldhús með
nýlegri innréttingu. Nýtt rafmagn.
Parketflísar. Íbúðin er laus til af-
hendingar. Verð 14.5 millj.
Stefán tekur vel á móti ykkur
NJÁLSGATA 72 - REYKJAVÍK
Opið hús í dag, sunnudag,
milli kl. 14 og 16
SÍMI 5 900 800
Ólafur B. Blöndal löggiltur fasteignasali
OPIÐ HÚS Í DAG
SKÓGARÁS 9
Sýnum í dag mjög bjarta
og vel skipulagða 130 fm
4ra-5 herb. íbúð á 3. hæð
ásamt risi í þessu húsi sem
er nýviðgert og málað.
Aðalhæðin er með tveimur
herbergjum, rúmgóðu bað-
herb., stofu, suðurvölum
og stóru eldhúsi. Í risinu er
stór stofa, lítið undir súð
m/parketi, rúmgott her-
bergi og þvottahús með
sturtuklefa.
MJÖG FJÖLSKYLDUVÆN EIGN Á FRÁBÆRUM STAÐ MEÐ FALLEGU
ÚTSÝNI. Verð 27,9 millj. ÍBÚÐIN ER LAUS FLJÓTLEGA.
Sveinn Eyland sölumaður hjá fasteign.is fasteignasölu tekur á
móti þér og þínum í dag á milli kl. 14 og 16.
Glæsilega samt. 144,3 fm efri sérhæð við
Gnípuheiði í Kópavogi. Endaíbúð í klasahúsi.
Sérinng., forstofa, skápur, flísar. Sjónvarpssk.,
björt stofa, útgangur á suðursvalir. Glæsilegt
eldhús með vönduðum innr, flísar á gólfi í
eldhúsi og á milli skápa, vönduð tæki í eldhúsi.
Bjartur útsýnisskáli við eldhús, útgangur á
svalirnar. Gott þvottah. með skápum og vaska-
borði. Mjög fallegt baðh., baðkar með sturtu,
góður sturtuklefi, vönduð innrétting, flísar á
gólfi og veggjum, gluggi. Rúmgott svefnh.
með skáp upp í loft. 2 góð barnaherb. Parket
á gólfum í stofu, sjónvarpsskála og her-
bergjum. Hiti í gólfi útsýnisskála og baðherbergi. Góður bílskúr,
rúmgóð sérgeymsla í sameign. Óvenju glæsilegt útsýni. Frábær
staðsetning. Myndir á netinu. Jón Ingi og Svanhvít bjóða
ykkur velkomin. Verð 37,9 millj.
Bæjarhrauni 10 • Hafnarfirði • Sími 520 7500 • www.hraunhamar.is
Suðurhlíðar Kópavogs - Sérhæð með bílskúr
Opið hús í dag í Gnípuheiði 1, Kópvogi frá 14:00 til 16:00.