Alþýðublaðið - 19.10.1922, Síða 1

ublaðið
Geflð út ei? Alþýðuflokknum
1922
Fíoitudagina 19. október
241. tö!ub!að
Pröng-in.
Margt er það, scsn smar að
Reykjavlkarbáum uai þessar mund
ir, atvinnuleysi, vatnsleysi, hús
aæðisleysi, en þó er vl<t ekkcrt
af þeisu jafn illiiega nærgöngult
cins og hið slðasttalda.
Til þess liggja -margar ástæður.
Fyrst er sjálfur (bóðaskortur
inn. Af hoaum lelðir i fyrsta lagi,
að fjöldamargt fóik verður að
sætta sig við vistarverur, sem tæp-
iega ættu að geta talist viðunandi
hútaskjól fyrir skepuur, hvað þá
íyrir fólk, sem kreljast verður að
talið sé til siðaðra manna. í ann
an stað veldur húsnæðisskorturinn
jþví, að bæði f þessum óhýtum
og öðrum húsakynnum verður
fólk að þrengja svo að sér, að
stórhætta stafar af (yiit heilbrigði
þess, svo að það meira en vinn-
ur upp gagnið af góðfýsi þeirra,
sem vinna það til að bjálpa öðr
am að þrengja að sjálfum sér,
sakir óþrifnððar og ikotts á and-
rúmslofti, sem óbjákvæmilega hlýk
ur að leiða af þrengslunum. í
þriðja lagi hefir þröngin skaðleg
áhrif á andlegt llf minna, með
þvl að hún drepur niður stórhug
þeirra og gerir þá kröfulitla tii
lifsins, og það er sjálfsagt hið
állra verita af því i!Ia, sem íbúða-
skorturinn hefir í för með aér.
Annað er óbeínu afleiðingarnar
af húsnæðisleysinu.
Sökum þess, hveriu áköf eftir-
spurnin er eftir húsnæðl, eru Iítil
takmörk fyiir þvl, hve háa leigu
er hægt að herja út úr þeim,
sem húsnæði vantar. Þó að al-
mennar llfsnauðsynjsr fallí eitthvað
í verði, og þó að bygglngarefni
hafi lækkað í verði að miklurn
mun, rdðan það var dýrast, árið
1920, þá iækkar húsaleiga ekkert,
Hún fyigir alt af hámarjdnu, og
hlýtur að fylgja þvi, meðan ekki
skapast framboð á húsnæði, og
eftir því verðuc sjáifsagt ixngt að
bíða, uema alvarlega sé tekið i
tauoaana með stórfeldum húsa-
byggingum, en út í það verður
ekki farið nánara í þeisari grein,
Það er ataðreynd, sem ékki
verður genglð fram hjá, að húsa-
leiga hér er alt of há. Þó að ein
stakar undantekningar finniit, þá
breyta þær í engu þessari stað
reynd. Og þeisi háa húsaleiga
verður á tvennan hátt til þeis að
vlðhaida húsnæðisleysinu og bein-
linis auka á það, þvf að húseig
endur, og það eru þeir, sem pen-
ingaráðin faafa, hijóta að sjá, að
með þvl að leggja fé í húiabygg
ingar draga þeir úr þeisum auð-
fengna gróða og forðast það þess
vegna, og hini vegar er loku
skotið fyrir það, að ielgjendur
geti nokkurn tfma dreglð nokknð
saœan upp f kostnað vlð byggingu
húsnæðis yfir sig, nema með því
gð taka hærra kaup fyrir vinnu
sína, en að þvi er ekki aaðhlauplð
og sfzt i atvinnuleysi og á, þeim
tfma, er háværar kröfur eru gerð
ar til kauplækkunar, sem hin háa
húialelga raunar stendur aftur f
vegi fyrir, að nokkuð geti orðið
úr.
Húsneðismálið er þannig komið
i sjálfheldu, og vlðfangsefnið er
að leysa það úr henni. Það verð
ur ekki yfirstigið nema með djarf-
legum ráðum og öttullegri fram
kvæmd þeirra, og nú er þeirra,
sem ráðin hafa, að sýna, að þeir
búi yfir nægilegri ráðsnild og
framkvæmdaþrótti.
Húsnæðismálið er prófsteinn á
þá, sem ráða í þessum bæ. Úr-
iausn þess getur einna bezt sýnt,
hvort nokkuit lið er i þeim til
stjórnar.
Tafcið eftir þeiml
Hlataveltu Lúðrasveitar Reykja-
VÍkur á sunnudaginn ættu menn að
styr&ja eftir megai; svo marga
ánægjustund hefir sveitin veitt.
TWT E Ð þessu tölublaði tekur
Halibjörn Halidórsson við
ritstjórn Alþýðublaðsins.
Reybjavík, 19, okt 1922.
- f. h. stjórnar Álþýðuflokksins.
Jón Baldvinsson.
€iit er nauðiyalegt.
Et verkalýðnum á nokknrn tfma
að tskast að sigrast á því böli,
sem núverandi þjóðskipulag hefir
f för með sér fyrir hann, þá verð-
ur hann að gæta þeis eins vel
ög unt er að láta ekki blekkjast
af fagurgala þeim og orðagjálfri,
sem verjendur þesia ikipulags fylla
blöð sfn með f þeim tilgangi, að
fá verkalýðhm tii að tvfstrast.
.Tvíitraðu og drotnaðuH er gam-
alt orðtak, og sýnir þ&ð, að þetta
hefir verið baráttu aðferð hinna
ráðandi stélta um iangan aldur,
og dsmin iýna, að þessi bsrdaga-
aðferð þeirra ber góðan árangur
víða hvar enn þann dag i dag.
En hver er orsökin til þesi, að
svo auðvelt er að blekkja verka-
lýðinn? Onökin er að eins þekk-
ingarskortur alþýðunnar á velferð-
armálum hennar. Ef aiþýðan hetði
næga þekkingu á þjóðfélagsskipu-
laginu, þá myndi fjendum hennar
aldrei takast að viiia nokkrum
hlnta hennar sýn.
Það er þvi sýnilegt, að nauð-
synlegast af öllu er fyrir verka-
iýðinn að afla sér sem mestrar
þekkingar á þjóðfélagsmálum. Til
þess þurfa allir aiþýðumenn að
nota eins mikið og þeim er unt
af tómstundum sfnum, og þá munu
þeir bráðlega komast að raun uns,
að eina leiðin til þess að bæta
Iffskjör alþýðu er að ganga ein-
huga að þvi, að bera Jafnaðar-
stcínuna fram til sigurs.
Alþýðumennl Notið tómstundir
ykkar til þesa að afia ykkur
þekkihgar. N