Morgunblaðið - 29.03.2006, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. MARS 2006 33
UMRÆÐAN
REYKJAVÍK getur vel sett sér
það mark að kallast heimsins
besta höfuðborg. Hún mun auð-
vitað aldrei hafa allt það besta
sem fyrirfinnst í
heiminum. En við
getum byggt borg
sem hefur svo marga
samtvinnaða kosti að
geta gert tilkall til
þessa titils. Slík fram-
tíðarsýn hvílir á
þremur meginstoðum:
mannlífi, umhverfi og
efnahag.
Gott mannlíf felst í
menntun, menn-
ingu og vellíðan
Öryggi Reykvík-
inga er mikið miðað við margar
heimsborgir, ofbeldi og glæpir
eru þrátt fyrir allt fátíðir, um-
gjörð fyrir börn og aldraða er
sterk, jafnréttismál í örri þróun.
Við þurfum úrbætur: Þjónusta við
aldraða á að komast á hönd borg-
arinnar og verða fjölbreyttari.
Þetta er öryggisþáttur og vellíð-
unarmælikvarði. Borgin á að reka
þrjú samfelld og gjaldfrjáls skóla-
stig: Leikskóla, grunnskóla og
framhaldsskóla, og stefna að því
að menntun ungmenna verði á
heimsmælikvarða. Árangur
grunnskóla Reykja-
víkur á alþjóðlegum
prófum er slíkur að
við eigum stutt eftir
að komast í allra
fremstu röð. Gjald-
frjáls leikskóli verður
innleiddur á næsta
kjörtímabili ef fé-
lagshyggjufólk fær
að ráða og flestum er
nú ljóst að hann er
fyrsta stigið á
menntabraut. Fram-
haldsskólinn á því
miður lengra í land
og fyllilega tímabært að borgin
taki við rekstri hans til að flýta
úrbótum sem ríkið ræður ekki
við. Úrvals menntun fyrir öll ung-
menni án tillits til stéttar, og vel-
líðan og öryggi aldraðra eru
mælikvarðar sem segja til um
hvort borgin okkar getur gert til-
kall til þess að vera „heimsins
besta“. Við eigum alla möguleika í
því efni. Þetta, ásamt traustum
stoðum fyrir fjölskyldulíf, mun
setja okkur í fremstu röð. Öflugt
menningarlíf þar sem Reykjavík
miðar sig aðeins við það besta
sem býðst er órjúfanlegur hluti
þessarar stefnu eins og við höfum
þegar sannað.
Umhverfisþátturinn
skiptir máli
Reykjavík er einstaklega vel í
sveit sett gagnvart þeim verð-
mætum sem æ fleiri láta sig
varða: Nándinni við náttúru.
Landið okkar er lítið, en góðar
samgöngur eiga að tryggja borg-
arbúum aðgang allan ársins hring
að náttúruperlum sem ekki eiga
sér hliðstæður. Innan borg-
armarkanna eigum við græn
svæði, strendur, vötn og ár sem
eru fágæti, og útsýni til sjávar og
fjalla sem er uppspretta andagift-
ar. Við þurfum svo sannarlega að
tryggja hreinna loft með því að
draga úr mengun bíla og svifryki.
Það á ekki að vaxa okkur í aug-
um. Við höfum nú hreinsað
strandlengjuna, heimsins besta
höfuðborg á að státa af hreinasta
lofti sem fólk andar að sér, rétt
eins og besta vatni sem býðst.
Auðsköpun á
réttum forsendum
Reykjavíkurborg á að taka for-
ystu um að allt suðvesturhornið
verði samfelldur atvinnumarkaður
með fjölbreyttum tækifærum fyr-
ir ólík fyrirtæki. Orkan sem við
eigum er ódýr frá landsins hendi,
en verður stöðugt verðmætari og
má aðeins nýta með sjálfbærum
hætti. Við liggjum vissulega í út-
jaðri Evrópu, en erum ein-
staklega vel í sveit sett milli
heimsálfa, og með auknum flutn-
ingum yfir Pólinn er Reykjavík
komin í gott færi við alla helstu
markaði. Stórhugur og metnaður
eru lykilorð í samskiptum við um-
heiminn. Þetta sýna íslensku út-
rásarfyrirtækin sem við þurfum
að hlúa vel að með „höfuðstöðva-
stefnu“ sem veitir þeim góða
heimilisfestu í borginni. Slíkt mun
sanna fyrir erlendum fyrirtækjum
sem við eigum að laða til borg-
arinnar að „útrás“ er bara hin
hliðin á æskilegri „innrás“ fjár-
festa og fyrirtækja. Áform okkar
um uppbyggingu í miðbænum þar
sem stórframkvæmd eins og Tón-
listar- og ráðstefnuhús ásamt
fimm stjörnu hóteli sýna hvernig
nálgast á verkefnið: Ekki hugsa í
núverandi stærðum, heldur sam-
kvæmt þeim möguleikum sem
bjóðast ef metnaður ræður för.
Að öllu
samanlögðu …
… eigum við mikla möguleika
til þess að gera kall til þess að
vera útnefnd heimsins besta höf-
uðborg. Ekki í hrokafullu steig-
urlæti, heldur af þeirri sannfær-
ingu sem felst í því að gera alltaf
sitt besta og vinna frábærlega úr
þeim góðu tækifærum sem fram-
undan eru.
Heimsins besta höfuðborg
Stefán Jón Hafstein
fjallar um Reykjavík ’Að öllu samanlögðu eig-um við mikla möguleika
til þess að gera kall til
þess að vera útnefnd
heimsins besta höf-
uðborg.‘
Stefán Jón Hafstein
Höfundur er formaður borgarráðs.
Í borgarstjórnarkosningunum í
vor höfum við óvenju skýra valkosti
um þá framtíð sem við viljum sjá í
samgöngumálum í
Reykjavík. Annars
vegar er það framtíð-
arsýn þeirra sem vilja
sífellt stærri og
breiðari hraðbrautir
með auknum umferð-
arhraða. Hins vegar er
sýn þeirra sem finnst
nóg komið af dýrum og
plássfrekum hrað-
brautum í borginni og
vilja þess í stað efla
strætó og leggja meiri
áherslu á göngu- og
hjólabrautir. Sjálf-
stæðisflokkurinn í Reykjavík vill
fleiri hraðbrautir. Þess vegna snýst
hann öndverður gegn sjónarmiðum
sem m.a. undirritaður hefur sett
fram um að draga eigi úr umferð-
arhraðanum í borginni og auka þar
með umferðaröryggi. Framsókn-
arflokkurinn og Frjálslyndi flokk-
urinn keppast við að yfirbjóða Sjálf-
stæðisflokkinn og vilja gera
Sundabrautina að meiriháttar hrað-
braut með mislægum gatnamótum,
sem eru bæði plássfrek, dýr og lýti í
umhverfinu.
Í þessari umræðu vill oft gleymast
hversu mikið rými samgöngu-
mannvirki taka í borgarlandinu.
Núna er hlutfall þeirra af byggðu
landi í borginni 50%. Finnst fólki
ekki nóg komið? Ekki
síst vegna þess að við
eigum aðra valkosti en
að leggja stöðugt fleiri
og plássfrekari hrað-
brautir. Til dæmis að
efla almenningssam-
göngur. Nýtt strætó-
kerfi er ótvíræð fram-
för og gefur fleiri
hópum tækifæri til að
nota strætó. Væri ekki
ráð að efla það enn
frekar í stað þess að
heimta bara stöðugt
fleiri hraðbrautir? Það
er skiljanlegt að Sjálfstæðisflokk-
urinn gæti sín að minnast ekki á al-
menningssamgöngur í umræðunni
um Sundabraut. Málflutningur sjálf-
stæðismanna á yfirstandandi kjör-
tímabili hefur einkennst af nei-
kvæðni í garð almenningssam-
gangnakerfisins. Þeim finnst flest
það sem gert hefur verið til að efla
það ómögulegt. Þegar er farin af
stað áberandi síbylja af þeirra hálfu
um að rekstur almenningssam-
gangna sé að sliga borgarbúa. Að
efla þjónustu heitir á máli þeirra að
„þröngva henni upp á fólk“. Afleið-
ingin af því verður auðvitað ekki
önnur en sú að borgarbúum verður
gert erfiðara fyrir að velja sam-
göngumáta sem kostar þá rúmlega
3.000 kr. á mánuði og þess í stað
hvatt til notkunar einkabíla sem
kosta um 50–100.000 kr. á mánuði.
Þetta er boðskapur sjálfstæð-
ismanna til reykvískra heimila. Það
fólk sem hagnast mest á betra al-
menningssamgöngukerfi eru nefni-
lega fjölskyldur með meðaltekjur
eða lægri. Forystumenn Sjálfstæð-
isflokksins, og raunar fleiri flokka,
virðast líta til annarra en þessa hóps
þegar þeir einblína á hraðbrautir í
stað almenningssamgangna. Um-
ræðan um framtíð borgarinnar snýst
ekki síst um sjálfbæra nýtingu borg-
arlandsins. Þess vegna hefur verið
reynt að þétta byggðina og skipu-
leggja ný hverfi, sem m.a. Sunda-
braut er ætlað að þjóna. Augljóst er
að hraðbrautastefnan gengur þvert
á þessa pólitík. Þessu verður einfald-
lega ekki komið heim og saman.
Við í vinstrigrænum höfum skýra
sýn á framtíðarskipulag í Reykjavík.
Við viljum leggja meiri áherslu á
byggð og minni á hraðbrautir. Þessi
stefna verður hins vegar ekki fram-
kvæmd nema aðrir valkostir en
einkabíllinn séu í boði. Ef Sjálfstæð-
isflokkurinn fær hreinan meirihluta í
borginni í vor merkir það ekkert
annað en fleiri hraðbrautir ásamt
niðurskurði og sparnaði í almenn-
ingssamgöngum. Þétting byggðar
verður þá í raun og veru úr sögunni.
Höfum það í huga.
Hraðbrautir eða
almenningssamgöngur?
Árni Þór Sigurðsson fjallar um
hraðbrautarskipulag og al-
menningssamgöngur ’Við í vinstri grænumhöfum skýra sýn á fram-
tíðarskipulag í Reykja-
vík. Við viljum leggja
meiri áherslu á byggð og
minni á hraðbrautir.‘
Árni Þór Sigurðsson
Höfundur skipar 2. sæti á
V-listanum í Reykjavík og er
formaður umhverfisráðs.
Þorsteinn Gestsson fjallar
um vímuefni.
Marteinn Karlsson: „Vegna
óbilgjarnrar gjaldtöku bæjar-
stjórnar Snæfellsbæjar af okk-
ur smábátaeigendum, þar sem
ekkert tillit er tekið til þess
hvort við megum veiða 10 eða
500 tonn, ákvað ég að selja bát-
inn og flytja í burtu.“
Sigríður Halldórsdóttir skrif-
ar um bækur Lizu Marklund
sem lýsa heimilisofbeldi.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
rúmlega þriðjungur sitja eftir í
landinu. Það er hægt að kaupa
mikið cheerios fyrir það, mörg
reiðhjól og heilu óperurnar frá
frægustu listamönnum heims.
Sú var tíðin að það var þröngt í
búi í Hafnarfirði. Fyrir rúmum
áratug fækkaði fólki á Vest-
urlandi vegna atvinnuleysis. Og á
Austurlandi hefur fólki fækkað
um 1% á ári síðustu tvo áratug-
ina, íbúarnir voru orðnir svart-
sýnir á lífið og tilveruna og húsin
þeirra voru verðlaus. Í öllum
þessum landshlutum voru það áð-
urnefndar verksmiðjur sem
breyttu lífi fólks til hins betra,
það varð til stöðug og örugg at-
vinna. Nú brosa sóknarbörnin,
sagði mér prestur af fjörðunum.
Við skulum hugsa okkur að í
næsta húsi við Eddu búi Bjössi
verkstjóri í kerskálanum í
Straumsvík. Hann er búinn að
vinna þar í 36 ár á ágætum laun-
um og hefur efni á að búa í þessu
fína húsi með rifsberjarunnum
allt um kring. En gjaldeyririnn
sem hann eyðir í cheerios og allt
hitt vex ekki á þessum rifsberj-
arunnum. Hann aflar þessa gjald-
eyris sjálfur með vinnu sinni í ál-
verinu. Dóttir hans er tölvunar-
fræðingur og vinnur við forritun
og iðntölvustýringar í álverinu.
Bróðursonur hans er ungur efna-
verkfræðingur og vinnur á rann-
sóknarstofu álversins. Er það
„mannbætandi og uppbyggilegt“
að þetta góða fólk missi vinnuna
sína?
Höfundur er verkfræðingur.
2003
Flugleiðir hf. verða eignarhalds-
félag 11 fyrirtækja í ferðaþjónustu
og flugrekstri og nýtt dótturfyrirtæki,
Icelandair, er stofnað til að taka
við millilandaflugi.
2005
Nafni Flugleiða hf. breytt í
FL GROUP og innan þess er
Icelandair Group. Samið er um
kaup á Boing 787 Dreamliner.
2006
Icelandair eykur við þjónustu sína
þegar það bætir við 22. áfangastað
sínum, Manchester.