Morgunblaðið - 29.03.2006, Blaðsíða 44

44 MIÐVIKUDAGUR 29. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
DAGBÓK
Hrútur
(21. mars - 19. apríl)

Nýlegar fyrirspurnir, söluræður og
kynningar fá ekki þau viðbrögð sem
hrúturinn hefði kosið. Kannski heldur þú
að það þýði að þú hafir rangt fyrir þér,
en bíddu bara og sjáðu. Það getur tekið
tíma að koma í ljós.
Naut
(20. apríl - 20. maí) 
Þitt fyrsta verkefni er að sjá um sjálfan
þig. Stundum er það best gert með því
að taka þátt í því að láta öðrum líða vel,
en ekki í dag. Gerðu eitthvað fyrir þig og
engan annan.
Tvíburar
(21. maí - 20. júní) 
Hávaði og spenna blasa við tvíburanum.
Hann lýkur sínu verki samt sem áður,
eða kannski vegna þess að hann getur
ekki beðið eftir því að fá að vera með. Þú
þrífst með því að vera í látunum miðjum.
Krabbi
(21. júní - 22. júlí) 
Krabbinn er í þann mund að taka risa-
stórt stökk inn í nýtt lífsskeið. Það verð-
ur gott og þú svo sannarlega búinn að
vinna fyrir því. Ekki ýta á eftir neinu,
leyfðu því að hellast yfir þig eins og
stórri, hlýrri öldu.
Ljón
(23. júlí - 22. ágúst) 
Leyfðu þreifurunum að skynja orku-
brautir alheimsins. Hugmyndirnar sem
þú færð virðast kannski yfirgengilegar,
en ef þú nýtir þær batnar líf þitt svo
sannarlega. Kvöldið hentar fullkomlega
til þess að hnýta lausa enda í samband-
inu.
Meyja
(23. ágúst - 22. sept.) 
Hlustaðu á uppáhalds tónlistina þína eða
búðu til þína eigin. Sköpunarkrafturinn
flæðir í gegnum þig. Hláturinn er
áreynslulaus og náttúrulegur. Him-
intunglin leiða í ljós tíðindi í peninga-
málum. Velmegun þín er verðskulduð.
Vog
(23. sept. - 22. okt.) 
Óljósar aðdróttanir fara framhjá voginni
– launskoðanir, tengsl og þess háttar.
Seinna hugsar þú með þér, hvernig gat
þetta farið framhjá mér? Þú ert ekkert
verr sett í óminninu, það heitir einbeit-
ing, sem er nauðsynleg til að vinna.
Sporðdreki
(23. okt. - 21. nóv.) 
Dagurinn í dag hentar fullkomlega til
þess að gefa sig ástríðunum á vald. Út úr
því koma ný sambönd með fólki sem
verður sífellt meira spennandi eftir því
sem þú kynnist því betur.
Bogmaður
(22. nóv. - 21. des.)
Hamingjusamasta fólkið er það sem nýt-
ur þess sem það á nú þegar. Þakklæti er
kraftmikil staðhæfing. Notaðu kvöldið til
þess að hlaða batteríin og ná aftur sam-
bandi við vinina.
Steingeit
(22. des. - 19. janúar)

Steingeitin þjáist hugsanlega af væn-
isýki út af einhverju sem hún sagði í
trúnaði. Hverjar væru afleiðingarnar ef
leyndarmálið kæmist í hámæli? Hugs-
aðu það til enda og láttu svo kyrrt liggja.
Að vera með möguleika á heilanum ljær
honum mátt.
Vatnsberi
(20. jan. - 18. febr.) 
Sá sem hlustar af athygli á vangaveltur
þínar er gimsteinn – demantur innan um
kolamola. Ekki taka viðkomandi sem
sjálfsögðum hlut. Reyndu að halda í
hann að eilífu.
Fiskar
(19. feb. - 20. mars) 
Til er máltæki í kvikmyndaheiminum
sem segir að maður sé aldrei betri en
nýjasta kvikmyndin hans. Þetta virðist
eiga við í lífi fisksins í dag, honum finnst
að verið sé að dæma hann við hvert fót-
mál.
Stjörnuspá
Holiday Mathis
Í dag verður almyrkvi á sól í
hrúti og þegar faðir al-
heimsins, sem sólin er,
hverfur getur ýmislegt átt sér stað. Nýtt
tungl í hrút er líka villt og óhamið. Upp-
reisnarandinn lifnar við. Kannski verð-
um við eins og villuráfandi táningar sem
skrópa í skólanum á meðan foreldrarnir
eru í vinnunni. Með öðrum orðum,
reyndu að fá útrás án þess að gera allt
vitlaust.
Sudoku
Miðstig
Lausnir síðustu Sudoku
Lausn, ábendingar og tölvuforrit á www.sudoku.com
Frumstig Miðstig Efstastig
Frumstig
© Puzzles by Pappocom
Þrautin felst í því að fylla út í reitina
þannig að í hverjum 3x3-reit birtist
tölurnar 1-9. Það verður að gerast þannig
að hver níu reita lína bæði lárétt og lóðrétt
birti einnig tölurnar 1-9 og aldrei má
tvítaka neina tölu í röðinni.
Efstastig
1
7
11
15
22
24
12
14
3
9
20
10
4
8
21
23
25
13
17
5
18
6
19
2
16
Krossgáta
Lárétt | 1 alfarið, 4 hvin-
ur, 7 hrakninga, 8 upp-
lagið, 9 kvendýr, 11 þref,
13 hafði upp á, 14 álegg,
15 gangur, 17 mjög góð,
20 frostskemmd, 22 hæn-
an, 23 þoli, 24 stelur, 25
toga.
Lóðrétt | 1 viðburður, 2
kjökrar, 3 næðing, 4
kraftur, 5 haldast, 6 gler-
ið, 10 keismagi, 12 smá-
vegis ýtni, 13 fljót, 15
naumur, 16 áfanginn, 18
æla, 19 fiskavaða, 20
þvingar, 21 geð.
Lausn síðustu krossgátu
Lárétt: 1 skíthælar, 8 svinn, 9 iðrun, 10 inn, 11 móann,
13 gúrka, 15 svell, 18 ufsar, 21 iðn, 22 stirð, 23 djörf, 24
slagharpa.
Lóðrétt: 2 keila, 3 túnin, 4 æsing, 5 aðrar, 6 ósum, 7
unna, 12 Níl, 14 úlf, 15 sess, 16 erill, 17 liðug, 18 undra,
19 skörp, 20 rófa.

Rannsóknarsetur í fötlunarfræðum, Sam-skiptamiðstöð heyrnarlausra og heyrn-arskertra og Félag heyrnarlausraheldur á föstudag málþing.
„Við höldum málþing um menningu „döff“ ein-
staklinga. Með döff er átt við þann mál- og menn-
ingarhóp sem talar táknmál og hefur táknmál að
móðurmáli, til aðgreiningar frá heyrnarlausum
sem misst hafa heyrn vegna slyss eða sjúkdóma
og eiga íslensku að móðurmáli og hafa alist upp í
samfélagi íslenskunnar,“ segir Valgerður Stef-
ánsdóttir, aðalfyrirlesari málþingsins. „Tilefni
málþingsins er rannsókn sem ég vann á árunum
1998 til 2004 um reynslu og samfélagsþátttöku
döff einstaklinga, og skilning þeirra á eigin lífi og
stöðu innan samfélags íslenskunnar. Meðal
áhugaverðustu niðurstaðna var að táknmál og
heyrnarleysi er samofið persónu og sjálfsskilningi
döff einstaklinga, rétt eins og íslenskan og það að
vera Íslendingar er stór hluti af sjálfsmynd heyr-
andi Íslendinga. Einnig kom í ljós að döff fólk
myndar sérstakt menningarsamfélag sín á milli
og komu fram skýr merki þess að táknmál nýtur
mun minni virðingar en íslenska, sem um leið hef-
ur neikvæð áhrif á sjálfsmynd og sjálfsvirðingu
þeirra sem tala á táknmáli. Sérstaklega kom mér
á óvart að allir viðmælendur mínir í rannsókninni
töluðu um vald íslenskunnar, og vald hinna heyr-
andi.“
Í erindi sínu kynnir Valgerður döff-menningu, og
félagslega stöðu táknmálsins og þann valdamun
sem er á málsamfélögum. „Ég kem inn á sjálfsmynd
og sjálfsvirðingu, og hvaða breytingar viðmælendur
mínir í rannsókninni myndu vilja sjá, og hvaða leiðir
þeir hafa valið til að knýja þessar breytingar fram,
m.a. með viðurkenningu á táknmáli og menningar-
samfélagi heyrnarlausra,“ segir Valgerður.
Auk Valgerðar flytur erindi Júlía Hreinsdóttir,
fagstjóri í Samskiptamiðstöð heyrnarlausra og
heyrnarskertra, sem sjálf er döff, og segir fund-
argestum frá eigin sýn og skilningi á döff-
menningu. Einnig mun Berglind Stefánsdóttir, að-
stoðarskólastjóri táknmálssviðs Hlíðaskóla, fjalla
um döff-menningu í ljósi samfélagsbreytinga und-
anfarinna ára: „Margir fræðimenn halda því fram
að döff-menning myndist vegna kúgunar, ótta og
útilokunar, en með samfélagslegum framförum
eykst þátttaka döff fólks í samfélaginu, og því vert
að gæta hvort þessar breytingar hafi styrkjandi eða
veikjandi áhrif á döff-menningu.“
Einnig verður sýnt atriði úr leikritinu Viðtalið
sem sýnt er um þessar mundir í Hafnarfjarðarleik-
húsinu og flutt er bæði á táknmáli og talmáli. Þá
mun Haukur Vilhjálmsson kynna norræna menn-
ingarhátíð heyrnarlausra sem haldin verður á Ak-
ureyri 10.–16. júlí, þar sem von er á 5–600 heyrn-
arlausum gestum frá Norðurlöndunum.
Málþingið fer fram í stofu 101 í Odda, Háskóla Ís-
lands, og hefst kl. 14. Öll dagskrá er túlkuð á milli
táknmáls og íslensku.
Málþing | Rannsókn á reynslu og samfélagsþátttöku „döff“ einstaklinga
Menning heyrnarlausra

Valgerður Stef-
ánsdóttir fæddist í
Reykjavík 1953. Hún
lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum við
Tjörnina 1973, B.Ed. frá
Kennaraháskóla Íslands
1977 og hlaut sérkenn-
araréttindi sem kennari
heyrnarlausra frá Kenn-
araháskólanum í Stokk-
hólmi 1983. Árið 2005
lauk Valgerður meistaranámi í uppeldis- og
kennslufræðum við Háskóla Íslands. Valgerður
starfaði við Heyrnleysingjaskólann frá 1977 til
1990 þegar hún hóf störf sem forstöðumaður
Samskiptamiðstöðvar heyrnarlausra og heyrn-
arskertra. Valgerður er gift Sigurði G. Valgeirs-
syni framkvæmdastjóra og eiga þau fjögur börn
og þrjú barnabörn.
1. d4 Rf6 2. Rf3 c5 3. d5 b5 4. Bg5 Re4
5. Bf4 Db6 6. a4 b4 7. a5 Dg6 8. g3 d6 9.
Bg2 f5 10. Rbd2 Rxd2 11. Bxd2 Ra6 12.
0–0 Rc7 13. c3 bxc3 14. Bxc3 Bd7 15.
He1 Dh5 16. Db3 Rb5 17. e4 fxe4 18.
Rd2 a6 19. Rxe4 0–0–0 20. Dc4 Kb8
Staðan kom upp á opna alþjóðlega
Reykjavíkurmótinu sem lauk fyrir
skömmu í skákmiðstöðinni í Faxafeni
12.
Franski stórmeistarinn Laurent
Fressinet (2.625) hafði hvítt gegn al-
þjóðlega meistaranum Jóni Viktori
Gunnarssyni (2.421). 21. Rxc5! og
svartur gafst upp þar sem eftir 21. …
dxc5 22. Dxc5 getur svartur ekki varið
stöðu sína með góðu móti.
SKÁK
Helgi Áss Grétarsson | dagbok@mbl.is
Hvítur á leik.