Morgunblaðið - 10.04.2006, Blaðsíða 10

10 MÁNUDAGUR 10. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÁRNI Þór Sigurðsson, borg-
arfulltrúi Vinstri – grænna, segir
umræðu um að flytja málefni aldr-
aða yfir til sveitarfélaganna dálítið
yfirborðskennda vegna þess að slík
tilfærsla leysi ekki málið ein og sér.
„Þetta snýst um það fjármagn sem
sett er í þennan málaflokk og það
skiptir ekki máli hvort peningarnir
komi frá ríki eða
sveitarfélögum,
heldur aðalatriðið
að það sé sett
nægilega mikið
fjármagn í mála-
flokkinn,“ segir
Árni og bætir við
að ekki standi á
borginni að fjölga
hjúkrunarrým-
um, þar sem hún
hafi boðið fram
lóðir og hærra fjárframlag en henni
er skylt samkvæmt lögum. Það sé
hins vegar verkefni ríkisins að
leggja til það fjármagn sem upp á
vantar.
Hann segir það einnig mikilvægt
að aldraðir geti búið lengur heima
hjá sér ef þeir geta og kjósa. Það mál
tengist samræmingu á heimaþjón-
ustu sveitarfélaganna og heima-
hjúkrun sem ríkið sér um, sem þurfi
að samræma og að því leyti væri
betra ef þessi mál væru á sömu
hendi. Þá þurfi að skoða nánar af-
slætti á fasteignasköttum fyrir aldr-
aða sem vilja búa lengur heima hjá
sér. Ennfremur þurfi að skoða mál
þeirra sem raunverulega þurfi á
hjúkrunarrýmum að halda, en Árni
segist þekkja mörg dæmi þess að
fólk sé sent langan veg út á land þar
sem laus rými eru, jafnvel á staði
sem viðkomandi hafi engin tengsl
við og eigi enga ættingja á. „Það er
algerlega óviðunandi ástand.“
Árni Þór Sigurðsson
Vantar meira
fjármagn í
málaflokkinn
Árni Þór
Sigurðsson
ÓLAFUR F. Magnússon, borg-
arfulltrúi Frjálslynda flokksins, seg-
ir það ánægjulegt að málefni aldr-
aðra séu að verða að kosningamáli í
sveitarstjórnarkosningunum.
Hann rifjar upp að þegar Frjáls-
lyndi flokkurinn kynnti stefnumál
sín og efstu frambjóðendur 10. mars
sl. hafi það komið fram að flokkurinn
teldi það brýnasta málefni næsta
kjörtímabils að koma öldrunarmál-
unum í lag. „Við lögðum sérstaka
áherslu á fjölgun
hjúkrunarrýma
og eflingu heima-
þjónustu fyrir
aldraða og styðj-
um heilshugar
þær hugmyndir
sem nú eru í um-
ræðunni og komu
frá eldri borg-
urum sjálfum að
flytja nærþjón-
ustuna til sveitar-
félaganna,“ segir Ólafur sem fagnar
því að önnur stjórnmálaöfl hafi kom-
ið í kjölfarið og gert þessi málefni að
sínum. „Ég held að við höfum slegið
tóninn fyrstir.“
Spurður um launamál starfsfólks
segist hann hafa stutt heilshugar
frumkvæði meirihluta borgar-
stjórnar þegar hann hækkaði laun í
umönnunarstörfum og að Sjálfstæð-
isflokkurinn hefði dregið lappirnar í
því máli.
„Ég hef alltaf sagt að þetta sé
spurning um forgangsröðun og að
það sé til nóg af peningum í þessu
þjóðfélagi til að veita öldruðum
sómasamlega þjónustu, þetta er
spurning um forgangsröðun og rétt-
láta skattapólitík,“ segir Ólafur.
SAMFYLKINGIN vill færa öll mál-
efni aldraðra úr höndum ríkisins yfir
til sveitarfélaga og reisa 500 nýjar
íbúðir fyrir aldraða á næstu árum,
að því er fram kom á blaðamanna-
fundi flokksins í gær. Dagur B. Egg-
ertsson, borgarstjóraefni Samfylk-
ingarinnar, sagði að hugmyndir
sjálfstæðismanna í þessum efnum
væru ekki trúverðugar og sagðist
treysta því að fólk sæi í gegnum þær
svona stuttu fyrir kosningar.
Meðal þess sem Samfylkingin
leggur til í málefnum aldraðra er að
taka upp svokallaða þjónustutrygg-
ingu, sem felur í sér skuldbindingu
um að veita tiltekna þjónustu innan
ákveðins tíma. Verði ekki staðið við
þá skuldbindingu skapast réttur til
bóta og segir í tillögu Samfylking-
arinnar að þetta skapi aðhald og ör-
yggi í þjónustunni.
Þá segir í tillögunum að yfir 300
aldraðir Reykvíkingar bíði nú í
brýnni þörf eftir því að komast inn á
hjúkrunarheimili. Á sama tíma bíði
þrjár lóðir í Mörkinni, Grafarholti
og á Lýsis-lóðinni auk 360 milljón
króna á biðreikningi hjá borginni,
eyrnamerktir byggingu hjúkrunar-
heimila. Vísað er í viljayfirlýsingu
heilbrigðisráðherra og borgarstjóra
frá árinu 2002 þar sem borgin
bauðst til að tvöfalda lögboðið fram-
lag til uppbyggingar hjúkrunar-
heimila sem átti að taka í notkun á
árunum 2005 og 2007. Í tillögum
Samfylkingarinnar segir að sú yf-
irlýsing hafi hins vegar mætt and-
stöðu Sjálfstæðisflokksins og að þá-
verandi fjármálaráðherra hafi sagt
hana vera marklaust plagg þar sem
engar fjárhagslegar forsendur væru
á bak við hana.
Of fá hjúkrunarrými
Í tillögum Samfylkingarinnar seg-
ir ennfremur að aldraðir Reykvík-
ingar hafi orðið útundan hjá ríkinu
og er vísað í stjórnsýsluúttekt Rík-
isendurskoðunar frá 2005 um að úr-
ræði fyrir aldraða væru mun færri á
höfuðborgarsvæðinu en í öðrum
landshlutum. Samkvæmt úttektinni
voru 68 hjúkrunarrými á hverja
1.000 aldraða Reykvíkinga árið 2003
en á bilinu 73–118 á hverja 1.000
aldraða íbúa annars staðar á land-
inu. Í tillögum Samfylkingarinnar
segir að flokkurinn vilji rétta hlut
Reykvíkinga. Þá vill Samfylkingin
bjóða upp á öflugri heimaþjónustu
og heimahjúkrun, meiri kvöld- og
helgarþjónustu, eyða biðlistum og
auka öryggi aldraðra.
Misnotkun skattfjár
Þá segir Samfylkingin að Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi misnotað
skattfé almennings. Sú misnotkun
felist í því að fjármálaráðherra hafi
einungis varið rúmum helmingi þess
fjár sem greiddur hafi verið til
Framkvæmdasjóðs aldraðra í upp-
byggingu í þágu aldaðra eins og til
sé ætlast. Frá árinu 1998 hafi allir
landsmenn undir 70 ára aldri greitt
nefskatt upp á 4,8 milljarða í Fram-
kvæmdasjóð aldraðra en afgangur-
inn af því fé og um helmingur þess
fjár hefur farið í rekstur, að því er
fram kemur í tillögum Samfylking-
arinnar.
Setuverkfall ríkisstjórnarinnar
Dagur B. Eggertsson sagði á
fundinum að málefni aldraðra hefðu
fengið mikla athygli í kosningabar-
áttunni, sem væri nokkuð sérstakt
þar sem þessi mál væru á könnu rík-
isins. Hann gagnrýndi að helmingur
þess fjár, sem landsmenn greiddu
með sköttum sínum sérstaklega til
að nota í Framkvæmdarsjóð aldr-
aðra, hefði verið notaður í rekstur
eða önnur verkefni. Ennfremur væri
gagnrýnivert að ríkið hefði ekki
staðið við viljayfirlýsingu um bygg-
ingu hjúkrunarheimila og fyrir vikið
væri Reykjavíkurborg með hundruð
milljóna króna á biðreikningi.
„Þá er staðan sú að hundruð ein-
staklinga og fjölskyldna liggja á
dýrum sjúkradeildum spítalanna
eða án úrræða á heimilum sínum og
bíða eftir þessum plássum, fyrir ut-
an þá stöðu sem uppi er á hjúkr-
unarheimilunum sem eru starfrækt.
Þar eru ekki öll rúm fyllt, af því að
það fæst ekki starfsfólk. Þjóðin
horfir upp á setuverkfall þess starfs-
fólks sem horfir til Reykjavíkurleið-
arinnar við launasetningu í umönn-
unarstörfum,“ sagði Dagur og bætti
því við að það veki óneitanlega
nokkra athygli eftir tíu ára langt
setuverkfall forystu Sjálfstæðis-
flokksins í málefnum aldaðra, að
Sjálfstæðisflokkurinn skuli við þess-
ar kringumstæður stíga fram og
segja að þetta sé málaflokkur þar
sem þeir ætli að leggja gjörva hönd
á plóg.
„Þetta er ekki trúverðugt og við
treystum því að fólk sjái í gegnum
það svona stuttu fyrir kosningar en
kynnum með stolti okkar áherslur
sem Sjálfstæðisflokkurinn er reynd-
ar að taka undir, vonum seinna, en
jafnframt næstu skref í þessum
málaflokki,“ sagði Dagur.
Samfylkingin vill færa málefni aldraðra frá ríkinu og yfir til sveitarfélaganna
Vilja byggja
500 nýjar íbúðir
á næstu árum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Frá blaðamannafundi Samfylkingarinnar á Droplaugarstöðum í gær.
Steinunn Valdís Óskarsdóttir borgarstjóri, Dagur B. Eggertsson borg-
arfulltrúi og Björk Vilhelmsdóttir borgarfulltrúi ræða við fréttamenn.
Eftir Árna Helgason
arnihelgason@mbl.is
REYKJAVÍKURFLUGVÖLL á
Löngusker, greiðslur til foreldra níu
til átján mánaða barna, úthlutun
1.200 sérbýlislóða á þessu og næsta
ári og hraðari uppbygging hjúkrun-
arrýma fyrir aldraða, er meðal
stefnumála framsóknarmanna í
Reykjavík fyrir komandi borgar-
stjórnarkosningar.
Efstu menn á framboðslista
Framsóknarflokksins í Reykjavík
kynntu helstu stefnumál sín fyrir
kosningarnar á blaðamannafundi í
Perlunni í gær. Björn Ingi Hrafns-
son, sem leiðir listann, segir að fram-
sóknarmenn séu bjartsýnir þrátt
fyrir slakt gengi í skoðanakönnunum
að undanförnu.
„Við vitum að staðan er ekki
glæsileg eins og er, en hún er ná-
kvæmlega eins og fyrir alþingiskosn-
ingarnar fyrir þremur árum. Þá blés
ekki byrlega og því var haldið fram
að Halldór Ásgrímsson kæmist ekki
inn á þing. Staðreyndin er sú að
Framsóknarflokkurinn fékk þrjá
þingmenn í Reykjavík, sem er það
mesta í sögunni, þannig að við höfum
séð það svart áður. Við ætlum ekki
að vera svartsýn heldur bjartsýn.“
Ásmundarnefndin skili í vor
Björn Ingi fór á blaðamannafund-
inum yfir helstu stefnumál fram-
sóknarmanna. Hann sagði m.a. að
þeir boðuðu þjóðarsátt um staðsetn-
ingu Reykjavíkurflugvallar. Þeir
vilja að flugvöllurinn verði áfram í
Reykjavík en verði færður út á
Lönguskerin.
„Við teljum að mikilvæg rök séu
fyrir því að hafa innanlandsflugið
áfram í Reykjavík,“ útskýrði Björn
Ingi og nefndi m.a. að með því væri
verið að halda í tæplega eitt þúsund
störf, sem fylgdu starfseminni. Auk
þess hefðu forsvarsmenn innan-
landsflugsins gefið í skyn að innan-
landsflugið myndi leggjast af, verði
það flutt til Keflavíkur. „Á sama tíma
teljum við nauðsynlegt að koma til
móts við þær raddir sem telja að
þetta verðmæta byggingarland í
Vatnsmýrinni þurfi að nýta með
betri hætti.“ Hann tók fram, í þessu
sambandi, að Vatnsmýrin væri
margfalt verðmætara byggingar-
land en sem næmi þeim kostnaði
sem hlytist af landfyllingu á Löngu-
skerjum.
Framsóknarmenn í Reykjavík
leggja einnig áherslu á öldrunarmál í
kosningastefnuskrá sinni, og telja
m.a. að efla þurfi heimaþjónustu svo
aldraðir geti búið sem lengst heima.
Auk þess vilja þeir hraða uppbygg-
ingu fyrirhugaðra hjúkrunarrýma í
Reykjavík, þ.e. við Markarholt og á
Lýsislóðinni, sem og stækkun Sól-
túnsheimilisins. „Þessi mál eru til
skoðunar í starfshópi eldri borgara
og ríkisstjórnarinnar undir forystu
Ásmundar Stefánssonar,“ sagði
Björn Ingi og tók fram að framsókn-
armenn í Reykjavík vildu að nefndin
skilaði niðurstöðum hið fyrsta.
Björn Ingi vék sömuleiðis að
kjaradeilu ófaglærðs starfsfólks á
hjúkrunarheimilum og sagði að í
samningum hjúkrunarheimila og
ríkisins yrði að gera ráð fyrir þeim
launamun sem nú væri orðinn í þess-
um geira milli Reykjavíkurborgar og
ríkisins. „Framsóknarflokkurinn átti
þátt í því að hækka laun lægstlaun-
uðu starfsstéttanna í Reykjavík, í
Reykjavíkurlistanum,“ sagði hann.
„Við teljum að það hafi verið skyn-
samlegt skref.“
Öll börn fái 40 þúsund á ári
Björn Ingi fór yfir fleiri stefnumál
framsóknarmanna í Reykjavík.
Hann nefndi m.a. að þeir vildu stór-
auka framboð á lóðum fyrir einbýlis-
hús, raðhús og parhús í borginni.
Það vilja framsóknarmenn gera með
því að úthluta 1.200 sérbýlislóðum í
Úlfarsárdal.
Þá vilja framsóknarmenn að
Sundabrautin verði fjórar akreinar
alla leið upp á Kjalarnes. Af öðrum
stefnumálum má nefna vatnsrenni-
brautagarð, skautasvell í Perlunni
og sædýrasafn í Laugardalnum.
Ennfremur leggja þeir til að öll
börn í borginni á aldrinum fimm til
átján ára fái frístundakort, að upp-
hæð 40 þúsund kr. á ári, sem nota
eigi í íþrótta- og tómstundaiðkun á
vegum viðurkenndra aðila. Marsibil
Sæmundardóttir, sem skipar þriðja
sæti listans, segir að útgjöld borg-
arsjóðs geti numið um 600 milljónum
króna á ári, miðað við að öll börn nýti
sér kortið.
Framsóknarmenn benda á að for-
eldrar og börn þeirra búi nú við tak-
mörkuð úrræði frá því fæðingaror-
lofi lýkur við níu mánaða aldur og
þar til dvöl á leikskóla hefst við átján
til 24 mánaða aldur. Til að leysa þann
vanda leggja þeir til að foreldrar
barna á þessum aldri fái fimmtíu
þúsund króna beingreiðslur mánað-
arlega. Þær greiðslur séu valkvæð-
ar, segja þeir, þ.e. foreldrar eigi með
þeim að geta verið heima, átt kost á
því að láta afa eða ömmu gæta barns-
ins, eða greitt niður þjónustu dagfor-
eldra. Björn Ingi sagði að stefna
bæri þó að því að öll börn fengju inni
á leikskólum frá tólf mánaða aldri.
Framsóknarmenn kynna stefnumál sín í Reykjavík fyrir sveitarstjórnarkosningar
Flugvöllinn á
Löngusker og
1.200 lóðir
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Efstu menn á lista framsóknarmanna í Reykjavík á fundi í Perlunni í gær:
Steinarr Björnsson í 5. sæti, Björn Ingi Hrafnsson í 1. sæti, Óskar Bergsson
í 2. sæti og Marsibil Sæmundardóttir í 3. sæti.
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
Ólafur F. Magnússon
Fagnar því að
aðrir flokkar
taki upp mál-
efni aldraðra
Ólafur F.
Magnússon