Morgunblaðið - 10.04.2006, Blaðsíða 26

26 MÁNUDAGUR 10. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minning
REYNSLA • UMHYGGJA • TRAUST
Þegar andlát ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar
ÚTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA
Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is
✝ Ólafur Ólafssonfæddist á Bar-
ónsstíg 12 í Reykja-
vík 23. ágúst 1916.
Hann lést á Land-
spítalanum hinn 29.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Ólafur Sig-
urðsson (f. 5.5.
1878, d. í október-
byrjun 1917) skip-
stjóri frá Flatey á
Breiðafirði og Guð-
rún Baldvinsdóttir
(f. 2.8. 1878, d. 8.2.
1942) veitingakona frá Siglunesi.
Ólafur Ólafsson var næstyngstur
sjö systkina og lifði þau öll. Þau
voru: tvíburarnir Eggert og Unn-
ur Guðrún, f. 13.7. 1908, Dröfn, f.
28.10. 1909, Bára, f. 29.10. 1910,
Ægir, f. 10.3. 1912, og Sigurður, f.
1.11. 1917.
Hinn 19. október 1940 kvæntist
Ólafur Sigrúnu Eyþórsdóttur, f.
24.8. 1919 í Reykjavík. Foreldrar
hennar voru Eyþór Guðjónsson, f.
á Brekku í Fljótsdal 12.1. 1886, d.
í Reykjavík 1959, og Ástríður
Sveinína Björnsdóttir, f. í Björns-
húsi í Reykjavík 13.9. 1891, d. í
Reykjavík 1969. Ólafi og Sigrúnu
fæddust átta börn: 1) Ásta Björg
Ólafsdóttir, f. 21.1. 1936, maki
Karl Jóhann Ormsson, þeirra
börn eru: 1A Sigrún Karlsdóttir,
maki Magnús Brynjólfsson, þeirra
börn: 1Aa Karl Jóhann, sambýlis-
kona Margrét Tómasdóttir, 1Ab
Björn Vignir og 1Ac Ásta Björg.
1B Eyþór Ólafur Karlsson, maki
Margrét Hanna Árnadóttir,
þeirra börn: 1Ba Árni Snær,1Bb
Ragnar Örn og 1Bc Kristín Eva.
þeirra börn: 6A Ólöf Guðmunds-
dóttir, maki Reynir Þórarinsson,
6B Einar Guðmundsson. 6) Grím-
ur Ólafsson, f. 16.9. 1952, d.
4.7.1959. 8) Grímur Eggert Ólafs-
son, f. 20.6. 1960, maki Þorbjörg
Guðlaugsdóttir, börn Gríms: 8A
Dröfn Grímsdóttir, 8B Rúnar
Grímsson, börn þeirra: 8C Katrín
Grímsdóttir, 8D Sigrún Gríms-
dóttir, 8E Þórhildur Grímsdóttir.
Ólafur hóf starfsferil sinn á
kreppuárunum í Reykjavík. Hann
vann við nýsköpun þess tíma,
framleiddi rúllugardínur, stofn-
aði saumastofu sem framleiddi
tjöld og svefnpoka en fór líka á
vertíð eins og títt var þá. Hann fór
til náms í Þýskalandi 1937 í
saumavélasmíði og rétt slapp
heim fyrir stríðið. Fór til Banda-
ríkjanna og gerðist liðsmaður
Pepsi Cola Company. Var á þeirra
vegum næstu árin bæði í Banda-
ríkjunum, Kanada, hér heima og í
Svíþjóð. Hann hóf störf hjá inn-
flutningsfyrirtækinu Gísli Hall-
dórsson hf. eftir stríðið og var þar
alveg fram undir lok 6. áratug-
arins. Gekk þá inn í fyrirtæki Æg-
is Ólafssonar bróður síns, Mars
Trading Company, og voru þeir
saman þar við inn- og útflutning
næsta áratuginn. Fyritækið gekk
vel. En um síðir ákváðu þeir að
skipta því á milli sín og hélt Ægir
áfram með útflutninginn en Ólaf-
ur með innflutninginn. Ólafur dró
sig út úr fyrirtækjarekstri undir
lok 7. áratugarins en var áfram
með innflutning í smáum stíl á
leikföngum og ýmsum öðrum
nauðsynjum og vann jafnframt að
því að koma á fót ýmiss konar nýj-
ungum í atvinnurekstri hérlendis
sem fæstar náðu fram að ganga á
þeim tíma þótt þær hafi orðið að
raunveruleika síðar.
Ólafur verður jarðsunginn frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
1C Ormur Karlsson.
2) Ólöf Ólafsdóttir, f.
16.12. 1941, d. 20.12.
1941. 3) Guðrún
Ólafsdóttir, f. 21.7.
1944, maki Jón Guð-
mundsson, þeirra
börn: 3A Sigrún
Jónsdóttir, maki Ein-
ar Jóhannsson,
þeirra börn: 3Aa
Ásta Margrét og 3Ab
Jón Ingi. 3B Solveig
Hulda Jónsdóttir,
maki Pétur Snæland,
þeirra barn: 3Ba Jón
Pétur. 3C Ástríður Jónsdóttir,
maki Ívar Gunnarsson, þeirra
barn: 3Ca Eyrún Ólöf. 4) Eyþór
Ólafsson, f. 29.6. 1946, maki Ey-
vör Anna Ragnarsdóttir, þeirra
börn: 4A Sigríður Ásta Eyþórs-
dóttir, maki Arnór Björnsson,
þeirra börn: 4Aa Eyþór Björn og
4Ab Ástþór. 4B Ólafur Hrannar
Eyþórsson, maki Kolbrún Hrund
Siggeirsdóttir, barn hennar: 4Ba
Sigrún Líf Gunnarsdóttir, börn
þeirra: 4Bb Eyþór, 4Bc Anna Kol-
brún. 4C Ragnar Eyþórsson. 4D
Sigrún Eyþórsdóttir, maki Amy
Parker. 5) Ólafur Ólafsson, f. 16.3.
1948, maki Sigrún Halla Guðna-
dóttir, þeirra börn: 5A Þórný Una
Ólafsdóttir, maki, Ingólfur Rögn-
valdsson, þeirra börn: 5Aa Halla
Emilía og 5Ab Rögnvaldur. 5B
Ólafur Ólafsson, maki Íris
Traustadóttir. 5C Sigrún Ólafs-
dóttir, maki Árni Þór Jónsson,
þeirra börn: 5Ca Sölvi, 5Cb Salka,
5Cc Skírnir. 5D Guðni Ólafsson,
maki Camilla Marjanne Udd. 6)
Dröfn Ólafsdóttir, f. 28.11. 1949,
maki Guðmundur Einarsson,
Faðir minn Ólafur Ólafsson var
sonur hjónanna Ólafs Sigurðssonar
og Guðrúnar Baldvinsdóttur. Þau
giftust 1905 og bjuggu á Siglufirði til
1913 en fluttu þá til Reykjavíkur og
bjuggu á Barónsstíg þar sem Ólafur
yngri fæddist hinn 23. ágúst 1916.
Ólafur Sigurðsson var skipstjóri með
farmannapróf frá Englandi. Hann
fórst með skipi sínu Beautiful Star í
fárviðri í október 1917 og skildi eftir
sig konu og sjö börn, þau elstu níu
ára og það yngsta rétt ófætt. Engin
leið var á þeim tíma fyrir ekkju að
framfleyta svo stórri fjölskyldu og
hlaut hún að leysast upp. Eggert,
Unnur og pabbi voru að mestu hjá
móður sinni næstu árin, en hin börn-
in fóru í fóstur, flest til ættingja.
Guðrún fluttist aftur til Siglufjarðar
og hóf þar veitingarekstur og átti
pabbi góð æskuár þar. Hann minnt-
ist oft ýmissa atvika frá Siglufirði,
skíðastökkæfinga, síldarhasarsins,
vinnu sem mjólkurpóstur en hann
þurfti að sækja mjólkina þvert yfir
fjörðinn á lítilli skektu og allra æv-
intýranna við höfnina og í fjörunni.
Þetta voru honum ljúfar minningar
og hann leit á sig sem Siglfirðing alla
ævina. Þau Guðrún fluttust aftur til
Reykjavíkur 1928, pabbi var þá 12
ára. Eldri systkinin voru orðin sjálf-
stæð. Hann gekk í barnaskóla á
Siglufirði og var að auki eitt ár í Mið-
bæjarskólanum í Reykjavík.
Hann fór ungur að vinna fyrir sér.
Byrjaði sem sendill 12 ára hjá bólstr-
ara. Hann fann upp patent á rúllu-
gardínur sem hann hagnaðist vel á
um tíma. Allstór hópur vann við
þessa framleiðslu. Gardínurnar voru
framleiddar á verkstæðinu og pabbi
fékk hluta af söluverðinu fyrir
patentið og vinnu við framleiðsluna
og hafði þá hærra kaup en iðnsvein-
arnir á verkstæðinu. Hann var afar
hagur í höndunum á þessum tíma
eins og móðir hans en slasaðist á
hendi þegar hann var 17 ára. Pabbi
flutti að heiman eftir ferminguna og
var að mestu sjálfstæður þaðan í frá.
Hann vann ýmis störf til lands og
sjávar næstu árin, vann við beitingar
og fiskvinnslu í Sandgerði eina vetr-
arvertíð og var til sjós með bróður
sínum Eggerti um tíma. Hann stofn-
aði saumastofu ásamt Ægi bróður
sínum þar sem framleidd voru tjöld
og svefnpokar og vann við það næsta
árið. Hann fór svo til náms í sauma-
vélasmíði í Þýskalandi haustið 1937
og var hjá Pfaff-verksmiðjunum í
Kaiserslautern. Hann kom heim aft-
ur sumarið 1938, það hefur vafalaust
verið hættulegt fyrir mann með hans
stjórnmálaskoðanir að vera þar
áfram. Hann kynntist því Þýskalandi
nasismans og ræddi stundum um
þann óhugnað sem ríkti í landinu
þarna rétt fyrir stríðið. Pabbi var
vinstrisinnaður alla ævina og komm-
únisti með rautt bindi á æskuárun-
um. Hann vann hjá Pfaff í Reykjavík
eftir heimkomuna og fór þá í fram-
boðsslag til formennsku í Iðju, félagi
iðnverkafólks, veturinn ‘39 en tapaði
kosningunni naumlega og sagðist
engu tapi hafa verið jafnfeginn um
ævina og því.
Pabbi kvæntist móður minni Sig-
rúnu Eyþórsdóttur 19. október 1940
en þau höfðu kynnst á gamlárskvöld
1934.
Hann fór til Bandaríkjanna síðla
árs 1941 og lagði af stað með vís er-
indi í upphafi en þau misstu gildi sitt
í hafi. Fáum mánuðum eftir brottför-
ina fæddist annað barn foreldra
minna, Ólöf, og dó hún aðeins fjórum
dögum eftir fæðinguna. Það var
þeim mikið áfall eins og geta má
nærri. Pabbi var í alls konar lausa-
mennsku fyrst um sinn í New York.
Hann fór síðan að vinna fyrir Pepsi
Cola Company og var þar fljótt tek-
inn í áhrifastöðu. Ein af sterkustu
hliðum pabba hefur vafalaust verið
tungulipurð. Hann var góður sölu-
maður og hefur lifað á því lengst af
ævinni. En hann seldi fleira en
vörur, hann seldi hugmyndir og var
afburðalaginn við að tala fólk á sitt
band. Þetta hafa stjórnendur í Pepsi
Cola Company verið fljótir að koma
auga á þegar enskan fór að styrkjast
hjá honum, eftir skamma dvöl í NY.
Hann lærði ekki ensku í skóla heldur
tileinkaði sér hana af samræðum og
með lestri.
Hann var sendur í þjálfun til Kan-
ada til að verða í framvarðasveit fyr-
irtækisins en á þeim tíma þurftu allir
sem stefndu á slíkt að vinna við allar
deildir fyrirtækisins um skamman
tíma. Hann var hálft ár í Montreal og
lærði þar allt um gosdrykkjafram-
leiðslu. Vann síðan í höfuðstöðvum
fyrirtækisins uns hann sneri heim
sumarið 1943. Þá fór hann af stað til
að koma á koppinn framleiðslu á
Pepsi Cola á Íslandi sem Sanitas tók
upp á sína arma. Hann fór síðan til
Danmerkur og Svíþjóðar sumarið
1946 til að koma framleiðslu af stað
þar á Pepsi. Hann var ár í þessari
ferð og var fjölskyldan með honum
að þessu sinni. Fjölskyldan lifði góðu
lífi á þessum tíma og ef til vill hefur
pabbi aldrei verið nær því að vera
efnaður maður en þetta ár í Svíþjóð.
Fjölskyldan flutti heim aftur árið
eftir og fljótlega eftir það gekk pabbi
inn í innflutningsfyrirtækið Gísli
Halldórsson hf. og var þar næsta
áratuginn. Þetta var á sínum tíma
öflugt innflutningsfyrirtæki með
umboð fyrir General Motors og
Caterpillar meðal annars. Fjölskyld-
an bjó í Lönguhlíð 19 á þessum ár-
um. Þar var mikið barnasamfélag, 26
börn og unglingar í átta íbúða stiga-
gangi þar sem eingöngu voru
tveggja og þriggja herbergja íbúðir.
Við vorum átta í okkar fjölskyldu og
var hreint ekki þröngt um okkur.
Pabbi skar sig nokkuð úr feðrahópn-
um, var stundum til í að leika við
okkur úti, ég man eftir honum hjól-
andi með eina fjóra krakka utan á
hjólinu. Fátt var okkur bannað og
alls ekki það sem sjálfskipaðir vel-
ferðarpostular vildu banna okkur.
Það var vinsæl íþrótt hjá okkur
systkinunum að klifra upp í ljósa-
staura og einu sinni héngum við þrjú
í þverslánni á ljósastaur og einhver
var að reyna að skamma okkur niður
úr staurnum þegar pabbi kom heim.
Hann vinkaði okkur kankvís á svip
og heilsaði um leið og hann gekk
undir staurinn og hvarf inn.
Pabbi gekk síðan inn í Mars Trad-
ing Company, fyrirtæki Ægis Ólafs-
sonar bróður síns, 1959. Það var þá
lítið innflutningsfyrirtæki en óx á
næstu árum og varð verulegur hluti
starfseminnar útflutningur á iðnað-
ar- og niðursuðuvörum til Sovétríkj-
anna. Á þessum tíma leigðu þeir
bræður ána Korpu hálfan dag í viku
allt sumarið um nokkurra ára bil. Við
bræðurnir vorum sjálfskipaðir að-
stoðarmenn í þessum ferðum og eig-
um frá því góðar minningar. Þaul-
þekkjum þessa aflasælu laxveiðiá.
Eftir tíu ára samstarf skiptu þeir
fyrirtækinu á milli sín og hélt Ægir
áfram með útflutninginn en pabbi
tók yfir innflutninginn undir nafni
fyrirtækisins Byggingarefni. Þetta
voru uppgangstímar og mikil umsvif
en erfiðir tímar taka gjarnan við af
góðum. Pabbi dró sig út úr fyrir-
tækjarekstri snemma á 8. áratugn-
um. Hann var þó ekki alveg hættur
afskiptum af viðskiptum, hélt áfram
næstu árin að flytja inn ýmiss konar
smávörur og leikföng sem hann seldi
beint í verslanir. Góður skammtur af
sýnishornum var ávallt til taks þegar
barnabörnin komu í heimsókn þeim
til ómældrar ánægju. Jafnhliða inn-
flutningnum vann hann að því að
koma á fót ýmiss konar framleiðslu-
fyrirtækjum sem fá komust þó á
koppinn á þeim tíma en hafa sum síð-
ar tekið til starfa hérlendis. Pabbi
var afar skapandi í starfi sínu alla tíð.
Hann var hugmyndaríkur og honum
gekk best þegar hann gat ráðslagað
sjálfur um sín mál og komið upp
framleiðslu eða viðskiptum sem
hann náði utan um einn.
Pabbi var mikill fjölskyldumaður
allan þann tíma sem ég man eftir
honum. Ólst sjálfur upp í brotinni
fjölskyldu og hefur það vafalaust lit-
að huga hans. Hann hvatti okkur ein-
dregið til að mennta okkur, sagði
gjarnan að á erfiðum stundum í lífinu
hefði hann helst skort menntun til að
gera það sem hugur hans stóð til.
Hann var hlynntur frelsi barna og al-
gjör andstæðingur refsinga. Pabbi
var mjög vel lesinn þótt ekki væri
skólagangan löng. Hann var alæta á
bækur og mundi allt vel. Þegar
spurningakeppnir voru í útvarpinu
svaraði pabbi ef ekki kom svar frá
keppendum og var það ávallt rétt.
Pabbi fylgdist vel með afkomendum
sínum en þeir teljast nú vera 48.
Hafði reiður á hópnum og innti eftir
framgangi þeirra. Öll minnast þau
hans með hlýju og aðdáun. Hann var
að þeirra dómi sérlega töff afi með
sítt grátt hár. Ef inneign hvers við
ævilok er mæld í samanlögðum
söknuði þeirra sem þekktu hann þá
er faðir minn auðugur.
Ólafur Ólafsson yngri.
Nú hverfur sól við segulskaut
og signir geisli hæð og laut,
en aftanskinið hverfur hljótt,
það hefur boðið góða nótt.
(Magnús Gíslason frá Mosfelli.)
Langri ævi er lokið hjá Ólafi Ólafs-
syni verslunarmanni. Síðustu stund-
irnar hjá honum hafa verið erfiðar.
En þegar ekkert er hægt að gera,
engin lækning, veit maður að dauð-
inn hlýtur að vera líkn þeim er þraut-
ina háir.
Á Landspítalanum þvagfæra-
skurðdeild háði hann sína síðustu
baráttu, umvafinn ástvinum, af alúð,
og hjúkrunarfólki af bestu færni nú-
tímans, sem allt lagði sig fram um að
gera honum lífið bærilegra, og hafi
það einstakar þakkir fyrir.
Ólafur var giftur elskulegri konu,
Sigrúnu Eyþórsdóttur, sem var hon-
um alla tíð stoð og stytta. Ég var svo
lánsamur að kynnast elstu dóttur
þeirra, Ástu Björgu, og giftum við
okkur 1955. Það var því einstök at-
höfn er við héldum upp á gullbrúð-
kaup okkar 2005 og foreldrar Ástu
gátu verið viðstödd kát og glöð,
ásamt dóttur okkar Sigrúnu og fjöl-
skyldu.
Ég bið góðan guð að styrkja
tengdamóður mína sem nú kveður
mann sinn eftir langa sambúð. Öllum
börnum þeirra og tengdabörnum
þakka ég ógleymanlegar stundir og
samheldni sem varað hefur allan bú-
skap okkar Ástu. Börnum þeirra,
barnabörnum og ættingjum öllum
bið ég guðs blessunar.
Ólafur fær nú langþráða hvíld í
sinni mjúku mold. Ég kveð hann með
þökkum og söknuði með orðum
skáldsins, sem erlendis var, en ósk-
aði sér að fá að hvíla í íslenskri mold
og varð að ósk sinni:
Ljúft er þar að ljúka
lífsins sæld og þraut
við hið milda, mjúka
móðurjarðar skaut.
(Steingr. Thorsteins.)
Karl Jóhann Ormsson.
Í dag munum við kveðja tengda-
föður minn, Ólaf Ólafsson. Hann var
ættaður úr Flatey á Breiðafirði og
frá Siglunesi við Siglufjörð.
Þegar ég kynntist honum tæplega
fimmtugum að aldri var hann enn
öflugur maður í blóma lífsins og
stundaði viðskipti með Ægi bróður
sínum. Mér er það minnisstætt
hvernig hann var á þessum árum.
Hann var frekar lágvaxinn en mjög
glæsilegur á velli, ljós yfirlitum og
var til hafður eins og yfirstéttarmað-
ur frá meginlandinu. Ólafur hafði til
að bera marga kosti sem komu hon-
um vel í viðskiptalífinu. Hann var
skemmtilegur, skapgóður og mjög
laginn við að komast í samband við
fólk. Hann var stálminnugur á andlit
sem og atburði og ótrúlega frumleg-
ur í hugsun og orðum og hugmynda-
ríkur. Frá þessum árum sé ég hann
fyrir mér sitjandi við skrifborð í sím-
tali við erfiðan viðskiptavin sem
hann á örstuttum tíma var búinn að
róa og fá á sitt band. Að sjálfsögðu
var Ólafur búinn að koma sér upp
sérstökum búnaði til að geta haft
símann handfrjálsan til að hafa betra
athafnafrelsi því það var einn af
sterkum eiginleikum hans að koma
sér ætíð vel og þægilega fyrir.
Ólafur tók mér strax mjög vel þeg-
ÓLAFUR
ÓLAFSSON