Morgunblaðið - 01.08.2006, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Jú, jú, Árni minn, nú máttu sko spila gamla lagið þitt eins oft og þú vilt, ég er líka kominn
með eyrnaskjól.
Um miðjan síðastamánuð kynntiGísli Marteinn
Baldursson, formaður
umhverfisráðs Reykja-
víkurborgar, áætlanir
ráðsins um að Miklatún
gengi í endurnýjun líf-
daga og yrði að þeim stað
sem fjöldi fólks hefur
óskað sér í mörg ár.
Skömmu áður hafði
hljómsveitin Sigur Rós
tilkynnt að hún myndi
halda útitónleika á sama svæði, en
notað annað nafn: Klambratún.
Nokkuð hefur verið um það rætt
hvort nafnið sé rétt að nota og vilja
ýmsir meina að Klambratún sé hið
eina rétta nafn. En ekki er allt sem
sýnist í þessum efnum.
Ekki mikið meiri saga á bak-
við Klambratún en Miklatún
Í samtali við Morgunblaðið
sagði Stefán Pálsson sagnfræðing-
ur að nafnið Miklatún væri ekki
mikið yngra en nafnið Klambra-
tún: „Þegar almenningsgarður var
skipulagður í tengslum við bygg-
ingu Kjarvalsstaða þá var haldin
nafnasamkeppni til að velja nafn á
svæðið,“ en Kjarvalsstaðir voru
opnaðir árið 1973. Í þessari nafna-
samkeppni hefði nafnið Miklatún
verið valið en í seinni tíð hefðu
ýmsir byrjað að draga fram nafnið
Klambratún og viljað meina að það
væri örnefni, dregið af bænum
Klömbrum sem stóð á svæðinu á
fyrri hluta síðustu aldar.
Stefán vill hins vegar meina að
það nafn sé jafngallað og nafnið
Miklatún þar sem það sé ekki mik-
ið eldra. Í bókinni Reykjavík –
Sögustaður við sund eftir Pál Lín-
dal kemur fram að árið 1925 hafi
Maggi Júl. Magnús, læknir og
bæjarfulltrúi, verið erfðafestuhafi
á landinu Norðurmýrarbletti 4 og
hafi hann verið mikill áhugamaður
um búskap líkt og afi hans, Hall-
dór Kr. Friðriksson yfirkennari.
Maggi rak þar búskap um nokkurt
skeið og nefndi hann býlið
Klömbrur eftir samnefndu býli og
fæðingarstað sínum í Vesturhópi í
Vestur-Húnavatnssýslu.
Stefán segir að þetta hafi verið
venjan, að ábúendur á erfðafestu-
löndunum hafi nefnt býli sín eftir
fæðingarbæjum sínum: „Menn
tóku nöfn „hist og her“ úr sinni
heimasveit og settu á bæi í borg-
inni,“ en talsvert var um að menn
stunduðu búskap innan borgar-
markanna, allt fram á níunda ára-
tuginn. Því sé nafnið Klambratún
ekkert fremur upprunalegt en
Miklatún, þar sem búskapur hafi
einungis verið í 2–3 áratugi á
Klömbrum.
„Það er því hálfhvimleitt þegar
„besservisserar“ koma fram og
hneykslast á því þegar Miklatúns-
nafnið er notað,“ sagði Stefán og
bætti því að nafnið Klambratún
ætti ekki mikið sameiginlegt með
sögu borgarinnar: „Ekki nema
mönnum þyki mikið til tóm-
stundabúskapar koma.“
Klambratúnsnafnið mögu-
lega notað með Miklatúni
Gísli Marteinn Baldursson, for-
maður umhverfisráðs Reykjavík-
urborgar, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að Miklatún væri
opinbert nafn svæðisins: „Þetta
heitir Miklatún í dag. Það var
ákveðið á fundi borgarráðs árið
1964 að nefna þetta Miklatún. Það
var eftir tillögum nafnanefndar
borgarinnar, sem lagði til ýmis
nöfn, enda fannst þeim Klambra-
tún vera full sveitó fyrir stórborg-
ina Reykjavík,“ og bætti Gísli
Marteinn því við að á þeim tíma
hefði verið mikill uppgangur í
borginni, stórborgarbragur hafi
verið að færast yfir borgina með
malbikuðum götum og fleiru.
Gísli sagði að á fundi nafna-
nefndarinnar hefðu verið lögð til
ýmis nöfn: „Meðal annars var lagt
fram nafnið Mikligarður, af því að
þeim fannst endingin -tún vera
lummuleg. Nafnið Miðgarður var
líka lagt til, svolítið í anda Central
Park. En á fundi borgarráðs
tveimur dögum síðar ákvað ráðið
að koma til móts við þessar hug-
myndir og kalla svæðið Miklatún.“
Gísli sagði forskeytið „Mikla“
t.d. vera dregið af Miklatorgi sem
hafi verið rétt hjá: „Síðan liggur
náttúrlega Miklabrautin þarna við
hliðina. Svo voru menn dálítið
miklir á þessum tíma og fannst
þetta passa þarna. Hins vegar hef-
ur Klambratúnsnafnið aldrei
gleymst og jafnvel börn í Hlíða-
hverfi kalla þetta Klambratún.“
Og Gísli vildi ekki útiloka notk-
un Klambratúnsnafnsins í fram-
tíðinni: „Í þessari vinnu okkar sem
umhverfisráð hefur sett af stað
ætlum við að skoða hvort það megi
ekki halda nafninu Klambratún á
lífi. Þá má velta því fyrir sér að til
dæmis í Central Park í New York
heita mismunandi hlutar garðsins
mismunandi nöfnum. Það getur
vel verið að það sé pláss fyrir
Miklatún og Klambratún og jafn-
vel Miklagarð ef menn eru lauf-
léttir,“ sagði Gísli og reifaði hann
meðal annars þá hugmynd að
nefna svæðið þar sem bærinn
Klömbrur stóð Klambratún, en
landið náði ekki yfir allt Miklatún-
ið í dag. Hann bætti því við að
margir teldu nafnið Klambratún
betra, en í sinni vinnu hefði hann
notað Miklatún þar sem það væri
rétt: „En það er bara ein lausn,
það er að gera pláss fyrir bæði
nöfnin.“
Fréttaskýring | Miklatún eða Klambratún?
Bæði nöfnin
eiga stutta sögu
Klambratúnsnafnið einungis
40 árum eldra en Miklatúnsnafnið
Miklatún um miðjan sjötta áratuginn. Býlið
Klömbrur er fremst hægra megin á myndinni.
Sérstakt tónleikasvæði í
norðausturhluta túnsins

Athygli vekur að við hönnun
Miklatúns var gert ráð fyrir sér-
stöku tónleikasvæði í norðaust-
urhorni túnsins. Þar er nokkurs
konar skeifa eða hringlaga skál
og átti hún að þjóna sem áhorf-
endabrekka fyrir uppákomur á
flötinni, samkvæmt grein Einars
E. Sæmundssen í Morgunblaðinu
11. júlí 2005. Ekki hefur farið
mikið fyrir uppákomum þar og
hefur brekkan aðallega þjónað
sem sleða- og skíðabrekka síð-
ustu áratugi.
Eftir Sigurð Pálma
Sigurbjörnsson
siggip@mbl.is
FYRSTA skóflustunga að menningarhúsinu á Akureyri
verður tekin í dag, þriðjudaginn 1. ágúst kl. 17. Húsið rís
á áberandi stað í hjarta bæjarins, á uppfyllingunni við
Torfunefsbryggju, og verður eitt af kennileitum Akur-
eyrar í framtíðinni.
Ávörp flytja Kristján Þór Júlíusson, bæjarstjóri á Ak-
ureyri, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir menntamála-
ráðherra og Sigurður Hallgrímsson, arkitekt hússins.
Einnig verður skrifað undir samning við ÍSTAK sem
byggja mun húsið og loks tekur bæjarstjórinn á Ak-
ureyri fyrstu skóflustunguna. Samkvæmt samningi við
ÍSTAK sem hljóðar upp á um 750 milljónir króna verður
húsið afhent 1. október á næsta ári, 2007.
Útlínur hússins verða stikaðar við athöfnina í dag, með
fánaborða og böndum til þess að fólk geri sér betur grein
fyrir staðsetningu og umfangi þess. Innan í hringnum
verða sett upp tvö svið á þeim punktum þar sem þau
verða í byggingunni og boðið verður upp á „menning-
artertu“ í líki hússins í tilefni dagsins.
Þeir sem koma fram og skemmta gestum eru Kristján
Kristjánsson, KK einn með gítarinn, látbragðsleikarinn
Kristján Ingimarsson, málmblásturssveit úr Sinfóníu-
hljómsveit Norðurlands, dansarar úr danssmiðju Sigyn-
ar Blöndal og hljómsveitin Tortímandinn. Kynnir verður
Magnús Geir Þórðarson, leikhússtjóri Leikfélags Akur-
eyrar.
Markmið með byggingu menningarhúss á Akureyri er
að efla enn frekar fjölbreytt menningarlíf á Norðurlandi.
Í húsinu er ráðgert að hvers konar tónlistarflutningur
verði í öndvegi en þar verði jafnframt aðstaða til ann-
arrar fjölþættrar starfsemi svo sem fyrir ráðstefnuhald,
fundi, listdans, dans, leiklist, sýningarhald og fleira.
Jafnframt er gert ráð fyrir að upplýsingamiðstöð ferða-
manna verði í húsinu, sem og veitingasala.
Fyrsta skóflustunga að nýju
menningarhúsi Akureyringa
Fyrsta skóflustunga að nýju menningarhúsi á Akureyri
verður tekin í dag. Húsið á að afhenda 1. október 2007.
Heildarkostnaður áætlaður 20-25 milljarðar.