Morgunblaðið - 13.10.2006, Side 18

18 FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Davíð Loga Sigurðsson
david@mbl.is
NEÐRI deild franska þingsins sam-
þykkti í gær lagafrumvarp sem kveð-
ur á um að það teljist glæpur að neita
því að fjöldamorð á Armenum í Tyrk-
landi í fyrri heimsstyrjöldinni jafn-
gildi þjóðarmorði. Samþykkt frum-
varpsins hefur vakið mikla reiði í
Tyrklandi og framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins lýsti því strax
yfir að ef öldungadeild franska þings-
ins samþykkti frumvarpið einnig, og
það gengi í gildi sem lög, myndi það
skaða tilraunir til að græða sárin milli
Tyrkja og Armena.
Franska þingið hefur þegar skil-
greint drápin á 1,5 milljónum Armena
á árunum 1915–1919 sem þjóðar-
morð; frumvarpið sem neðri deild
þingsins samþykkti í gær myndi þýða
að þeir sem afneituðu þessu ættu yfir
höfði sér eins árs fangelsisdóm og
sekt upp á allt að 40 millj. ísl. kr.
Það voru sósíalistar á þingi sem
lögðu frumvarpið fram en þeir eru í
stjórnarandstöðu í Frakklandi. Var
það samþykkt með 106 atkvæðum
gegn 19. Öldungadeildin verður að
samþykkja það einnig til að það geti
orðið að lögum og síðan þarf Jacques
Chirac Frakklandsforseti að stað-
festa það. Franska stjórnin er þó ekki
hrifin af frumvarpinu og Catherine
Colonna, ráðherra Evrópumála, sagði
m.a. í gær að það væri ekki hlutverk
löggjafans að endurrita söguna.
Sama frumvarp var ekki tekið til
afgreiðslu í vor, m.a. vegna þrýstings
frá stjórnvöldum í Tyrklandi. Flokk-
ur Chiracs tók ekki þátt í atkvæða-
greiðslunni í gær og Chirac hefur
sagt frumvarpið hafa litla lagalega
þýðingu. Hann hefur þó hvatt Tyrki
til að viðurkenna, að þjóðarmorð hefði
verið framið vildu þeir fá inni í ESB.
Atkvæðagreiðslan í franska
þinginu var efst á baugi í tyrkneskum
fjölmiðlum í gær en frá því var m.a.
greint að þúsundir Tyrkja hefðu svar-
ið þess heit að fara til Frakklands, ef
frumvarp þetta yrði leitt í lög, og af-
neita þjóðarmorðinu í því skyni að
verða handteknir.
Tyrkir ósáttir við
framgöngu Frakka
Reuters
Ævareiðir Stór hópur fólks kom saman við sendiráð Frakklands í Ankara í
gær og mótmælti þar samþykkt neðri deildar franska þingsins.
Í HNOTSKURN
» Armensk stjórnvöld sakaTyrki um fjöldamorð á Ar-
menum í fyrri heimsstyrjöld,
en þá voru þeir þegnar Ottóm-
anaveldisins. Tyrknesk stjórn-
völd segja hins vegar að Ar-
menar hafi fallið í umróti sem
varð við hrun Ottómanaveldis.
» Frumvarpið franska gerirráð fyrir að menn geti ver-
ið dæmdir í eins árs fangelsi
og til sektar afneiti þeir þjóð-
armorðinu á Armenum.
Havana. AFP. |
Elsti maður
Kúbu, Benito
Martinez Abogan,
lést á miðvikudag
en hann var 126
ára að aldri. Hann
fæddist raunar á
Haítí en flutti til
Kúbu fyrir 81 ári
og náði ekki að
uppfylla þann
draum sinn að snúa aftur til Haítí
fyrir dauðann.
Martinez er sagður hafa verið við
góða heilsu þegar hann veiktist af
lungnabólgu í síðustu viku, hafði
ágæta heyrn og sjón. Hann fæddist í
Cavaillon á Haítí 19. júní 1880 en
flutti til Kúbu 1925. Hann starfaði
við sykur- og kaffiframleiðslu en
einnig við vegagerð. Hann bjó ætíð í
sveit, borðaði mikið af ávöxtum og
reykti aldrei. Hann drakk hins vegar
kaffi alla tíð og fékk sér stundum
romm. Sjálfur sagði Martinez, að-
spurður um leyndarmálið á bakvið
langlífið, að hann hefði lagt áherslu á
að láta sér „lynda vel við alla“.
Elsti maður
Kúbu látinn
Benito Martinez
Abogan
VÍETNAMSKUR fiskimaður geispar eftir erfiðan
vinnudag í körfulaga báti sínum, sem Víetnamar kalla
Thuyen Thung, í fiskiþorpinu Danang. Þorpsbúar nota
körfubátana, sem kosta um 4.200 ísl. krónur, til að
komast á milli staða og til að kaupa og ferja fisk,
rækjur og smokkfisk úr stærri fiskibátum.
AP
Þreytan segir til sín
London. AP, AFP. | Margaret Beckett,
utanríkisráðherra Bretlands, sagði í
gær að vistun meintra hryðjuverka-
manna í fangabúðum í Guantanamo
á Kúbu væri óviðunandi og hefði þar
að auki þveröfug áhrif, búðirnar
æstu marga til reiði sem væri ekki til
þess fallið að draga úr hættunni á
hryðjuverkum.
Beckett sagði að það væri „óvið-
unandi“ þegar mannréttindi væru
höfð í huga að vista hundruð manna
án þess að leiða þá fyrir dómara.
Beckett var að kynna ársskýrslu
breskra stjórnvalda um ástand
mannréttindamála víðs vegar um
heim en í skýrslunni er þess krafist
að Guantanamo verði lokað. Tony
Blair forsætisráðherra sagði nýverið
að búðirnar væru „frávik“ sem hlyti
að þurfa að loka fyrr en síðar. Mann-
réttindasamtök hafa þó sakað hann
um hræsni, enda hafi breska stjórnin
verið meðsek í rekstri leynilegra
fangelsa bandarísku leyniþjónust-
unnar (CIA) sem George W. Bush
Bandaríkjaforseti viðurkenndi í
september að hefðu verið starfrækt.
Sextán Afganar komnir heim
Um 450 menn eru enn í Guant-
anamo og hefur enginn þeirra verið
dæmdur fyrir nein brot, jafnvel þó
að meira en fjögur ár séu í sumum
tilfellum liðin síðan menn voru fluttir
þangað. Sextán Afganar og einn Ír-
ani sem vistaðir hafa verið í Guant-
anamo komu á hinn bóginn til síns
heima í gær, eftir að hafa verið
sleppt úr prísundinni.
Afganarnir sextán héldu frétta-
mannafund í Kabúl í gær ásamt
Sibghatullah Mejadedi, yfirmanni
sáttanefndar afgönsku stjórnvald-
anna, en hann hefur verið föngum í
Guantanamo og Bagram-fangelsinu,
sem Bandaríkjamenn reka norður af
Kabúl, innan handar. Mejadedi sagði
nokkra mannanna hafa dvalið í Gu-
antanamo í fjögur ár, „flestir“ væru
hins vegar saklausir og að þeir hefðu
á sínum tíma verið framseldir í hend-
ur Bandaríkjaher af öðrum Afgönum
sem áttu þeim skuld að gjalda.
Krefst lokunar
Guantanamo
Reuters
Heima í Kabúl Afganarnir sem
sleppt var eru frelsinu fegnir.
Breski utanríkisráðherrann segir
rekstur fangabúðanna óviðunandi
Kaupmannahöfn. AFP. | Danski þjóð-
arflokkurinn birti í gær teiknimynd
af Múhameð á vefsíðu sinni en fyrir
nokkrum dögum olli myndband af
ungliðum í flokknum, sem voru að
hæðast að spámanninum, miklum
úlfaþyt í íslömskum löndum.
Myndin birtist raunar í fréttabréfi
flokksins í maí sl. og var þá tekin úr
þýskri bók um Múhameð, sem út
kom fyrir tveimur árum. Sýnir hún
spámanninn aldurhniginn halla sér
yfir eina eiginkvenna sinna, hina níu
ára gömlu Aischa, og heldur hún á
barni. Undir myndinni stendur:
„Þegar spámaður elskar …“
Søren Søndergaard, talsmaður
Danska þjóðarflokksins, segir að
myndin hafi ekki verið sett á netið í
ögrunarskyni.
„Við höfum okkar skoðanir og við
búum við tjáningarfrelsi. Þyrðum við
ekki að birta myndina, værum við
farin að beita okkur sjálf ritskoðun,“
sagði Søndergaard.
Pia Kjærsgaard, leiðtogi Danska
þjóðarflokksins, neitar að biðjast af-
sökunar á skopinu og segir, að málið
sé allt ein allsherjarmóðursýki.
Skopast að
Múhameð
Í NÝRRI skýrslu framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna sem
kynnt var á allsherjarþingi samtak-
anna á miðvikudag kemur fram, að
ofbeldi gegn börnum sé oft hulið,
það geti birst í kynferðislegum refs-
ingum, vinnuþrælkun, nauðgunum,
vanrækslu, pyntingum, misnotkun,
skaðlegum hefðum, mismunun og
svokölluðum heiðursmorðum.
„Besta leiðin til að sporna við of-
beldi gegn börnum er að stöðva það
áður en það gerist,“ sagði Paulo Ser-
gio Pinheiro, aðalhöfundur skýrsl-
unnar, en árið 2001 óskaði allsherj-
arþingið eftir slíkri rannsókn.
Skýrslan dregur upp dökka mynd
af aðbúnaði barna víða um heim. Þar
kemur fram, að Alþjóðaheilbrigð-
isstofnunin (WHO) hafi áætlað að
árið 2002 hafi 53.000 börn á aldurs-
skeiðinu fram til 17 ára verið myrt í
heiminum. Jafnframt segir þar, að
Alþjóðavinnumálastofnunin (ILO)
áætli að 5,7 milljónir barna hafi verið
þvinguð til vinnu árið 2000, sama ár
og 1,8 milljónir barna hafi verið
þvingaðar til vændis eða til starfa í
klámiðnaðinum og 1,2 milljónir hafi
orðið fórnarlömb mansals.
Alþjóðasamtökin Save the Child-
ren, sem starfa á Íslandi undir
merkjum Barnaheilla, fagna skýrsl-
unni, sem þau segja fyrstu heild-
stæðu greininguna á ofbeldi gegn
börnum um allan heim.
Fyrsta heildstæða greiningin
á ofbeldi gagnvart börnum
Washington. AFP. | Bandarískir náms-
menn sem sitja sveittir yfir strembn-
um stærðfræðidæmum eða snúnum
málfræðiþrautum sækja í síauknum
mæli aðstoð við heimnámið til Ind-
lands. Þannig fjölgar sífellt þeim að-
stoðarkennurum syðra, sem hafa at-
vinnu af því að veita námsmönnum
aðstoð við námið í gegnum Netið.
Fyrirtækið TutorVista í hátækni-
borginni Bangalore hóf rekstur
slíkrar þjónustu í nóvember, en það
býður upp á ótakmarkaða stuðnings-
kennslu fyrir hundrað Bandaríkja-
dali á mánuði, rétt tæpar 6.900 ís-
lenskar krónur, í ólíkum greinum á
borð við eðlisfræði og sögu.
Líkt og svo mörg önnur þjónusta
sem Indverjar bjóða upp á kostar
kennslan aðeins brotabrot af sam-
bærilegri þjónustu vestanhafs og
telja talsmenn TutorVista sig bjóða
upp á ódýra en góða menntun.
„Það er mótsögn að Bandaríkin
skuli eiga slíkan fjölda nóbelsverð-
launahafa […] þrátt fyrir að kreppa
sé í skólakerfi landsins,“ sagði Kris-
hnan Ganesh, stofnandi TutorVista.
Indverjar hjálpa til við
heimanámið vestanhafs