Morgunblaðið - 04.12.2006, Blaðsíða 14

14 MÁNUDAGUR 4. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Washington, Bagdad. AP, AFP. | Þótt
George W. Bush Bandaríkjaforseti
viðurkenni að þörf sé á miklum
breytingum á stefnunni í Írak mun
hann ekki nota niðurstöður óháðrar
nefndar, sem mun skila áliti í vik-
unni, sem afsökun fyrir því að kalla
herliðið heim, að sögn þjóðarörygg-
isráðgjafa forsetans, Stephen Had-
ley. „Okkur hefur ekki mistekist í
Írak,“ sagði Hadley í gær. „Okkur
mun mistakast í Írak ef við köllum
herliðið heim áður en við getum að-
stoðað Íraka við að sigrast á erfið-
leikunum.“
Donald Rumsfeld, fráfarandi
varnarmálaráðherra Bandaríkjanna,
sendi forseta Bandaríkjanna leyni-
legt minnisblað tveimur dögum áður
en hann sagði af sér um að hernaðar-
áætlun Bandaríkjanna í Írak væri
ekki að skila tilætluðum árangri.
Rumsfeld lagði til að umfangsmiklar
breytingar yrðu gerðar, meðal ann-
ars að fækkað yrði í herliðinu, að
sögn The New York Times.
„Að mínu mati er kominn tími til
stórra breytinga. Það er greinilegt
að aðgerðir Bandaríkjahers í Írak
eru ekki að skila nægilega góðum ár-
angri eða nógu skjótum,“ segir á
blaðinu sem dagsett er 6. nóvember.
Hadley sagði aðspurður í gær að á
minnisblaðinu væri einfaldlega verið
að nefna ýmsar hugmyndir fremur
en að Rumsfeld krefðist nýrra
stefnu. The New York Times sagði
um helgina að raddir í Demókrata-
flokknum um að hraða bæri brott-
flutningi herliðsins frá Íraka væru
farnar að hljóðna en demókratar
hafa nú meirhluta í báðum þingdeild-
um eftir kosningarnar í nóvember.
Írakar vilja ekki
alþjóðlega ráðstefnu
Forseti Íraks, Jalal Talabani,
hafnaði í gær tillögu Kofi Annans,
framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóð-
anna, um að haldin yrði alþjóðleg
friðarráðstefna um Írak. „Við erum
orðin sjálfstæð þjóð og munum sjálf
ákveða framtíð þjóðarinnar,“ sagði
Talabani sem er Kúrdi. Leiðtogar
sjíta í Írak tóku einnig illa í hug-
myndir Annans sem sagði að ástand-
ið í Írak „væri verra en í borgara-
styrjöld“.
Beiðni Saddams Husseins, fyrr-
verandi forseta Íraks, um áfrýjun
vegna dauðadóms sem hann hlaut
fyrir glæpi gegn mannkyni, var í gær
lögð formlega fram af lögfræðingum
hans í Bagdad.
Rumsfeld lagði til mikla
stefnubreytingu í Írak
Reuters
Fangar Írakar sem handteknir hafa
verið fyrir aðild að uppreisninni.
Þjóðaröryggisráðgjafi Bush varar við hugmyndum um að kalla herinn á brott
Í HNOTSKURN
»Saddam Hussein og sexsamverkamenn hans fengu
í haust dóma fyrir morð á 148
sjítum fyrir um 24 árum. Huss-
ein og tveir aðrir fengu dauða-
dóm, einn var dæmdur í lífs-
tíðarfangelsi.
»Um 150.000 bandarískirhermenn eru nú í Írak og
halda þeir einkum uppi örygg-
isgæslu í Bagdad og á svæðum
norðan og vestan við borgina.
Bretar og Danir annast gæslu
í sunnanverðu landinu.
ÁTTA erlendir ferðamenn og fjórir Marokkómenn létu
lífið í gær í bílslysi í marokkóska bænum Benguerir,
um 60 kílómetra norðan við Marrakesh, auk þess sem
tugir slösuðust, þar af fjórir alvarlega. Sjö hinna látnu
voru franskir og einn var sænskur. Rútan var í eigu
franskrar ferðaskrifstofu. Mun hún hafa lent í árekstri
við vörubíl sem notaður var við vegagerð. Hér sést þeg-
ar verið er að fjarlægja brak rútunnar.
Reuters
Árekstur norðan við Marrakesh
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
BENEDIKT XVI páfi flutti hefð-
bundin blessunarorð sín á sunnudegi
á torgi Péturskirkjunnar í gær og
sagði að ferð sín til Tyrklands í lið-
inni viku hefði verið „ógleymanleg
reynsla.“ Hann vonaði að ferðin
myndi koma að gagni og bæta sam-
skipti kaþólsku kirkjunnar við músl-
íma og liðsmenn Rétttrúnaðarkirkj-
unnar í austanverðri Evrópu. Páfi
hitti meðal annarra Bartólómeus I,
patríarka, æðsta klerk Réttrún-
aðarkirkjunnar, í Istanbúl.
Um 70 milljónir manna búa í
Tyrklandi, þar af eru um 90.000
kristnir sem una lítt sínum hag og er
þrengt að þeim á margvíslegan hátt.
Er þeim meinað að reisa nýjar
kirkjur og ýmsar skorður settar við
starfsemi þeirra. Gagnrýndi páfi
framkomuna við kristna í landinu, að
vísu undir rós, er hann lagði áherslu
á að allir ættu að hafa rétt til að iðka
trú sína.
Um var að ræða fyrstu ferð páfa
til múslímaþjóðar eftir að hann tók
við embættinu í fyrra. Páfa þótti tak-
ast vel upp í ferðinni, hann lagði
áherslu á að sættast við múslíma
sem margir tóku óstinnt upp um-
mæli hans í ræðu fyrir tveim mán-
uðum en þau mátti skilja sem gagn-
rýni á íslam. Var til þess tekið er
hann heimsótti Bláu moskuna frægu
í Istanbúl að þegar hann baðst fyrir í
hljóði í moskunni sneri hann sér til
Mekka eins og allir múslímar gera,
hvar sem er í heiminum, er þeir biðj-
ast fyrir.
Stuðningurinn við aðild að ESB
Það sem stendur upp úr í huga
Tyrkja er að páfi, sem fyrir nokkr-
um árum er hann var enn aðeins
kardínáli lýsti andstöðu við að Tyrk-
ir fengju aðild að Evrópusamband-
inu, virðist nú hafa skipt um skoðun.
Hann sagði í samtali við forsætisráð-
herra landsins, Recep Tayyip Er-
dogan, að hann væri hlynntur aðild
þeirra. Erdogan sagðist hafa beðið
páfa um aðstoð við að komast í ESB
og hann hefði svarað: „Þú veist að
við erum ekki stjórnmálamenn en
við vonum að Tyrkland gangi í Evr-
ópusambandið.“
Tyrkneskir fjölmiðlar efuðust
samt um að páfi hefði í reynd látið
slík orð falla og gaf skrifstofa Er-
dogans því út yfirlýsingu á föstudag.
„Á fundinum sagði Benedikt páfi
XVI skýrt að hann vildi að Tyrkland
gengi í Evrópusambandið,“ sagði
þar. „Hann sagðist álíta að Tyrkland
gæti lagt fram jákvæðan skerf til
Evrópusambandsins með því að
sýna að ólík trúarbrögð og menning-
arheimar gætu lifað saman í sátt og
samlyndi.“
Páfi vonar að Tyrklandsferðin auki gagnkvæman skilning
Fann að meðferð á kristnum
AP
Handtak Benedikt páfi (t.h.) heilsar
Bartólómeusi patríarka í Istanbúl.
Kabúl, Washington. AFP. | Ræktun á
valmúa, sem ópíum er unnið úr, hefur
aukist um 61% á þessu ári og þykir
vera um að ræða áfall fyrir ráðamenn
Bandaríkjamanna og Atlantshafs-
bandalagsins sem hafa í samstarfi við
ríkisstjórnina í Kabúl reynt að berj-
ast gegn fíkniefnaframleiðslunni.
Oft eru milliliðir bænda liðsmenn
talíbana sem koma vörunni á mark-
aði erlendis. Þannig fjármagna talíb-
anar að hluta til uppreisn sína en fjöl-
margir sjálfstæðir stríðsherrar
hagnast einnig mjög á slíkum við-
skiptum. Talíbanar bönnuðu í valda-
tíð sinni ópíumrækt og dróst hún þá
mjög saman.
Gert er ráð fyrir að ópíum hafi ver-
ið ræktað á alls 172.600 hektörum í
landinu á þessu ári sem er 61% aukn-
ing frá því í fyrra, að sögn embættis-
manna í Washington.
Stóraukin
ópíumrækt
Afgana
Áfall fyrir stefnu
Vesturveldanna
Havana. AFP. |
Fidel Castro
Kúbuleiðtogi var
ekki viðstaddur
upphaf hátíðar-
halda á aðaltorgi
Havana á laugar-
dag í tilefni af 80
ára afmæli hans.
Mikil hersýning
var í tilefni dags-
ins en Castro hef-
ur verið forseti Kúbu í 47 ár. Hann
gekkst undir skurðaðgerð í júlí sl. og
tók þá bróðir hans, Raul, tímabundið
við forsetaembættinu. Bandarískir
embættismenn segjast vera sann-
færðir um að leiðtoginn sé með
krabbamein. Raul Castro notaði
tækifærið á laugardag til að bjóða
Bandaríkjamönnum til viðræðna um
deilur ríkjanna en þær yrðu að vera
„á jafnréttisgrundvelli“ og báðir að-
ilar að lofa að blanda sér ekki í innan-
landsmálefni hvor annars.
Hersýningin í Havana á laugardag
hófst með því að Raul Castro var ek-
ið í herjeppa um torgið. Sýnt var sov-
ésk-smíðaðir skriðdrekar, eldflauga-
vörpur og MiG-þotur.
Castro
fjarverandi
á afmælinu
Mikil hátíðarhöld
í Havana
Fidel Castro,
leiðtogi Kúbu.
Lissabon. AFP. | Ný skoðanakönnun
gefur til kynna að 80,3% Portúgala
finnist að leyfa eigi kaþólskum prest-
um að kvænast. Könnunin birtist í
blaðinu Correio da Manha í gær,
15,5% voru andvíg en 4,2% höfðu
ekki skoðun á málinu.
Langflestir Portúgalar eru kaþ-
ólskir. 74,6% kaþólikka sem svöruðu
könnuninni vilja leyfa prestunum að
kvænast en einlífi klerka hefur síð-
ustu árin verið mikið deilumál í kaþ-
ólsku kirkjunni, ekki síst í Evrópu.
Félagsfræðingurinn Jorgé Sa segir í
samtali við blaðið að afstaða kaþ-
ólsku kirkjunnar endurspegli ekki
vilja kaþólikka.
Páfagarður hafnaði nýlega kröf-
um um að prestum kirkjunnar yrði
leyft að kvænast. Nær hálf milljón
kaþólskra presta er í heiminum en
þeim fer fækkandi á Vesturlöndum
vegna þess að æ færri ungir karlar
sætta sig við einlífið. Ákvæði um ein-
lífi presta voru lögfest á 11. öld.
Andvígir
einlífinu
♦♦♦
London. AFP. | Tveir slökkviliðsmenn
fórust þegar þeir börðust við að
slökkva eld í flugeldaverksmiðju ná-
lægt bænum Ringmer í Sussex í suð-
austurhluta Englands í gær. 12
manns til viðbótar voru fluttir á
sjúkrahús af völdum brunasára og
reykeitrunar. Sprengingar heyrðust
enn á staðnum í gærkvöldi og höfðu
íbúar í nálægum húsum verið fluttir
á brott.
Breska ríkisútvarpið, BBC, hafði
síðdegis í gær eftir John Winter,
bróður eiganda flugeldaverksmiðj-
unnar, að slökkviliðsmenn hefðu gef-
ist upp við að reyna að slökkva eld-
inn og ætluðu að láta hann brenna út.
Hús í nágrenni verksmiðjunnar hefði
eyðilagst og skemmdir orðið á öðr-
um byggingum vegna glers og flísa
sem þeyttust á þær í sprengingum.
Verksmiðjan nefnist Festival
Fireworks, hún er fjölskyldufyrir-
tæki og hafa þar unnið um 50 manns.
Fyrirtækið framleiddi m.a. flugeld-
ana sem notaðir voru til að fagna
nýrri öld í Lundúnum.
Manntjón í
eldsvoða
♦♦♦