Morgunblaðið - 05.12.2006, Blaðsíða 29

Morgunblaðið - 05.12.2006, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 2006 29 KÓPAVOGSDEILD Rauða krossins hefur á undanförnum árum beint kröftum sínum að því að efla sjálfboðið starf á vegum deild- arinnar, styrkja rótgróin verkefni og hefja ný. Við stóðum frammi fyrir þeirri staðreynd fyrir fáeinum árum að sáralítil endurnýjun hafði orðið í hópi sjálfboðaliðanna um nokkurt árabil og meðalaldur þeirra var orð- inn allhár. Okkur þótti því tímabært að blása til sóknar og freista þess að auka verulega nýliðun í hópi sjálfboðalið- anna. Það var að hluta til takmark í sjálfu sér að fjölga sjálfboðaliðum en fyrst og fremst kölluðu aðkallandi verkefni eftir fjölgun sjálfboðaliða. Þrefalt fleiri sjálfboðaliðar Það er ánægjulegt að segja frá því nú á alþjóðadegi sjálfboðaliðans að fjöldi fastra sjálfboðaliða Kópavogs- deildar hefur um það bil þrefaldast á síðastliðnum þremur árum og mest hefur fjölgunin orðið það sem af er þessu ári. Þeir eru nú 175 talsins. Margir af okkar duglegustu sjálf- boðaliðum eru sem fyrr eldri konur sem helgað hafa krafta sína marg- víslegu Rauða kross starfi í áratugi. Konur með aðdáunarvert lífsviðhorf og vilja og orku til að láta til sín taka í þágu samborgara sinna. Af þeim ríflega 70 samnings- bundnu sjálfboðaliðum sem bæst hafa við það sem af er þessu ári er ungt fólk hins vegar mest áberandi. Næstum helmingur nýliðanna er innan við tvítugt og jafnstór hópur er á aldrinum 20–40 ára. Aðeins átta af 71 eru komnir yfir fertugt. Hér eru ótaldir þeir sem hafa lagt okkur lið í sérstökum átaksverk- efnum á borð við Göngum til góðs í september. Þá tóku 350 sjálf- boðaliðar þátt í því með okkur að standa myndarlega að söfnuninni í Kópavogi og kunnum við þeim bestu þakkir fyrir. Og enn eru ónefndir um 40 krakkar af íslenskum og erlend- um uppruna á aldrinum 8–16 ára sem starfa reglulega með okkur. Þeir eru skemmtilegur liðsauki. Unga fólkið áberandi Mikil fjölgun sjálfboðaliða undir tvítugu skýrist að mestu af því að Menntaskólinn í Kópavogi býður upp á valáfangann Sjálf- boðið Rauða kross starf, SJÁ 102, í sam- vinnu við Kópavogs- deild. Hann var í boði á vorönn og haustönn á þessu ári og við- brögð nemendanna létu ekki á sér standa. Nemendum í al- þjóðlegu námi í Menntaskólanum við Hamrahlíð hefur einnig gefist kostur á að vinna sjálfboðið starf með Kópavogsdeild og þeir hafa, eins og nemendur í MK, tekið þátt í fjölbreyttum mann- úðarverkefnum: Stuðningi við geð- fatlaða, heimsóknaþjónustu, starfi með ungum innflytjendum og fleiri verðugum verkefnum. Hluti nýrra sjálfboðaliða á aldrinum 20–40 ára eru nemendur í háskólanámi en fólk á vinnumarkaði er í meirihluta. Við höfum unnið að því um árabil með góðu fólki að efla starf deild- arinnar og auka sjálfboðið starf. Í ljósi þeirra viðbragða sem við höfum fengið hingað til sjáum við ekki ástæðu til annars en að vera bjart- sýn á frekari eflingu sjálfboðins starfs á næstu árum. Nóg er af brýn- um verkefnum. Ungt fólk gefur af sér í sjálfboðnu starfi Garðar H. Guðjónsson og Fanney Karlsdóttir fjalla um vaxandi þátttöku í sjálf- boðnu Rauða kross starfi. » ... fjöldi sjálfboðaliðaKópavogsdeildar hefur um það bil þre- faldast á síðastliðnum þremur árum. Garðar H. Guðjónsson Garðar er stjórnarmaður í Rauða krossi Íslands, formaður Kópavogs- deildar og heimsóknavinur. Fanney er framkvæmdastjóri Kópavogs- deildar og sjálfboðaliði í Vin, athvarfi fyrir geðfatlaða. Fanney Karlsdóttir OPINBERIR aðilar hafa á und- anförnum árum reynt að upphefja íslenskt menntakerfi sem eitt af því besta í heiminum. En þrátt fyrir það getur íslenskt menntakerfi ekki sinnt 20% nemenda sinna sem eiga í lestrarerfiðleikum vegna dyslexíu. Fyrir stuttu var kvartað til mennta- málanefndar vegna stuðnings við lesblinda í íslenskuprófi. Mig hefur nefnilega furðað á því að þeir sem hafa skerta sjón fá að fara með gleraugu í próf. Þeir sem heyra illa fá að hafa heyrnartæki en lesblindir fá ekki að hafa nein hjálpartæki, en fá lengri tíma til að lesa það sem þeir ekki geta lesið. En mennta- málaráðherra leysti þetta á einfaldan hátt með því að afneita vandamálinu og við- komandi sleppur við að taka þá hluta prófsins sem hann ræður ekki við. Hverjum er gerður greiði með þessu? Vandamálinu er ýtt til hliðar og það kemur svo í bakið á þessum einstaklingum þeg- ar þeir koma á efra skólastig eða út í samfélagið. Ótrúlegt er að það skuli vera fag- fólk sem stjórnar svona uppá- komum. Ég hélt að fólk með aka- demíska menntun á sviði kennslu-, uppeldis- og sálfræða væri meira meðvitað um þessi mál. Árlega er eytt milljónum króna í sérkennsluúrræði sem skila litlum eða engum árangri. Að sum börn skuli vera mörg ár í einhverju sér- kennsluúrræði finnst mér ótrúlegt. Ef það væri einhver gæðastjórnun á þessu væri löngu búið að taka í taumana. En hugsunin virðist vera sú að kippa þessum börnum og vandamálum þeirra út úr kennslu- stofunni svo þau trufli ekki hin börnin sem falla undir það staðlaða hegðunar- eða lærdómsnorm sem yfirvöld gefa út. Allir þeir sem ekki geta lært á þessum normal hraða eða formi eiga við einhver vandamál að stríða. En í stað þess að greina vandamálið og ráðast að rótum þess er vandamálinu afneit- að, sem í þessu tilfelli er lesblinda, og þá er fagleg greining látin víkja fyrir greiningu sem hæfir fjárveit- ingarvaldinu. Þ.e.a.s. fjármagni er varið í sérkennsluúrræði og með- höndlun fylgikvilla en ekki fæst fjármagn til að takast á við þróun tækja og að- ferðafræði til að hjálpa þessum börn- um inni í kennslustof- unni. Ég held að það sé íhugunarvert fyrir Kennaraháskóla Ís- lands að þróa nýjar kennsluaðferðir sem miða að þeim fé- lagslega þætti að öll börn sitji við sama borð í kennslustof- unni en sé ekki kippt út úr þessu félagslega umhverfi í sérkennslu. Í slíku til- felli fá þau þá staðfestingu að það sé eitthvað að þeim og verða þess vegna oft fyrir ýmsu aðkasti sem veldur öðrum kvillum. Það er eins og það sé ómeðvituð stefna að kalla fram þessa fylgikvilla því í þá er hægt að fá peninga og skapa atvinnu fyrir sérmenntað fólk á þessum sviðum. Á hverju ári er veitt hundruðum milljóna króna í sérkennsluúrræði sem jafnvel valda meiri vanda- málum en þau leysa. En viðhorfið virðist stundum vera að betra sé eitthvert úrræði en ekkert þó svo að það geti skaðað meira en það leysir. Því fagleg sjónarmið fara ekki saman með fjárhagslegum sjónarmiðum við rekstur íslensks menntakerfis. Afneitun vandamáls íslensks menntakerfis virðist oft felast í því að tala um hið ófullkomna mennta- kerfi sem fullkomið og viðurkenna ekki að það sé neitt að kerfinu heldur sé eitthvað að þeim sem geta ekki samlagast því. Fyrir les- blindum liggur þetta alveg ljóst að það latneska eða rómanska letur sem notað er í vestrænum þjóð- félögum er ekki það fullkomnasta samskiptamynstur sem til er fyrir þetta fólk. Ef svo væri myndu allir tala sama tungumál og skrifa með sama letri í heiminum. Fjöldi mis- munandi ritmála í heiminum er e.t.v. lýsandi dæmi um ófull- komleika ritmálsins. Hvers virði er t.d. hugbúnaður til að stækka eða breyta letri, breyta bakgrunni o.s.frv. ef viðkomandi fær ekki að nota hann í skólastof- unni? Hvaða gagn gerir hugbún- aður sem hefur þessa möguleika fyrir gögn sem eru á Netinu ef 80% af öllum upplýsingum og námsefni liggur í bókum, á töflunni í kennslu- stofu, leiðbeiningum á vöru- umbúðum o.s.frv. Ég tel að skilningsleysi íslenskra menntamálayfirvalda og þeirra sem veita eiga fjármagn í þróun úrræða fyrir lesblinda hafi valdið því að við erum langt á eftir t.d. Dönum í þessum efnum. Það virðast hvorki vera veittir fjármunir til að þróa tæknileg úrræði eða félagsleg úr- ræði sem virka fyrir þennan hóp fólks. Skilningsleysi yfirvalda og opinberra stofnana er algjört og ljóst að mikill mannauður fer þarna forgörðum sem hið opinbera þarf síðan að kljást við t.d. í formi brott- falls úr skólum, afbrota, sjúkdóma o.fl. Miðað við þá þróun sem verið hefur í þessum málum á Íslandi sl. 10 ár er ekki að búast við að þessi, næsta eða þarnæsta kynslóð les- blindra fái nokkrar úrbætur á sín- um málum í íslensku menntakerfi. Afneitun íslensks menntakerfis Sigurjón Haraldsson fjallar um lesblinda og menntakerfið » Skilningsleysi yf-irvalda og opinberra stofnana er algjört … Sigurjón Haraldsson Höfundur er með MSc í stjórnun og stefnumótun. STAÐA smáþjóða í umheiminum er sjaldan auðveld. Annars vegar eiga þær þann kost að draga sig sem mest í hlé frá skarkala heimsins og hyggja að sínu. Hins vegar að vera sem virkastar í þátttöku alþjóðlegs samstarfs. Hvorug leiðin er einföld. Hin fyrri leiðir til einangr- unar og því áhrifaleys- is. Hin síðari getur leitt til þess að hluta full- veldis verði fórnað fyr- ir seturétt við valda- borð alþjóðlegrar samvinnu. Fullveldið verður hvorki varið með því að sitja hjá né með því að afhenda það fjölþjóðlegum stofn- unum til ráðsmennsku. Þetta höfum við Ís- lendingar skilið vel. Við erum þátttakendur í al- þjóðlegu og fjöl- þjóðlegu samstarfi og sköpum okkur þar með áhrif. En við höfum aldrei gengið svo langt að ógna okkar eigin fullveldi eða fallast á að yfirþjóðlegar stofnanir hlutist til um þau mál sem eiga að vera á hendi sjálfstæðrar fullvalda þjóðar. Skýrt dæmi um það er nýting á auð- lindum hafsins. Við erum þeirrar skoðunar að henni eigi að stjórna af einstökum ríkjum og svæð- isbundnum stofnunum þar sem það á við. Þetta kemur skýrt fram í stefnumörkun íslenskra stjórnvalda um málefni hafsins og er þar eitt grundvallaratriða. Erum bæði virk og virt Það skiptir allar þjóðir miklu máli að hlustað sé á málflutning þeirra á alþjóðlegum vettvangi og að tekið sé tillit til hagsmuna þeirra. Það er ekki sjálfsagt að fámennri þjóð eins og okkur takist alltaf að ná þeirri nið- urstöðu fram sem við viljum. Vert er þó að benda á, að tekist hefur að gera Ísland að ríki sem er bæði virkt og virt þegar kemur að alþjóðlegu samstarfi um málefni hafsins. Það er athyglisvert að þrátt fyrir fámenni þjóðar okkar er hlustað eftir því þegar við tökum til máls á þessu sviði á alþjóðlegum vettvangi. Dæm- in sanna líka að við höfum verið í al- þjóðlegri forystu á sviði hafrétt- armála. Við minntumst þess í sumar að 30 ár voru liðin frá fullnaðarsigri okkar í landhelgismálunum. Þannig sjáum við að þjóð, þó að lítil sé, getur haft áhrif og hlustað er á rödd henn- ar. Þetta er ekki eina dæmið og fleira mætti rekja úr nýliðinni sögu okkar. Verndun og raunverulegar aðgerðir Nýlega var gengið frá sam- komulagi á vettvangi Sameinuðu þjóðanna varðandi vernd viðkvæmra vistkerfa í úthafinu. Um er að ræða mikilvægt mál, bæði vegna sjálf- stæðs gildis viðkvæmra vistkerfa svo sem kaldsjávarkóralla, neð- ansjávartinda og hverastrýta og vegna mikilvægis þessara vistkerfa fyrir viðgang nytjastofna hafsins. Niðurstaðan felur í sér mikilvæga verndun og raunverulegar aðgerðir, án þess að skref sé stigið í þá átt að banna ákveðin veiðarfæri almennt. Ljóst er að ákveðin ríki og fé- lagasamtök hafa viljað nýta sér þörf- ina á að vernda viðkvæm vistkerfi til þess að koma á algeru banni við notkun botnvörpu. Þau eru nú ósátt við að ekki var fallist á þeirra mál- flutning heldur fannst annars konar lausn sem tryggir verndun ekki síður en aðrar leiðir hefðu gert. Moldviðrinu sem þyrlað hefur verið upp í þessu samhengi, nú síðast í ritstjórnargrein Wash- ington Post, er til merk- is um þetta. Við Íslend- ingar getum hins vegar verið stoltir af því að hafa tekið þátt í að móta þessa niðurstöðu. Í góðum félagsskap Þótt tiltekin fé- lagasamtök haldi því fram að Íslendingar hafi nánast einir komið málinu í þann farveg sem það endaði í vorum við auðvitað ekki ein í andstöðu við bann við botnvörpuveiðum. Evr- ópusambandið, Kan- ada, Rússland, Japan, Kína og Kórea eru á meðal þeirra sem voru sammála Íslendingum um að önnur nálgun væri betri. Í samninga- viðræðunum var Ísland allan tímann hluti af stærri hópi sem vildi tryggja vernd- un viðkvæmra vistkerfa á úthafinu án þess að fara leið altækrar lok- unar. Þetta sýnir svart á hvítu, að því fer auðvitað víðs fjarri, að Íslendingar hafi verið einir á báti í þessu mik- ilvæga máli. Á hinn bóginn er ánægjulegt og gott til þess að vita að í þessu máli, sem mörgum öðrum, vorum við virkir þátttakendur sem höfðum mótandi áhrif á niðurstöð- una. Traustur og fagmannlegur mál- flutningur utanríkisráðuneytisins, sem talaði fyrir Íslands hönd á fund- unum í New York, skilaði sér í góðri efnislegri niðurstöðu sem ætti að tryggja nauðsynlega verndun á sama tíma og ekki var gengið gegn mik- ilvægum sjávarútvegshagsmunum Íslands. Auðlindanýting og hags- munagæsla Þessar viðræður, og niðurstaða þeirra, sýna enn og aftur að stað- fastur og rökfastur málflutningur sjálfstæðrar þjóðar getur vissulega haft áhrif á gang mála á alþjóðlegum vettvangi þótt um sé að ræða fá- menna þjóð. Á alþjóðavettvangi er hlustað eftir skoðunum okkar, ekki síst þegar kemur til spurninga er lúta að nýtingu á auðlindum hafsins. Þar höfum við verið í ákveðnu for- ystuhlutverki, vegna stöðu okkar. Sjávarútvegur er í eðli sínu alþjóð- legur atvinnurekstur og sú stað- reynd mun móta stöðu hans í vax- andi mæli. Ákvarðanir okkar ráðast því af þeim veruleika. Þess vegna ber okkur að sinna vel hagsmunagæslu á þessu sviði og halda á lofti þeim sjón- armiðum sjálfbærrar nýtingar sem er grundvöllur auðlindanýtingar okkar. Jafnframt því að tryggja sjálfforræði þjóða þegar kemur að þessum atriðum. Þetta hefur verið snar þáttur í utanríkisstefnu okkar og er svo enn. Yfirþjóðleg stjórnun á þessu sviði er nefnilega ekki líkleg til árangurs. Það kennir sagan okkur. Auðlindanýting og hagsmunagæsla Einar K. Guðfinnsson skrifar um sjálfforræði þjóða og sjávarútvegsmál Einar K. Guðfinnsson » Sjávar-útvegur er í eðli sínu alþjóð- legur atvinnu- rekstur og sú staðreynd mun móta stöðu hans í vaxandi mæli. Ákvarðanir okk- ar ráðast því af þeim veruleika. Höfundur er sjávarútvegsráðherra. Sængurfataverslun, Glæsibæ • Sími 552 0978 • www.damask.is • Opið mán.-fös. kl. 10-18, lau. kl. 10-16 Rúmföt fyrir alla

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.