Morgunblaðið - 08.12.2006, Blaðsíða 28

28 FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
STÓRVIRKAR vinnuvélar hafa
höggvið stórt skarð í gömlu húsin á
Gleráreyrum þar sem Sam-
bandsverksmiðjurnar voru starf-
ræktar áratugum saman. Hluti
þeirra hafa horfið af yfirborði jarðar
síðustu vikur, enn verður haldið
áfram um sinn en uppbygging nýs
hluta verslunarmiðstöðvarinnar
Glerártorgs hefst á staðnum á fyrri
hluta næsta árs.
Þau hús sem brotin hafa verið nið-
ur undanfarið eru annars vegar
gamla sútunarverksmiðjan en á efri
hæð þess var upphaflega skógerðin
á sínum tíma. Hins vegar er gamli
Gefjunarvélasalurinn horfinn; húsin
með harmonikkuþakinu, eins og það
var gjarnan kallað.
Öll gömlu Sambandshúsin verða
rifin nema nyrsta húsalengjan sem
stendur upp með Borgarbrautinni
en þar eru til húsa Bakaríið við
brúna, Húsgögnin heim og fleiri fyr-
irtæki. Ofarlega í þá húsaröð verður
reyndar rofið skarð, þar sem verður
bætt við innkeyrslu á svæðið og
hringtorgið, sem nú er á horninu hjá
Bakaríinu við brúna, færist ofar í
götuna og verður við nýju innkeyrsl-
una.
Eftir á að rífa Hekluhúsið þar sem
nú eru m.a. verndaður vinnustaður
og dekkjaverkstæði Hölds og húsin
vestast á lóðinni þar sem bygginga-
fyrirtækið Hyrna er til húsa og
Bautabúrið var á sínum tíma.
Reiknað er með að niðurrifi húsa á
svæðinu verði lokið um eða eftir ára-
mótin og áætlanir gera ráð fyrir að
uppbygging hefjist á ný í mars. Von-
ast er til þess að verslanir í þessum
hluta miðstöðvarinnar verða opn-
aðar í október á næsta ári.
Verslunarmiðstöðin Glerártorg,
sem tekin var í notkun í nóvember
árið 2000, stækkar um það bil um
helming með væntanlegri viðbygg-
ingu. Þá fjölgar bílastæðum veru-
lega.
Það er fyrirtækið Smáratorg sem
á verslunarmiðstöðina Glerártorg og
keypti þær fasteignir á svæðinu sem
víkja fyrir frekari uppbyggingu.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Nú er hún Snorrabúð stekkur Þessi mynd er tekin í vikunni; búið er að rífa gömlu sútunarverksmiðjuna og Gefjunarsalinn með harmonikkuþakinu.
Verksmiðjuhúsin að hverfa
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Gamli tíminn Myndin er tekin 21. nóvember, búið er að rífa hluta húsanna
en þarna sést ágætlega hvernig húsaþyrpingin var. Glerártorg í baksýn.
Í TILEFNI af alþjóðlegu 16 daga
átaki gegn kynbundnu ofbeldi verð-
ur efnt til útifundar á Ráðhústorgi í
dag kl. 17. Hópar og samtök um all-
an heim hafa nýtt átakið til að
krefjast aðstoðar og stuðnings til
handa fórnarlömbum ofbeldis, til
að styrkja forvarnastarf og þrýsta
á um breytingar á löggjöf til að
bæta réttarstöðu þolenda. Þá hefur
átakið verið nýtt til að stuðla að því
að alþjóðlegum mannréttinda-
reglum sé beitt til að vinna gegn
kynbundu ofbeldi sem mannrétt-
indabroti, heilbrigðisvandamáli og
ógn við mannfrelsi og frið. Fjöl-
mörg félagasamtök og stofnanir á
Norðurlandi standa að fundinum.
Halda útifund
gegn ofbeldi
AKUREYRI
Eftir Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
SÍÐAN ráðist var í byggingu gömlu
hafnarinnar í Reykjavík hafa bæst
við um 67 hektarar af landi eða um
670.000 fermetrar, að sögn Jóns
Þorvaldssonar, tæknifræðings hjá
Faxaflóahöfnum. Í þetta land hafa
farið um 6.700.000 rúmmetrar af efni
miðað við 10 metra meðalfyllingu
eða álíka mikið af efni og fór í Kára-
hnjúkastíflu, segir hann.
Tímamót
Hafnarnefnd Reykjavíkur tók til
starfa 1856 og eru því um 150 ár síð-
an hún var fyrst kjörin en haldið var
upp á tímamótin 25. nóvember sl.
Reykjavíkurhöfn verður 90 ára á
næsta ári. Er þar miðað við að hafn-
argerð, sem hófst 1913, var lokið
haustið 1917 og voru mannvirkin af-
hent 16. nóvember sama ár.
Í samantekt Hannesar Valdimars-
sonar hafnarstjóra, í tilefni 75 ára af-
mælis Reykjavíkurhafnar 1992,
Hvað væri Reykjavík án hafnar?,
kemur meðal annars fram að gerð
hafnarinnar 1913 til 1917 hafi þá ver-
ið eitt mesta mannvirki sem ráðist
hafi verið í á Íslandi. Framkvæmdin
„fólst í því að fylla upp í fjöruna,
smíða hafskipabryggju og hlaða
hafnargarða. Einn var hlaðinn milli
Örfiriseyjar og lands (Grandagarð-
ur) og tveir komu á móti hvor öðrum
milli eyjarinnar og Batterísins (Ör-
firiseyjargarður og Ingólfsgarður)
með 100 metra breiðri innsiglingu á
milli. Meginviðfangsefni hafnargerð-
arinnar var því grjótnám, flutningar
og röðun á grjóti. Til að auðvelda
flutningana var lögð um 12 kíló-
metra járnbraut í hálfhring um bæ-
inn sem flutti efni úr Öskjuhlíð og
Skólavörðuholti.“
Stöðug vinna
Þórarinn Kristjánsson var ráðinn
fyrsti hafnarstjórinn 1918 og gerði
hann uppdrátt af framtíðarskipulagi
hafnarinnar. Stöðugt hefur síðan
verið unnið að framkvæmdum og
landgerð og svæðið breyst mikið frá
því um aldamótin 1900, þegar
strandlínan var um það bil þar sem
Tryggvagatan er nú.
Jón bendir á að heildarlandgerð í
Reykjavík frá 1900 til 2002 hafi verið
um 260 hektarar. „Landfyllingin í
gömlu höfninni jafngildi rúmlega
100 fótboltavöllum eða hálfri Viðey.“
Ein stífla í höfnina
Breyting Svona leit Reykjavíkur-
höfn út á 3. áratug liðinnar aldar.





  

 






 









   

  
  
 

 
 

 

 

 










  


 
    
 




 
















 


 


   
Landfylling Gamla höfnin um nýliðin aldamót. Örfirisey hefur verið
stækkuð töluvert til norðvesturs og fylla á upp í kverkina vestantil.
SENDUM Í PÓSTKRÖFU
www.simnet.is/heilsuhorn
Spektro
Multivítamín, steinefnablanda
ásamt spirulinu, Lecthini,
Aloe vera o.fl. fæðubótarefnum
Ein með öllu
Glerártorgi, Akureyri, sími 462 1889,
fæst m.a. í
Lífsins Lind í Hagkaupum,
Maður Lifandi Borgartúni 24,
Maður Lifandi Hæðarsmára 6,
Lyfja, heilsuvörudeild, Selfossi,
Yggdrasil Skólavörðustíg 16 og Fjarðarkaupum,
Lyfjaval Hæðasmára og Þönglabakka,
Krónan Mosfellsbæ
Nóatún Hafnarfirði