Morgunblaðið - 08.12.2006, Blaðsíða 52

52 FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Þórarinn Ólafs-son fæddist í
Laxárdal í Þistil-
firði 5. febrúar
1908. Hann lést á
Landspítala Foss-
vogi 27. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Guðrún Guðmunda
Þorláksdóttir, f. 22.
desember 1868, d.
26. maí 1957, og
Ólafur Þórarinsson
bóndi í Laxárdal, f.
22. maí 1875, d. 3.
júlí 1966. Systkini Þórarins voru
Þóra, f. 1903, d. 2001, Kjartan, f.
1905, d. 1991, Eggert, f. 1909, d.
1998, og Ófeigur, f. 1909, d. 1999,
og systkini sammæðra Þórarinn
Stefánsson, f. 1891, d. 1901, Þor-
lákur Stefánsson, f. 1892, d. 1969,
Vilborg Stefánsdóttir, f. 1894, d.
1945, Hólmfríður Stefánsdóttir, f.
1896, d. 1929, og Stefanía Stef-
ánsdóttir, f. 1897, d. 1986.
Þórarinn kvæntist 28. maí 1955
arinn Sturla, Halldór Andri og
Gísli Ágúst. Þau eiga níu barna-
börn. 2) Dagný Ólafía Gísladóttir,
f. 31. ágúst 1943, gift Ragnari
Tómassyni, f. 30. janúar 1939.
Börn þeirra eru Ragna Þóra, Tóm-
as, Dagný Ólafía og Arnar Þór.
Þau eiga ellefu barnabörn. 3)
Helga Gísladóttir, f. 11. nóvember
1948, gift Sigurgeiri Sigurjóns-
syni, f. 4. nóvember 1948. Börn
þeirra eru Helga Jenný, Sigurjón
og Benjamín. Þau eiga þrjú barna-
börn.
Dóttursonur þeirra Þórarinn
Kristmundsson, f. 8. mars 1973,
ólst að mestu upp hjá þeim. Hann
er kvæntur Ragnheiði Stefáns-
dóttur, f. 8. ágúst 1973. Börn
þeirra eru Stefán Már og Katrín
Helga.
Þórarinn gekk í Laugaskóla og
hóf síðan nám við smíðar hjá
Kjartani bróður sínum og lauk
sveinsprófi frá Iðnskólanum á
Húsavík árið 1935. Meistaraprófi
lauk hann frá Iðnskólanum í
Reykjavík 1943. Þórarinn vann við
smíðar alla tíð.
Útför Þórarins verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
Guðlaugu Ólafs-
dóttur, f. 24. septem-
ber 1924. Dætur
þeirra eru: 1) Guðrún
Guðmunda, f. 14.
nóvember 1952, gift
Kristjáni Þórðarsyni,
f. 5. júlí 1950. Börn
þeirra eru Guðlaug
Þóra, Unnur Ýr,
Þórður Örn og Þór-
arinn Már. Þau eiga
sjö barnabörn. 2) Vil-
borg, f. 16. júní 1955,
gift Sigmundi Erni
Arngrímssyni, f. 23.
október 1941. Börn þeirra eru
Helga og Arnar Freyr, fyrir átti
Vilborg Þórarin Kristmundsson
og Sigmundur Öldu og Ásdísi. Þau
eiga sjö barnabörn.
Dætur Guðlaugar frá fyrra
hjónabandi og stjúpdætur Þór-
arins eru: 1) Lára Margrét Gísla-
dóttir, f. 7. mars 1942, gift Hall-
dóri Jóhanni Guðmundssyni, f. 30.
desember 1938. Börn þeirra eru
Guðmundur Ólafur, Guðlaug, Þór-
Kær vinur og tengdafaðir fékk
loks hvíldina sem hann þráði.
Margs er að minnast og margt að
þakka eftir tæplega 50 ára sam-
fylgd. Hver hefur sína sögu af öðr-
um að segja. Mig langar að segja
hér frá einstöku og fallegu ástaræv-
intýri.
Ævintýrið byrjaði haustið 1951.
Þórarinn var glæsilegur sýnum,
sterkur og karlmannlegur. Hann
var hamhleypa til verka og eftir-
sóttur til starfa. Þetta haust var
honum falið að lagfæra hús við
Smyrilsveg í Reykjavík. Þegar hann
gengur að húsinu verður honum lit-
ið upp í glugga. Þar stóð fallegasta
kona sem hann sagðist hafa augum
litið.
Hann hafði aldrei séð hana áður.
Hann vissi ekkert um hennar
hagi.
En hann vissi eitt: Þessa konu
vildi hann eiga!
Konan var Guðlaug Ólafsdóttir,
ung og fráskilin þriggja barna móð-
ir.
Guðlaug varð stóra ástin í lífi
hans – áður en þau kynntust.
Þegar kom að „kaffi“ voru örlög
þeirra ráðin. Það hófst ein samfelld
ástarsaga.
Að því kom að þau hófu byggingu
á húsi sínu á Tunguvegi 10.
Hann smíðaði, hún handlangaði.
Saman gerðu þau mikið úr litlu.
Áratugum síðar heyrði ég ná-
granna lýsa því hvernig Þórarinn
fagnaði hverjum minnsta áfanga
með því að knúsa konu sína og
kyssa – þar sem þau stóðu á vinnu-
pöllunum. Annars leit hann ekki
upp frá vinnu.
Saman eignuðust þau dæturnar
Guðrúnu og Vilborgu. Dætrum
Guðlaugar úr fyrra hjónabandi,
Láru, Dagnýju og Helgu, gekk Þór-
arinn í föðurstað.
Systurnar fimm voru stolt þeirra
og urðu síðar stoð þeirra og stytta.
Þórarinn og Guðlaug áttu sinn
sælureit. Það var við eldhúsborðið á
Tunguveginum. Þar sátu þau
löngum að spjalli, drukku sitt
Bragakaffi, hlustuðu á Gufuna og
lásu Tímann.
Í kjallaranum hafði Þórarinn
vinnustofu. Hann þurfti sífellt að
hafa eitthvað að sýsla. Byggja,
breyta og bæta. Guðlaug hafði lag á
að leggja honum til hugmyndir.
Hún setti þær fram á kankvísan
hátt. Á rósamáli. Brosti svo blíðlega
til bónda síns. Fyrr en varði var
komin ný gluggakista, nýtt borð-
stofuhorn í eldhúsið eða búið að
taka niður vegg.
Hann var hennar hetja.
Guðlaug greindist með Alzheimer
fyrir 4–5 árum. Þá var Þórarinn
orðinn 94 ára. Hann var til ferða
fær en sjónin döpur og heyrnin
slæm. En hugurinn og viljinn voru
sem meitluð í stein. Eins og alltaf.
Með aðstoð dætranna fimm heim-
sótti Þórarinn konu sína upp á
hvern dag.
Þó að Guðlaug væri í sinni fjar-
lægu veröld þar sem núið eitt ríkir,
ljómaði andlit hennar þegar hún sá
Þórarin. Hún var alltaf skotin í sín-
um karli.
Hann heilsaði henni ætíð og
kvaddi með knúsi og kossum. Eins
og á vinnupöllunum forðum. Þau
gátu ekki lengur talað saman. En
þau skildu hvort annað. Margt hafði
breyst en ævintýrið lifði. Hann sat
við hlið hennar, hélt um hendur
hennar, strauk þær og þrýsti.
Allan heimsóknartímann.
Öll þessi ár.
Að verða 99 ára og alltaf jafn ást-
fanginn.
Ragnar Tómasson.
Þórarinn Ólafsson, tengdafaðir
minn, verður öllum þeim minnis-
stæður sem honum kynntust. Eig-
inkona hans, Guðlaug Ólafsdóttir,
dvelur nú á hjúkrunarheimilinu
Skógarbæ.
Þórarinn var enginn meðalmaður,
hvorki til líkama né sálar. Hann var
mikill og góður smiður og sérlega
vinnusamur. Hann fékkst við smíð-
ar frá blautu barnsbeini heima í
Laxárdal og allt fram á síðasta dag
heima á Tunguveginum. Í haust
setti hann upp, með aðstoð fjöl-
skyldunnar, millivegg í kjallara.
Þótt hann væri orðinn nær blindur
stjórnaði hann verkinu af þeirri
festu sem einkenndi allt hans líf og
störf.
Hann var víðlesinn, fróður um
menn og málefni og hafsjór af
skondnum sögum af samferða-
mönnum, enda stálminnugur. Það
voru ógleymanlegar stundir þegar
hann sagði hverja söguna af ann-
arri, með slíkum tilþrifum að fágætt
er.
Hann fylgdist alltaf vel með þjóð-
málum og hafði skoðanir á öllu og
lét sig allt varða. Fréttatímarnir
voru hans dægrastytting og áhuga-
mál síðustu árin, ásamt umræðunni
í kjölfar fréttanna við dætur sínar
og fjölskyldur þeirra. Hann hafði
alla tíð mjög ákveðnar stjórnmála-
skoðanir og lá ekki á þeim. Fram-
sóknarflokkinn kaus hann frá því að
hann kaus fyrst þar til við síðustu
alþingiskosningar að honum þótti
forystan hafa brugðist. Níutíu og
fimm ára gamall mat hann kosti og
galla þeirra stjórnmálaflokka sem í
boði voru og komst að þeirri nið-
urstöðu að Vinstri grænir væru
skásti kosturinn þótt ekki væru þeir
algóðir því þeir „tækju aldrei á
kvótamálum“.
Ástin, virðingin og tryggðin við
Guðlaugu var endalaus. Á hverjum
degi heimsótti hann hana á Skóg-
arbæ þar sem hún hefur verið sl.
fjögur ár. Þessar heimsóknir voru
orðnar miðpunkturinn í lífi hans.
En það var ekki bara pláss fyrir
Guðlaugu í faðmi hans. Hann var
besti pabbi, tengdapabbi, afi og
langafi sem hægt var að hugsa sér.
Þórarinn og Guðlaug eignuðust 2
dætur og 3 dætur Guðlaugar frá
fyrra hjónabandi tók hann að sér
ungar og gekkst þeim í föðurstað.
Þórarinn Kristmundsson, dóttur-
sonur hans, ólst upp á Tunguveg-
inum hjá ömmu sinni og afa.
Tengdamóðir Þórarins, Jónína
Dagný, bjó á Tunguveginum síðustu
14 ár ævi sinnar. Þórarinn var mjög
barngóður og voru honum barna-
börnin 19 og barnabarnabörnin 37
einkum kær.
Þórarinn hefur búið einn á
Tunguveginum með aðstoð fimm
dætra sinna og heimaþjónustu sl.
fjögur ár. Það að geta búið heima til
dauðadags var honum mikils virði.
Honum þótti afskaplega vænt um
„morgunfrúrnar“ sínar sem komu
til hans í hádeginu og gáfu honum
að borða, hnepptu fyrir hann skyrt-
unni og settu í hann heyrnartækin.
Dæturnar fimm komu síðan til
skiptis seinni partinn á daginn, fóru
með hann á Skógarbæ í heimsókn
til Guðlaugar. Að heimsókninni lok-
inni fór hann með dætrum sínum
heim í mat og spjall.
Þórarinn var alltaf glaður, góður
og þakklátur fyrir allt sem gert var
fyrir hann sem leiddi til þess að allt
var gert með gleði og ánægju.
Þórarinn tengdafaðir minn er nú
allur, tæplega 99 ára gamall. Hans
er sárt saknað.
Kristján Þórðarson.
„Ég ætlaði mér nú að reka tvo
nagla, en mér var það gersamlega
ómögulegt. Fyrir það fyrsta hef ég
enga tilfinningu í þeirri vinstri og
svo átti ég í erfiðleikum með ham-
arinn í þeirri hægri.“ Þetta sagði
tengdafaðir minn við mig fyrir fá-
einum vikum. Hann sem fyrir fáein-
um árum var enn að klifra stiga og
húsþök ef þurfti að lagfæra eitt-
hvað. Hann, sem alla sína starfsævi
hafði haft fullt vald á hamrinum og
smíðaði allt sem til þurfti, varð að
játa sig sigraðan. Margur yngri
maðurinn hefði fyrir löngu verið
kominn á frívakt.
Og fyrr en varir er komin kveðju-
stund. Í rökkvaðri sjúkrastofunni
eigum við okkar síðasta samtal. Í
raun er það ekkert samtal. Það er
þögult eintal mitt. Á þessari stundu
er hugur minn fullur af þakklæti til
þessa manns. Ég horfi á þetta fast-
mótaða andlit, sé hann draga and-
ann þunglega með löngum hléum í
gegnum hálfopinn munninn. Þenn-
an munn sem ég hef heyrt segja
margar skondnar gamansögur af
sveitungum úr Þistilfirðinum og
öðrum samferðamönnum. Varirnar
sem áður herptust saman við reiði-
lestur yfir flokksforystunni, sem
hafði brugðist öllum hugsjónum,
eru nú fölar og lífvana.
Ég sit og held í hönd hans. Þessa
siggnúnu hönd sem þó er svo mjúk.
Dæmigerð fyrir hann. Annars vegar
hrjúfur og snöggur upp á lagið ef
honum mislíkaði eitthvað og hins
vegar þessi umfaðmandi væntum-
þykja í öllu hans fasi. Í fjögur ár
hefur hann farið daglega á sjúkra-
húsið og heimsótt konuna sem hefur
verið lífsförunautur hans í yfir
fimmtíu ár. Nú mun þessi hönd ekki
framar halda um hönd hennar og
tjá henni á þögulan hátt alla hans
elsku og virðingu.
Hver vildi ekki líkjast svona
manni? Og í þessari þöglu þakk-
argjörð minni er það myndin af
þeim sitjandi saman sem vekur
mína stærstu þakklætistilfinningu.
Ég er þakklátur honum hvernig
hann tók mér sem tengdasyni. Ég
er þakklátur fyrir öll þau óteljandi
handarverk, alla þá nagla sem hann
hefur rekið, alla þá alúð og þolin-
mæði við endalausar endurbætur og
viðgerðir á heimili okkar hjóna. En
það fordæmi, hvernig maður auð-
sýnir sínum nánustu ást og um-
hyggju, er það sem ég þakka honum
mest. Þessum manni vildi ég líkjast.
Þó óttast ég að í þessum efnum
verði ég aldrei annað en skugginn af
honum. En þegar ég síðar um
kvöldið sé hvernig sonur minn, dótt-
ursonur hans, faðmar móður sína og
huggar í sorg hennar, þá fæ ég enn
eina staðfestingu á því að lífið held-
ur áfram. Fordæmi Þórarins lifir
áfram. Hann hefur ekki lifað til
einskis. Fari hann í friði.
Sigmundur Örn Arngrímsson.
Mikil tómleikatilfinning heltekur
mann þegar litið er yfir á rauða hús-
ið á Tunguvegi 10. Afi og amma
hafa alltaf verið þar eins og viss
klettur í tilverunni, síðustu ár hefur
afi samt bara verið einn í stóra
rauða húsinu. Það er erfitt að vera
núna á númer 7 og horfa yfir, öll
ljós eru slökkt og enginn sem situr í
hægindastólnum að hlusta á spól-
urnar sínar. Ég kvíði mikið fyrir
næstu dögum og vikum þegar þetta
rennur almennilega upp fyrir manni
að afi kemur hvorki röltandi yfir
götuna með hattinn sinn í sunnu-
dagsmatinn hjá mömmu né er hægt
að skutlast yfir og sníkja sér eins og
eitt kókglas með honum. Þetta er
sár tilfinning sem maður hefur búið
sig undir í mörg ár en trúir svo ekki
að sé komin til að vera.
Afi á Tungó var ótrúlega merki-
legur maður, aldrei hef ég kynnst
neinum sem var jafn mikið karl-
menni og afi. Afi var ofboðslega
duglegur og handlaginn, hann átti
sínar bestu stundir þegar nóg var
að gera við smíðar. Nú seinast setti
hann upp millivegg í kjallaranum
hjá sér aðeins nokkrum vikum áður
en hann veiktist, ekki hefðu margir
98 ára gamlir afar leikið það eftir.
Hann hafði líka sterkar skoðanir á
öllu og fylgdist vel með fréttum þótt
bæði heyrnarleysi og sjónleysi
væru farin að hrjá hann. Afi var líka
blíður maður og geðgóður. Þau fáu
skipti sem ég fór með hann til
ömmu á Skógarbæ sitja föst í minn-
ingunni, þar haldast þau í hendur
og fá sér einn og einn súkku-
laðimola saman, þetta eru falleg og
góð hjón sem ég sé fyrir mér. Alltaf
var hann afi líka góður við barna-
börnin og þá ekki síst mig. Þegar ég
var barn og unglingur bjó ég hinum
megin við götuna, þá pössuðu bæði
amma og afi sig alltaf á því að eiga
til nýtt gos ef ég skyldi kíkja yfir
þar sem þau vissu hversu gott mér
þótti að fá kalda kók með þeim. Þau
björguðu líka oft svöngum maga
með normalbrauði (með fullt af
smjöri og sultu) þegar eitthvert
óæti var í matinn á númer 7. Eftir
að ég eignaðist síðan mína syni fór
sá eldri mikið yfir til langafa og
fékk sér mola og nýmjólk með hon-
um, það er mikill söknuður að þeim
stundum eins og fleirum. Skilgrein-
ing mín á mikilmenni er „sá sem
setur mark sitt á líf annarra
manna“, ef það er einhver sem ég
hef kynnst á minni stuttu ævi sem
fellur undir þessa skilgreiningu er
það afi á Tungó. Hann hefur sett
mark sitt á marga og alltaf til góðs.
Ég er betri maður eftir að hafa
fengið að eiga þennan afa og er
þakklátur fyrir það, hins vegar
sakna ég hans mikið og votta
mömmu og systrunum mína innileg-
ustu samúð ásamt öllum þeim sem
þekktu afa á Tungó.
Afi ég elska þig og sakna þín sárt.
Þinn
Þórður Örn Kristjánsson.
Afi minn gekk mér í föðurstað þó
að sextíu og fimm ár væru á milli
okkar. Ásamt ömmu veitti hann
mér það öryggi, ást og hlýju sem öll
börn þurfa á uppvaxtarárunum. Við
eyddum ómældum tíma saman og
bundumst sterkum böndum. Hann
var mín stærsta fyrirmynd – ákveð-
inn, tryggur og með eindæmum vel
gefinn. Þegar árin liðu gerði ég mér
þó smám saman grein fyrir að hann
var gamall maður. Ég lá stundum
andvaka á nóttunni og óttaðist að
hann myndi deyja. Þannig er jú
gangur lífsins, gamalt fólk deyr. Sú
hugsun var óbærileg. Hvað verður
um okkur ömmu? Áhyggjur mínar
reyndust óþarfar því afi var vel
gerður frá náttúrunnar hendi. Hann
hélt líkamlegri og andlegri heilsu
sem hann þakkaði fyrst og fremst
miklu smjöri, rjóma og nýmjólk.
Vatn þótti honum mesti óþverri og
lét það ekki inn fyrir sínar varir
nema í því væri vel af kaffi eða öðr-
um bætiefnum. Að lokum var ég
orðinn sannfærður um að hann væri
ódauðlegur enda man ég varla til
þess að honum hafi orðið misdæg-
urt. Sennilega voru það þó ekki
mjólkurvörurnar heldur kærleikur-
inn sem gaf honum þessa miklu lífs-
orku. Aldrei hef ég orðið vitni af
jafn skilyrðislausri ást eins og hann
bar til ömmu. Hún var fallegust og
hafði þar að auki alltaf rétt fyrir
sér. Ekkert gat haggað þeirri stað-
reynd þrátt fyrir endurteknar til-
raunir af minni hálfu á unglingsár-
unum. Hann stóð eins og klettur við
hlið hennar. Eftir að amma veiktist
og flutti á hjúkrunarheimili fór að
halla undan fæti. Sjónin og heyrnin
versnuðu og það varð erfiðara að
fylgjast með því sem fram fór í
þjóðfélaginu. Hann var auk þess
hættur að geta dundað sér við smíð-
ar sem voru bæði hans ævistarf og
tómstundaiðja. Það tómarúm var
erfitt að fylla. Síðustu misseri var
fremsti tilgangur lífsins að heim-
sækja eiginkonuna og halda í hönd
hennar í stutta stund. Það gerði
hann samviskusamlega á hverjum
degi með hjálp dætra sinna sem
hafa verið honum ómetanlegar á
þessum erfiðu tímum. Þegar hann
svo veiktist skyndilega fyrir nokkr-
um dögum fannst honum kominn
tími til að sleppa takinu og láta
náttúruna hafa sinn gang. Hann var
sáttur.
Ég kveð nú afa minn með sorg í
hjarta en fyrst og fremst með þakk-
læti fyrir allt það sem hann veitti
mér. Vonandi get ég gefið konu
minni og börnum það sem hann gaf
ömmu, dætrum sínum og mér. Þá
yrði ég stoltur maður.
Þórarinn Kristmundsson.
Þórarinn Ólafsson
✝
Maðurinn minn, faðir okkar og tengdafaðir,
ERLINGUR ARNÓRSSON
bóndi á
Þverá í Dalsmynni,
sem lést á dvalarheimilinu Hlíð, Akureyri, sunnudag-
inn 26. nóvember, verður jarðsunginn frá Laufás-
kirkju laugardaginn 9. desember kl. 13:30.
Friðrika Jónsdóttir,
Helga Arnheiður Erlingsdóttir, Þórhallur Bragason,
Arnór Erlingsson, Elín Eydal,
Hólmfríður Erlingsdóttir,
Ragna Erlingsdóttir, Jón Aðalsteinn Illugason
og fjölskyldur þeirra.