Morgunblaðið - 10.12.2006, Qupperneq 44
44 SUNNUDAGUR 10. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
S
umir áttu erfitt með að
trúa þessu og ég fékk að
heyra það að ég væri rugl-
aður,“ segir Guðbjörn Þór
Ævarsson um viðbrögð
fólks við uppátækinu og bætir svo við.
„Sem betur fer er maður það bara.
Ég held að þeir sem hafa reynt þetta
og gengið um á Spáni – viti vel hvað
ég er að tala um. Ég held að fólk fari
mikið á stíginn til að finna sjálft sig –
innri sálarró. Þó svo að það sé gríð-
arlega mikið af kirkjum við stíginn –
verður þú ekki heilagur við að ganga
stíginn.“
Guðbjörn Þór heyrði fyrst um
Jakobsstíginn fyrir tveimur árum er
hann var á gönguferðalagi um
Pýreneafjöllin á landsmærum Spán-
ar og Frakklands.
„Þá vaknaði áhuginn hjá mér. Þeg-
ar ég kom heim fór ég að leita eftir
upplýsingum um Jakobsstíginn og
fann smávægilegar upplýsingar í ís-
lenskri bók. Þegar grein kom í Morg-
unblaðinu um menn sem fóru hjól-
andi um stíginn og gefnar voru upp
heimasíður sem ég komst inn á – varð
ekki aftur snúið. Ég heillaðist mjög af
gönguleiðinni um Norður-Spán – frá
Pýreneafjöllum til Santiago de
Compostela í Galesíuhéraði fyrir
norðan Portúgal. Ég var ákveðinn að
fara til Spánar og leggja þar land
undir fót á Jakobsstígnum áður en ég
yrði fimmtugur,“ sagði Guðbjörn Þór,
sem mun halda upp á fimmtugs-
afmæli sitt síðar á árinu.
Fór að læra spænsku
Guðbjörn Þór hóf undirbúning fyr-
ir gönguna sumarið 2005 og fór þá að
stunda reglulega líkamsrækt á
morgnana og þá gekk hann út um víð-
an völl þrisvar í viku – til að byggja
upp líkama, þol og sál. „Það var nóg
til þess að ég var ákveðinn að halda til
Spánar í vor,“ sagði Guðbjörn Þór,
sem hóf einnig að stunda nám í
spænsku. „Já, ég varð að geta skilið
já og nei og ýmislegt annað sem ég
gæti nýtt mér þegar ég var að fá inni
á farfuglaheimilum, eða þá ofan í mig
á göngunni. Ég var í námsflokkunum
í tvær annir. Námið hjálpaði mér
töluvert mikið. Þá fór ég einnig í net-
skóla til að læra spænsku og er ennþá
í námi á netinu – þegar tími gefst til,“
sagði Guðbjörn Þór, sem undirbjó
göngu sína mikið með ýmsum upplýs-
ingum á netsíðum og sagði að síðan
The Camino to Santiago de Comp-
ostela – http//www.santiago-
compostela.net – væri mjög góð. „Það
er mjög mikið sem kemur fram á
þessum síðum. Ég undirbjó mig mið-
að við það að ég gæti farið þessa
spennandi göngu einn – kæmist einn
á leiðarenda. Það stóð til að fleiri
færu með mér, en það brást.“
Guðbjörn Þór sagðist hafa upp-
haflega sett stefnuna á að byrja ferð-
ina frá franska þorpinu St. Jean-
Pied-du Port, en hann hafi hætt við
það þar sem erfitt var að komast
þangað á auðveldan hátt. Hann ákvað
því að fljúga til London og þaðan til
Bilbao – halda þaðan til Roncesvalles
á Spáni og hefja gönguna þar. Guð-
björn Þór breytti síðan um áætlun –
byrjaði gönguna frá Pamplona, en
kom síðan aftur á svæðið og gekk
lokasprettinn frá Roncesvalles til
Pamplona með eiginkonu sinni,
Sveinsínu Ágústsdóttur, þrjár dag-
leiðir.
Guðbjörn Þór flaug með Flug-
leiðum til London og fór þaðan til
Bilbao 7. apríl og gisti eina nótt. Það-
an hélt hann með rútu upp til Pamp-
lona daginn eftir og hóf göngu sína.
„Það var ekkert mál að ferðast með
rútum á Spáni, þar sem menn fá
númeruð sæti í rútunum. Rútukerfið,
sem spænska ríkið rekur, er mjög
gott og eiga menn ekki í erfiðleikum
með að ferðast um eftir kerfinu.
Byrjað á að tryggja sér
pílagrímavegabréf
Þegar ég var kominn til Pamplona
byrjaði ég á því að tryggja mér sér-
stakt vegabréf, pílagrímavegabréf,
sem þeir sem ganga Jakobsstíginn
verða að hafa. Það vegabréf er lykill-
inn að því að fá næturgistingu á far-
fuglaheimilunum – Albergue, eins og
þau heita – við stíginn. Menn fá
stimpil á hverjum stað sem þeir sofa,
sem sýnir að þeir hafa komið við á
svæðunum. Ég byrjaði á því að finna
upplýsingamiðstöð ferðamála í
Pamplona. Þar var mér vísað á
klaustur, þar sem ég fékk vegabréfið
og gat ég þá hafið gönguna.
Jakobsstígurinn er svolítill rat-
leikur – menn verða að ganga eftir
gulum örvum, sem eru málaðar á
vegkanta, ljósastaura, veggi og á
ótrúlegustu staði. Þessar gulu örvar
elti ég þær fjórar vikur sem ég var á
göngunni til Santiago – um 900 kíló-
metra,“ sagði Guðbjörn Þór, sem
gekk þessa vegalengd frá 8. apríl til 4.
maí. „Ég gekk jafnt á sandölum og
gönguskóm – til skiptis og fékk ekki
eina einustu blöðru á fæturna. Ég
gekk á jafnsléttu og malbiki á sand-
ölum, sem var miklu léttara og þægi-
legra.“
Hvernig var landslagið sem Guð-
björn Þór gekk um á ferð sinni um
Jakobsstíginn? „Landslagið var afar
fjölbreytt. Ég losnaði við Pýrenea-
fjöllin í byrjun með að leggja upp frá
Pamplona. Annars var maður á ferð
upp og yfir ása að borginni Burgos.
Eftir það tók við mikil flatneskja og
nokkrir göngudagar voru láréttir um
Rioja-vínræktunarhéraðið og eftir að
komið var fram hjá borginni León
tóku við fjallgarðar, sem eru alveg
upp í fimmtán hundruð metra hæð og
síðan var gengið upp og niður í áttina
að Santiago. Stór hluti af stígnum
liggur á bilinu sex til níu hundruð
metra hæð yfir sjávarmáli. Göngu-
stígarnir eru flestir góðir. Það kom
mér nokkuð á óvart hvað mikið af
stígunum er malbikað, eða stimplað í
steypu. Rúmlega helmingur, eða um
sextíu prósent af stígnum, eru
skemmtilegir skógarstígar og mal-
arstígar meðfram ökrum – og hingað
og þangað.“
Farið snemma á fætur
Hvernig gengur dagurinn fyrir sig
hjá þeim göngugörpum, sem eru á
ferðinni um Jakobsstíginn? „Ég byrj-
aði daginn yfirleitt mjög snemma,
eins og flestir sem eru á ferð. Píla-
grímarnir eru komnir á ról klukkan
sex til hálfsjö. Allir verða að vera
farnir út af farfuglaheimilunum
klukkan átta. Menn byrja daginn
með morgunmat. Ég eldaði minn
morgunmat sjálfur, eða fór inn á
næsta bar og fékk mér morgunmat.
Eftir morgunhressingu er lagt af
stað og byrjað að leita að gulum örv-
um og halda áfram. Þegar ég var á
ferð í myrkri – notaði ég vasaljósið til
að finna örvarnar. Stundum fór mað-
ur ekki réttu leiðina, þannig að snúið
var til baka og byrjað upp á nýtt.
Þegar ég var svangur eða þyrstur á
göngunni – stöðvaði ég til að fá mér
næringu á næsta veitingastað eða bar
við stíginn, eða þá að fá sér hressingu
úr bakpokanum úti í guðs grænni
náttúrunni. Dýralífið var fjölskrúð-
ugt á gönguleiðum. Froskar léku á
als oddi á þessum tíma – sungu sín
ljúfustu ljóð. Þá er fuglalífið mjög
mikið – smyrlar og ernir voru á flugi
og ýmsar tegundir af smáfuglum
sungu.
Ég gekk þetta frá sex klukku-
stundum upp í tíu á hverjum degi –
tuttugu og fimm til fjörutíu kíló-
metra. Það var vegalengdin sem
flestir ganga á dag.
Þegar ég var kominn að næsta far-
fuglaheimili, sem ég ætlaði að gista á
– á bilinu klukkan tvö til sex, byrjaði
ég á því að láta stimpla í vegabréf
mitt og tryggja mér gistingu. Far-
fuglaheimilin voru í þorpum og borg-
um. Eftir að gistingin var klár, fór
maður í bað og þvoði fötin áður en
haldið var á veitingastað til að borða.
Ég gekk Jakobsstíginn nokkuð
stíft. Hvíldi mig aðeins í einn dag í
Burgos, þar sem ég sótti páska-
messu. Ástæðan fyrir þessari hrað-
göngu var að ég er ákveðinn að ganga
stíginn aftur – þá á rólegu nótunum
með konunni.“
Menn eiga ekki að
ferðast með of þunga bakpoka
Hvað varstu með mikinn farangur
með þér þegar þú hófst gönguna –
hvað var hann þungur?
„Þegar ég byrjaði gönguna var
ljóst að ég var með of þungan far-
angur. Bakpokinn, með vatninu og
matnum sem ég bar, var yfir sautján
kíló. Það var of mikið þannig að strax
á öðrum degi tók ég um fjögur kíló úr
honum og sendi sjálfum mér – til
endastöðvarinnar í Santiago. Það er
ekkert mál að senda farangur í gegn-
um pósthúsin á svæðinu, en það er
háð því að maður klári gönguna og
sæki farangurinn að leiðarlokum. Ef
ég hefði hætt á miðri leið, hefði ég
annaðhvort þurft að fara á ökutæki til
að ná í farangurinn, eða þá að sleppa
því að sækja hann.
Það voru flestir pílagrímarnir sem
ég kynntist með þetta frá tíu til fjór-
tán kíló af farangri í bakpokunum,
með vatni og mat.
Það er hlutur sem allir verða að
passa sig á – sem ætla sér Jakobs-
stíginn – að hafa bakpokann ekki of
þungan. Þá ráðlegg ég þeim sem ætla
að ganga, að hafa með sér gróft
brauð. Það var ekkert annað en
fransbrauð selt í verslunum við stíg-
inn.“
Góður og ódýr matur
Fyrst við erum byrjaðir að ræða
um mat, er ekki úr vegi að spyrjast
fyrir um mat – hvað var boðið upp á á
veitingahúsum og börum, og hvernig
var verðlagið á svæðinu?
„Ég stoppaði alltaf reglulega á
göngunni og keypti mér samlokur og
drykki. Maturinn var ekki fjöl-
breyttur, en hann var mjög góður og
kostaði ekki mikið. Þriggja rétta mál-
tíð fyrir pílagrím, sem var á ferðinni
um stíginn, kostaði þetta sjö til tíu
evrur, með víni eða vatni. Rauðvíns-
flaskan kostaði til dæmis aðeins tvær
evrur. Pílagrímarnir fara út að borða
á kvöldin á tímabilinu hálfátta til hálf-
níu. Þeir verða að vera komnir í far-
fuglaheimilin fyrir klukkan tíu.
Veitingahúsin voru yfirleitt mjög
góð – þú gast valið um allt frá subbu-
legum börum upp í fína heimilislega
veitingastaði, þar sem var boðið upp á
mat inni í stofunni hjá húsráðendum.
Maturinn var yfirleitt góður og þjóð-
arréttur Galesíumanna – kolkrabbi –
er dásamlegur. Hann minnti mig
mikið á humar.
Menn geta valið um allt á veit-
ingastöðum, en síðan var hægt að
óska eftir sérstakri pílagrímamáltíð.
Hún var yfirleitt þriggja rétta. Fyrst
var boðið upp á súpu eða salat, þá
kom aðalrétturinn sem var kjöt eða
fiskur og síðan var boðið upp á ávöxt
eða ís á eftir. Eftirrétturinn var þann-
ig að það var banani eða epli á und-
irskál, eða ís í boxi. Þetta var ekki
neinn lúxus, en máltíðin dugði vel –
fyrir ekki mikinn pening, sjö hundruð
til þúsund krónur, með drykkjum.
Það er auðvelt og ekkert mál að
fitna á stígnum, ef menn eru duglegir
að borða. Ég gerði það hins vegar
ekki,“ sagði Guðbjörn Þór, sem léttist
um það bil fimmtán kíló á göngu
sinni, sem var kraftmikil – hann gekk
stíft og hratt.
„Já, ég var á hraðferð. Það er ekki
að marka það, eins og ég sagði áðan.
Fór í fótspor pílagríma
Kópavogsbúinn og
pípulagningameist-
arinn Guðbjörn Þór
Ævarsson lagði land
undir fót á Spáni –
ákveðinn að ganga 900
km um Jakobsstíginn
áður en hann yrði
fimmtugur. Sigmundur
Ó. Steinarsson hlýddi á
ferðasögu frá þessari
gömlu pílagrímaleið,
sem tugir þúsunda
manna frá öllum heims-
álfum ganga ár hvert.
Morgunblaðið/Eggert
Afrekið skjalfest Guðbjörn Þór Ævarsson er hér með vegabréf sitt út-
stimplað eftir gönguna um Jakobsstíginn, og viðurkenningarskjalið,
Compostelluna, sem hann fékk eftir að hann lauk göngu sinni í Santiago.
Ljósmynd/Guðbjörn Þór Ævarsson.
Fegurð Gönguleiðir um Jakobsstíginn eru víða fallegar, eins og hér um bæinn Puente La Reina.
’Ég gekk jafnt ásandölum og
gönguskóm – til
skiptis og fékk
ekki eina einustu
blöðru á fæt-
urna. ‘
!
"
#
$%
!
"
&
'
(
)"
"
!
*
+
)
)