Morgunblaðið - 16.12.2006, Blaðsíða 56

56 LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Ágústa Jónas-dóttir fæddist á
Merkigili í Aust-
urdal í Skagafirði
1. ágúst 1904. Hún
lést á Dvalarheimili
aldraðra á Sauðár-
króki 8. desember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Stefanía Sigurðar-
dóttir, f. 27. maí
1877, d. 29. júlí
1965, og Jónas
Kristjánsson, f. 2.
mars 1880, d. 9.
ágúst 1964. Systkini Ágústu voru
Egill, f. 24. apríl 1901, d. 25. júní
1932; Snorri, f. 4. júlí 1905, d. 20.
ágúst 1987; Jón, f. 13. júlí 1909,
d. 4. mars 2004; Brynhildur, f.
23. júlí 1911; og Magnús Þórir, f.
11. maí 1921, d. 21. maí 2002.
Ágústa fór nokkurra vikna göm-
ul í fóstur til Jóns Guðmunds-
sonar og Margrétar Jónsdóttur
konu hans og ólst þar upp við
gott atlæti ásamt dóttur þeirra,
Ingibjörgu. Fósturforeldrar
hennar bjuggu fyrst á Tyrfings-
stöðum og síðar á Stekkjar-
flötum á Kjálka í Skagafirði.
Sautján ára gömul fór Ágústa
sem kaupakona að Héraðsdal í
Lýtingsstaðahreppi og kynntist
þar eiginmanni sínum Sigtryggi
Einarssyni, f. 11. mars 1886, d. 4.
október 1955, og giftu þau sig
síðla sumars 1922.
Þau bjuggu fyrstu
árin í Héraðsdal en
1927 fluttu þau til
Sauðárkróks og
bjuggu þar til ævi-
loka. Ágústa og
Sigtryggur eign-
uðust sex börn en
þau eru: 1) Elín, f.
16. júní 1923, d. 30.
júlí 1995. Hún var
gift Pálma Ólafs-
syni sem er látinn
og eignuðust þau
tvær dætur. 2) Dag-
björt, f. 16. júní 1923, d. 31. októ-
ber 1941. 3) Einar, f. 8. sept.
1924, kona hans er Guðrún
Gunnarsdóttir og eiga þau þrjú
börn. 4) Egill Björgvin, f. 1. febr-
úar 1928, d. 21. febrúar 1930. 5)
Marta Sigríður, f. 30. nóvember
1931, maður hennar er Jón Ós-
mann Magnússon og eiga þau
tvær dætur. 6) Eiður Brynjar, f.
19. desember 1935, d. 22. októ-
ber 1970. Hann var kvæntur
Ingibjörgu Hólm Vigfúsdóttur og
áttu þau saman tvö börn en að
auki gekk Eiður tveimur börnum
hennar í föðurstað. Lang-
ömmubörn Ágústu eru orðin
tuttugu og langalangömmubörn-
in sjö.
Útför Ágústu verður gerð frá
Sauðárkrókskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Hún amma mín var lágvaxin
kona en hún var samt mjög stór
persóna. Svo stór að í henni rúm-
uðust margar ömmur sem höfðu
ólíka eiginleika; amma Ágústa,
amma Gústa, amma krati og svo
einfaldlega bara amma.
Amma Ágústa var reisuleg, hún
var hvasseyg og andlitið var hrjúft.
Fortíðin var skráð með skörpum
hrukkum sem sýndu að lífið hafði
ekki alltaf farið um hana mjúkum
höndum. Hún var vel til höfð í kápu
og með loðhúfu og það gustaði af
henni þegar hún geystist út gamla
bæinn á Króknum á leið heim í
Borgarey. Ég man að vinkonum
mínum sumum stóð ákveðinn
stuggur af þessari konu.
Amma Gústa var frá á fæti,
snaggaraleg, létt og kvik í hreyf-
ingum. Hún var andstæða þeirrar
fyrrnefndu, hafði blik í auga og
frekjuskarðið gaf brosinu skondinn
svip. Hrukkurnar breyttust í bros-
hrukkur enda var hún glettin,
spaugsöm og hláturinn var smit-
andi. Svo smitandi að auðvelt var
að hlæja með þótt aðhlátursefnið
væri óljóst. Hún var í essinu sínu
þegar systkini hennar komu saman
en öll höfðu þau yfir að búa ein-
staklega léttri lund. Hún var fé-
lagsvera, skemmtileg og hnyttin í
tilsvörum.
Amma krati var svolítið kúnstug.
Hún klæddist svuntu og um höf-
uðið batt hún skuplu. Ef hún þurfti
að bregða sér út smeygði hún sér
gjarnan í svört gúmmístígvél. Hún
var sósíaldemókrati og verkalýðs-
sinni af öllu hjarta og íhald og auð-
vald var holdgervingur alls hins
illa. Hún var stóryrt og hvassyrt og
hafði skoðanir á málefnum líðandi
stundar og felldi harða dóma sem
hún undirstrikaði oft með þungu
hnefahöggi í eldhúsborðið.
Amma var hins vegar mjúk og
faðmlag hennar var stórt og þétt.
Hún hafði alltaf nægan tíma, kunni
ógrynni af þulum og sögum. Sem
harðfullorðin tók hún þátt í leikjum
okkar krakkanna, spilaði við okk-
ur, en var einnig góður hlustandi.
Hún vildi vita hvernig gengi, hvað
stæði til og hvatti til dáða. Hún var
vinkona sem gott var að leita til og
lagði gott til allra mála.
Það er komið að kveðjustund og
við hverfum í faðmlagið og í þeirri
andrá rifjast upp fyrir mér allar
þær stundir sem við höfum átt
saman. Ég geng út á götuna, sný
mér við til að veifa henni í kvist-
glugganum en þá er hún ekki þar
eins og hennar var vandi, hún er
horfin. Þegar ég geng áfram suður
Aðalgötuna heyri ég að kirkju-
klukkunum er hringt.
Hólmfríður Jónsdóttir.
Ég vil hér minnast ömmu minn-
ar Ágústu Jónasdóttur. Snaggara-
leg, knarreist kona, lágvaxin og
létt á fæti langt fram á tíræðisald-
ur. Hún var ættmóðirin, hrein-
skiptin í samskiptum og talaði ekki
neina tæpitungu við okkur afkom-
endur sína. Hún kenndi okkur að
spila og fylgdist vel með að ekki
væri haft rangt við. Minningar um
ferðir á Krókinn í bernsku eru
sveipaðar ljóma kaupstaðarlífsins.
Amma svo ungleg og fín í risinu í
Borgarey þar sem sér út á fjörð
þegar setið er við eldhúsgluggann
og ilmur af kúmenkaffi í lofti. Á
kvistinum var spilað á spil og í
minningunni leikur skarkalinn í
mjólkurbrúsum handan götunnar
undir. Það var ævintýralegt að fara
með ömmu að gera hreint í Gránu;
þar var ríki hennar á daginn eftir
að bókhaldsmöppum Kaupfélags-
ins hafði verið lokað. Hún sinnti
starfi sínu þar fram á níræðisaldur.
Marta frænka vann í Gránu og
stundum kom hún ásamt vinnu-
félögum í morgunkaffinu heim til
ömmu.
Kærkomnir gestir í morgun-
kaffið í Borgarey voru systkini
ömmu og var glettnin þá aldrei
langt undan. Í minningunni voru
þær amma og Binna síhlæjandi.
Eftir að ég stofnaði fjölskyldu
dvaldi amma stundum hjá okkur.
Tekið var í spil og gjarnan slegið
hressilega í borðið og spaði, spaði,
sprengdur út á hlaði. Amma hafði
ákveðnar skoðanir á þjóðmálum og
var jafnaðarmaður allt til hinsta
dags. Hún fylgdist lengi vel með
flestum útsendingum frá Alþingi
og sendi þingmönnum tóninn úr
sæti sínu ef svo bar undir.
Amma var með afbrigðum
hraust og hafði gaman af því að
klæða sig uppá. Árið sem hún varð
níræð gekk hún enn á hælaháum
skóm þegar áratugum yngri af-
komendur hvíldu lúnar tær að einu
fjölskylduboðinu loknu.
Lífið lék hana ekki alltaf mjúk-
um höndum því hún varð ekkja á
besta aldri og hafði þá misst tvö af
börnum sínum.
Enn var höggvið skarð í hópinn
þegar Eiður sonur hennar lést
þrjátíu og fjögurra ára gamall.
Á tíræðisaldri sat hún með okkur
systrum og fjölskyldum við sjúkra-
beð móður okkar, elstu dóttur
sinnar, sem hún hafði þurft að láta
frá sér í fóstur eins árs gamla. Við
höfðum áhyggjur af því að þessi
reynsla yrði henni um megn. En
þar sat hún yfirveguð og hnarreist
en alvörugefin og með nærveru
sinni og kærleika var hún okkar
klettur í tilverunni.
Henni fannst hún aldrei vera
gömul eins og sýndi sig á níutíu ára
afmælisdaginn. Þá tístu þær systur
af kátínu yfir að hún væri komin á
þann aldur að við hæfi væri að
spyrja frétta af heilsu. Á þessum
tíma heillaðist hún líka af vélsleð-
um og sagðist geta hugsað sér að
eignast einn slíkan.
Á tíræðisaldri gekkst amma und-
ir augnaðgerð og aðspurð um sjón-
ina á eftir sagðist hún sjá eins og
haförn, en verst væri hvað afkom-
endurnir væru orðnir forgengileg-
ir. Í kjölfarið fylgdi grallaralegur
hlátur, þannig var hún amma
Gústa.
Síðustu árin voru ömmu erfið og
hvatti hún okkur hin til að njóta
lífsins á meðan við værum ung og
heilbrigð.
Í gegnum tíðina hefur Marta
verið hennar stoð og stytta og ekk-
ert okkar hinna hefur komið í
hennar stað.
Ég þakka Mörtu fyrir allt það
sem hún var ömmu og einnig
starfsfólki dvalarheimilisins fyrir
umönnunina.
Amma mín, komið er að kveðju-
stund í bili.
Hjartans þakkir, hetjan mín,
fyrir hlýju og elsku þína.
Í minningu ei myndin dvín
um móðurömmu mína.
(h.p.)
Þín
Helga.
Það var árið 1978 sem leiðir okk-
ar frú Ágústu Jónasdóttur lágu
fyrst saman en hún er amma konu
minnar. Þau fyrstu kynni gleymast
ei, eins og stundum er sagt.
Ég ætlaði vart að trúa mínum
eigin augum, að sjá þessa lágvöxnu
konu, sem gekk um á háhæluðum
skóm, hnarreist og fasmikil eins og
kona á besta aldri. En ég er að tala
um 74 ára gamla konu, sem þá var
orðin margföld amma og
langamma. Þetta var það fyrsta
sem kom upp í huga mér þegar ég
sá frú Ágústu Jónasdóttur í fyrsta
sinn, þvílíkur karakter, þvílík kona.
Þegar ég svo kynntist henni betur
sá ég að þrátt fyrir þá staðreynd að
hún væri 74 ára gömul stundaði
hún enn vinnu og var í raun enn á
besta aldri, hún var engum lík.
Þótt Ágústa væri ekki há í loftinu
var hjartalag hennar og einlægni
með þeim hætti að hún var sann-
kallað stórmenni.
Ágústa var af þeirri kynslóð,
sem man tímana tvenna allt frá ör-
birgð til allsnægta. Hún var alin
upp við þröngan kost eins og marg-
ir af hennar kynslóð, fólk, sem
lærði og kunni að vera þakklátt
fyrir það sem það hafði hverju
sinni.
Kannski einmitt þess vegna var
hún svo mikil jafnaðarmaður í sér,
sem og raunin var á, ójöfnuður var
eitur í hennar augum. Hún var eins
og stundum er sagt ,,eðalkrati“
eins og þeir gerast bestir.
Þegar hún talaði um pólitík við
okkur, sem yngri erum og enn
„blaut á bak við eyrun“, var mál-
flutningur og rökfærslur hennar
með þeim hætti að maður gat ekki
annað en sagt ,,amen“ á eftir efn-
inu.
Ágústa var mikil keppnismann-
eskja. Það sást best þegar tekið
var í spil með henni, þá var eins
gott að vera á tánum ef hún var
mótspilarinn. Já, óhætt er að segja
að það hafi oft hitnað í kolunum yf-
ir spilum með henni, og vegna
ákafa hennar var engin hætta á því
að maður dottaði meðan á leik stóð.
Þrátt fyrir ákafa hennar í spilum
þá var hún réttsýn þótt maður mis-
stigi sig og spilaði af sér, hún
skammaði mann eitt augnablik og
síðan var málið dautt. En um leið
lærðist manni að hugsa sig um
tvisvar áður en maður setti út
næst.
Ef skrifa á stutta minningu um
konu eins og Ágústu, sem skilur
eftir sig sögu sem spannar rúmlega
102 ár mun hún fremur líta út eins
og lítil fyrirsögn á einum kafla úr
sögu hennar. Því er vel við hæfi,
um leið og ég þakka fyrir það að
hafa notið þeirra forréttinda að fá
að kynnast henni, að ljúka þessu
stutta kaflabroti með ljóðinu Morg-
unsálmur eftir Kristján frá Djúpa-
læk:
Það dagar senn
og dýr og menn
frá draumsins veröld aftur snúa.
Af ljóssins strönd
ber líknarhönd
þeim lífsins vín, er sönnu trúa.
Í önn og tryggð
við ættarbyggð
skal aflað brauðs og neytt í hljóði.
Og guði þökk skal goldin klökk.
hann gefur allt – úr ríkum sjóði.
Fullur af auðmýkt kveð ég frú
Ágústu Jónasdóttur og þakka enn
og aftur Guði fyrir þau forréttindi
að fá að kynnast henni.
Hvíl þú í friði og hafðu þökk fyr-
ir allt og allt.
Páll Jóhannesson.
Ágústa Jónasdóttir
Útfararþjónustan ehf.
Stofnað 1990
Þegar andlát ber að
Alhliða útfararþjónusta í 16 ár
Símar: 567 9110 & 893 8638
www.utfarir.is • utfarir@utfarir.is
Rúnar
Geirmundsson
Sigurður
Rúnarsson
Elís
Rúnarsson
✝
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við andlát og
útför föður okkar, tengdaföður, afa og langafa,
GUÐJÓNS OTTÓS BJARNASONAR
frá Böðvarsholti,
Ennisbraut 18,
Ólafsvík.
Kristín Jóna Guðjónsdóttir, Gunnar H. Hauksson,
Bjarni Guðjónsson, Bjarney Guðmundsdóttir,
Jóhann Pétur Guðjónsson, Þórey Kjartansdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Útfararþjónusta
Davíðs Ósvaldssonar ehf.
Davíð Ósvaldsson
Útfararstjóri
S. 896 6988 / 553 6699
Óli Pétur Friðþjófsson
Útfararstjóri/Framkvæmdarstjóri
S. 892 8947 / 565 6511
✝
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug vegna fráfalls móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
ÞÓRUNNAR SIGURBJARGAR
SIGFÚSDÓTTUR,
Túngötu 2,
Grenivík.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki dvalarheimil-
isins Grenilundar og lyfjadeildar FSA fyrir frábæra
umönnun.
Sigfús Jónasson, Sigurveig María Sigvaldadóttir,
Sigurður Marinó Kristjánsson,
Stefán Jónasson, Bryndís Albertsdóttir,
Þórður Jónasson, Fanney Lára Einarsdóttir,
Birgir Jónasson, Þórdís Hólmfríður Jónsdóttir,
Þorbjörg Jónasdóttir, Kristinn Sigurðsson,
Steinunn Jónasdóttir, Ómar Grétar Ingvarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Guðmundur
Jóhannsson
f. 10. 6. 1932
d. 8. 3. 1989
Minning þín lifir
Hvíl í friði
LEGSTEINAR
SteinsmiðjanMOSAIK
Hamarshöfða 4 – sími 587 1960
www.mosaik.is