Morgunblaðið - 17.12.2006, Blaðsíða 50

50 SUNNUDAGUR 17. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÁRIÐ 1828 uppgötvuðu Íslendingar
hjólið. Það ár var samþykkt á borg-
arafundi í Reykjavík að biðja rentu-
kammerið í
Kaupmannahöfn
um tvær kerrur
og hæfileg aktygi
fyrir íslenska
hesta. Næst
segja heimildir
frá því að 1836
hafi Reykjavík-
urbær kerru til
leigu. Fyrst er
vitað til að hest-
vagnar hafi verið
notaðir til flutninga milli Suður-
lands og Reykjavíkur árið 1896,
þegar nokkrir vagnar voru sendir
austur fyrir fjall að sækja börn eftir
hörmungarnar sem komu í kjölfar
Suðurlandsskjálftans sem lagði
fjölda bæja í rúst austanfjalls.
Áður voru landflutningar aðeins
það sem menn og hestar gátu borið.
Vegagerð fólst helst í því að menn
fóru með pála og rekur og hlóðu
upp brautir yfir mýrar og foröð svo
hægt væri að komast þar yfir nokk-
urn veginn þurrum fótum. Þetta
hétu brýr. Þegar hestvagnarnir
komu var fyrst leitast við að fara
með þá sömu eða svipaðar leiðir og
áður höfðu verið troðnar fótum
manna og hesta. Þá komu hjólför
og vegagerð þróaðist áfram með því
að menn fóru með skóflur og haka
að bæta úr helstu torfærunum sem
akandi umferð hestvagna stóð
frammi fyrir.
Síðar komu bílar til sögu og eðli
hjólsins samkvæmt var fyrst leitast
við að fara með þá eftir hestvagna-
slóðum. Svo komu menn með skófl-
ur og haka til að bæta úr helstu
misfellunum. Í framhaldinu fóru of-
urhugar að kanna ókunna stigu
með utanvegaakstri á bílum, oft á
tíðum ævintýralegum og gjarnan
förnum með aðstoð manna og hesta.
Síðan komu menn með haka og
skóflur og lögðu grunninn að þjóð-
vegakerfi landsins eftir hjólförum
brautryðjendanna.
Að breyttu breytanda erum við
enn á skóflu-og-haka-stiginu. Kom-
um á eftir þar sem farin leið stend-
ur ekki undir væntingum og reyn-
um að hreyta í misfellurnar. Alltaf
á eftir. Eins og einn góður vinur
minn orðaði það: Stjórnvöld eru
alltaf að keyra á 50 þar sem þjóðin
er komin á 80–90.
Við vitum hvar vandinn er núna.
Þá er freistandi að mæta með skófl-
una og hakann og lappa upp á mis-
felluna. En er ekki kominn tími til
að horfa fram í tímann? Hver verð-
ur vandinn eftir 25 ár, 50 ár? Get-
um við leyst málin til framtíðar svo
við þurfum ekki endalaust að búa
við lapparí til bráðabirgða? Hver
verður þróunin í farartækjum og
samgöngum á landi næstu hálfa
öldina og hvernig getum við brugð-
ist við henni núna svo við þurfum
ekki að standa á gati með reglulegu
millibili, horfa í okkar skörðóttu
skófluegg og styðjast við lúin ha-
kasköft?
Samfélag okkar byggist á sam-
göngum. Við höfum gefið frat í
strandflutninga á sjó og guðsbless-
unarlega hlaupið yfir járn-
brautastigið. Er ekki ráðlegt að
hlaupa yfir fleiri millistig? Eðlileg
þróun samfélagsins er því aðeins
möguleg að samgöngurnar séu
greiðar og góðar. Er það ekki sjálf-
um okkar mest til framdráttar að
snúa okkur myndarlega að vega-
gerð – ekki leggja bara eina skó-
bótina enn?
SIGURÐUR HREIÐAR
HREIÐARSSON,
sjálfstætt starfandi blaðamaður,
höfundur Sögu bílsins á Íslandi.
Með skóflu og haka
Frá Sigurði Hreiðari Hreiðarssyni:
Með skóflu og haka – vegavinna á Suðurlandi á fjórða áratugnum. Bílinn,
Ford AA árg. 1930, átti Hálfdán Auðunsson á Seljalandi og bílstjóri var um
tíma Pálmi Eyjólfsson, síðar sýsluskrifari á Hvolsvelli. Hjá honum var
myndin fengin.
Sigurður Hreiðar
Hreiðarsson
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
RÁÐHERRA sjálfstæðismanna
fullyrti í sjónvarpinu í umræðu að
kaupmáttaraukning Íslendinga
væri 60% á árinu. Þá eru ekki tald-
ir með eldri borgarar og öryrkjar
því þeir hafa enga kaupmátt-
araukningu fengið í tíð þessarar
ríkisstjórnar.
Það má segja að bætur hafi
hækkað um smáupphæðir – lífeyr-
issjóður líka en á sama tíma hækka
öll gjöld margfalt og afborganir á
lánum sem hækka stöðugt þar til
allt er uppurið sem fólk hefur unn-
ið fyrir með þrældómi síðustu kyn-
slóðar – kynlóðin sem kunni ekki
að sitja framan við tölvu og græða
peninga á annarra vinnu.
Það sjá allir í gegnum menn sem
vita ekki einu sinni hverjar ör-
orkubætur eru, vita ekki um kostn-
að einstæðra eða veikra.
Það er með eindæmum að þessir
menn skuli standa frammi fyrir al-
þjóð í sjónvarpi með staðlausa stafi
og sýnir kannski best virðing-
arleysið og það að þurfa aldrei að
bera ábyrgð á eigin orðum.
Það er kannski gott dæmi um
ránshendur þessarar stjórnar eitt
lítið dæmi um slysadagpeninga.
Undirrituð varð fyrir slysi fyrir
tæpum tveim árum og fór í aðgerð
á báðum hnjám. Fékk dagpeninga
frá tryggingarfélagi 90.000 kr., af
því tók skatturinn 40.000 kr., svo
ég rúnni af smáupphæðir. Súrt en
50.000 voru þolanleg.
En þá kom venjulega ránskr-
umlan með hálstakið! „Ætlarðu að
fara að liggja í vellystingum prag-
tuglega með tvö hné í tætlum?“
Nei, Tryggingastofnun passar allt
með sínu alsjáandi auga: Komdu
með 42.000 þúsundin okkar.“ Þeir
þurfa ekki að biðja um neitt, þeir
bara taka. Samt er búið að banna
þeim að taka út af reikningum
gamalmenna og sjúkra, það er
framför mikil.
Af 90.000 krónum, sem eru
tekjur mínar, fæ ég um 18.000
krónur.
Þar með komin með stólpatekjur
þetta árið og skal svelta það næsta.
Ekki er til frádráttar kostnaður
við slys og annað sem af því hlýst.
Ég ætla því að biðja ykkur, kæru
ræningjar, að sækja þessa aura
bara sjálfir og eins er um jólagjöf-
ina í ár frá Tryggingastofnun, ef
um slíka rausn er að ræða. Hún fer
í skattinn, en er reiknuð mér til
tekna.
Ég afþakka þessa jólagjöf með
öllu. Það þótti einu sinni mesta
hneisa sem til var að ræna sjúk-
linga og örvasa gamalmenni og lít-
ilmennska hin mesta sem þekktist.
Þeim flökrar ekki við því sem
skammta sér peningana okkar
sjálfir.
ERLA MAGNA
ALEXANDERSDÓTTIR,
snyrtifræðingur.
Að ljúga frammi fyrir alþjóð
Frá Erlu Mögnu Alexandersdóttur:
UNDANFARIN misseri hafa
verið unnin stórvirki í félagsmála-
ráðuneytinu undir stjórn Magn-
úsar Stefánssonar. Þar eru mörg
vel unnin og brýn
verkefni sem kynnt
hafa verið. Ég vil hér
sérstaklega nefna
nýja stefnu og fram-
kvæmdaáætlun um
þjónustu við geðfatl-
að fólk sem unnin var
í samvinnu við heil-
brigðisráðuneytið.
Þar er að finna nýja
sýn á réttindamál
geðfatlaðs fólks, og
annað sem ekki er
síður mikilvægt er að
notendur þjónust-
unnar hafa veruleg
áhrif á fjölbreytileika
þjónustuúrræðanna.
Þeir fjármunir sem
nýttir eru til verkefn-
isins eru m.a. fjár-
munir sem urðu til
vegna sölu Símans.
Mér finnst það mjög
glæsilegt að ákveðið
var að hlúa að þessu
sviði fyrir þá pen-
inga. Ég tel að stefnan marki
ákveðinn farveg um möguleika á
aukinni samvinnu fyrirtækja og
hagsmunaaðila. Í því sambandi má
benda á samvinnu Sparisjóðsins
og Geðhjálpar sem er fagnaðar-
efni. Þjónusta við fólk með geð-
raskanir á að fara fram með því
hugarfari að ætlunin sé að virkja
þá reynslu og þekkingu sem fólkið
sjálft býr yfir. Það er okkar að
rjúfa þá einangrun sem sumstaðar
hefur ríkt í samfélaginu um mál-
efni geðfatlaðra.
Einnig er það okkar
hlutverk sem búum
þetta land að eyða
fordómum þar sem þá
er að finna. Þessari
áætlun er ætlað að
tryggja samhæfingu
þeirra sem annast
þjónustu í þessum
málaflokki, sem eykur
samkennd allra þeirra
sem láta sig málið
varða. Ég er stolt af
þessu verki sem er
stórt skref í rétta átt,
og vonandi eigum við
eftir að fylgja áætl-
uninni enn betur um
komandi framtíð . Það
er frábært að sjá
hversu vel félagsmála-
ráðuneyti og heil-
brigðisráðuneyti
ásamt Dagnýju Jóns-
dóttur sem verkefn-
isstjóra hafa náð að
vinna með notendum,
aðstandendum og fagfólki að
þessu verkefni.
Áfram Framsókn
í velferðarmálum
Anna Kolbrún Árnadóttir skrif-
ar um samfélagsmál
Anna Kolbrún
Árnadóttir
»Ég vil hérsérstaklega
nefna nýja
stefnu og fram-
kvæmdaáætlun
um þjónustu við
geðfatlað fólk...
Höfundur gefur kost á sér í 3. sæti á
lista framsóknarmanna í Norðaust-
urkjördæmi.
Óskum eftir
Óskum eftir 2ja–4ra herbergja íbúðum í Reykjavík fyrir fjársterkan aðila.
Staðgreiðsla í boði fyrir réttu eignirnar!
Sími
530 6500
Finnbogi Hilmarsson,
Einar Guðmundsson og
Bogi Pétursson
löggiltir fasteignasalar
Opið mán.- fös. frá kl. 9-17
Tryggvi
Kornelíusson
sölumaður,
sími 891 7307
Daníel
Björnsson
lögg. leigumiðlari,
sími 897 2593
3ja til 4ra herbergja ca 100 fm íbúð með
bílskúr eða stæði í bílageymslu á jarðhæð
eða í lyftuhúsi með góðu
hjólastólaaðgengi á stór
Reykjavíkusvæðinu.
Einnig vantar okkur 3.000–5.000 fm at-
vinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu!
Allar nánari upplýsingar eru veittar á skrif-
stofu Heimilis fasteignasölu.
FASTEIGNA-
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505. OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is - Heimasíða: http://www.fastmark.is/.
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteignasali.
ATVINNUHÚSNÆÐI
ÓSKAST
VEGNA MIKILLAR SÖLU ÓSKUM VIÐ EFTIR
ÖLLUM STÆRÐUM OG GERÐUM
ATVINNUHÚSNÆÐIS Á SKRÁ
FASTEIGNA
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505. OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is - Heimasíða: http://www.fastmark.is/
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteignasali.
Um er að ræða fyrirtæki sem hefur fest sig í sessi sem leiðandi fyrirtæki á sínu sviði
þ.e. þjónustu- og afþreyingarmiðstöð fyrir ferðamenn, sem byggir starfsemi sína á
því hvað hægt er að gera með íslenskum jarðhita í ræktun á plöntum auk verslunar-
og veitingasölu. Miklir möguleikar eru í að þróa starfsemina frekar og tengja hana í
ríkari mæli við Hveragerði sem er vaxandi bær fyrir heilsutengda þjónustu.
Fyrir liggur tillaga að deiliskipulagi sem gerir ráð fyrir 1.500 fm stækkun gróðurhúsa
og tengibyggingar aftan við núverandi veitingasal. Einnig er gert ráð fyrir fjögurra
hæða hótelbyggingu með fjölda herbergja, auk kjallara, á austurhluta lóðarinnar.
Allar nánari upplýsingar veittar á skrifstofu.
EDEN EHF. HVERAGERÐI
Aldingarður í alfaraleið
Fréttir á SMS