Morgunblaðið - 17.12.2006, Síða 63

en félagi hans Claus Carstensen,
sem var ári á undan honum á Aka-
demíunni í Kaupmannahöfn. Þegar
þeir lagsbræður hittust fyrst fór svo
vel á með þeim að þeir ákváðu um-
svifalaust að fara á rækilegt fyllirí
saman og frá þeim degi hafa þeir
verið límið í list hvor annars, til að
mynda heldur Bonde því fram að
hið fræga piss Carstensens í eyði-
mörkinni í Nevada séu áhrif frá sér!
Maðurinn talar sem sagt hreint út
og er af þeim skóla sem dýrkar mun
frekar ljótleikann og hið hráa en
fagurfræði. En þrátt fyrir að hafa
það ágætt og prýðilega vinnuað-
stöðu er hljóðið í Bonde ekki upp á
það besta þegar kemur að markaðs-
setningunni.
Peter Bonde, Claus Car-stensen og margir af fé-lögum þeirra af sömu kyn-slóð hafa nefnilega ekki
náð sama alþjóðlega frama og
nokkrir af 10–15 árum yngri koll-
egum þeirra sem hann segir fædda
með „laptop“ og alþjóðleg sambönd:
„Eldri listamenn þéna piparmintur í
samanburði við þá ungu, og er
gjarnt að barma sér yfir því. Hafa
það á tilfinningunni að þeir hafi
misst skurðinn eins og golfarar
segja stundum og vildu gjarna læra
hernaðarlist markaðarins af yngri
kollegum. En það er erfitt að draga
spottana til sín þegar fjölmiðlarnir,
listhúsin og söfnin hylla hina ungu
og ný nöfn.“
Framslátturinn er athyglisverður
og speglar ástandið í listheiminum
um þessar mundir, en Bonde virðist
yfirsjást að þeir sem hann vísar til,
og er þá Ólafur Elíasson sjálfsagt
með í hópnum, viðhafa önnur og
hnitmiðaðri vinnubrögð. Hinir ungu
hafa líka margir hverjir haft vit á
því að hleypa heimdraganum og
Berlín mál málanna í augnablikinu.
Eins og ég hef endurtekið vikið að
ætlar hin sögufræga borg sér stóra
hluti og á þeim slóðum vita menn að
slíkt verður ekki gert án fulltingis
lista og hámenningar. Þar er
niðurskurðarhnífurinn ekki á lofti
eins og í óþroskaðri þjóðfélögum
hvar stjórnmálamenn líta helst á
listir sem lítilsiglt dægurgaman til
hliðar við hagsmuna- og við-
skiptagildin sem eru mál málanna.
Rík ástæða til að vísa til og minna
á, að menn verða ekki ósjálfrátt ís-
lenskir listamenn fyrir það eitt að
foreldrarnir eru báðir íslenskir, það
hefur líka vægi hvar þeir eru fæddir
og hafa alist upp, notið menntunar
og fyrirgreiðslu í listheiminum.
Danir eru þannig í jafn miklum og
meiri rétti til að eigna sér Ólaf Elí-
asson og best að láta gott heita, vísa
til þess að myndlistarmenn frá öll-
um heimshornum sem búið hafa um
árabil í París og samlagast Par-
ísarskólanum svonefnda eru kynnt-
ir sem slíkir á frönskum sýningum
um allan heim, þar á meðal Guð-
mundur Erró, en upprunalega þjóð-
ernisins yfirleitt getið. Menn verða
að sætta sig við þetta, en Ólafi til
hróss þá hefur hann sótt myndefni
til Íslands og þannig geta menn
kannski eignað sér meira af honum
er tímar líða þrátt fyrir að þjóðin
eigi nákvæmlega ekki neitt í uppeldi
hans og frama, allt annað er minni-
máttarkennd, bull og vitleysa sem
brýst út í steigurlæti fáfræðinnar …
Illu heilli hefur lítið farið fyrir
samræðu varðandi væntanleg for-
stöðumannsskipti við Listasafn Ís-
lands, andvaraleysið í kringum hið
mikilvæga embætti í meira lagi um-
hugsunarvert og speglar neyð-
arlega lægð hérlendrar umræðu á
myndlistarvettvangi.
Mannaskipti voru fyrir dyrum, en
tilkynningin fór framhjá mér og
minna en vika frá því ég vissi um
umsækjendurna sem reyndust mun
færri en flestir höfðu búist við, lík-
ast sem menn hafi sætt sig við að
sjálfskipaðir einkaleyfishafar list-
arinnar ráði áfram ferðinni. En í
ljósi gjörbreytts landslags í list-
heiminum, uppstokkana og hnitmið-
aðri vinnubragða ásamt því að sí-
gildir miðlar hafa sótt umtalsvert
fram var einmitt tækifæri fyrir orð-
háka að taka til máls. Eina lífs-
markið fram að þessu er undarleg
ritsmíð sem birtist hér í blaðinu á
dögunum og er ættuð frá íslenskum
leikmanni búsettum í London. Í
henni er einn umsækjendanna
mærður til himintungla, sömuleiðis
þau einsleitu stefnumörk hér á landi
sem farin eru að safna mosa og
mjög í skjön við þróunina ytra síð-
ustu ár, fátt stenst í þeirri ritsmíð
og sumt hreint fleipur.
Sjálfur hafði ég búist við aðný kynslóð vel menntaðrafræðinga léti meira á sérkræla og fylgdi umsóknum
sínum eftir með skeleggri rökræðu
um stöðu íslenskrar myndlistar. Þó
einkum að fjölmiðlar rækju úr um-
sækjendum garnirnar í gegnsæjum
viðtölum, ekki síst í Kastljósi og
öðrum umræðuþáttum skjámiðl-
anna. Þetta fólk hefur rétt á að fá
tækifæri til að kynna sig og stefnu-
mörk sín, tjá alþjóð skoðanir sínar
um íslenskan myndlistarvettvang
og framtíð listasafnsins. Liggur við
að ég hreinlega skammist mín fyrir
að hafa alla þessa árafjöld verið að
leitast við að halda uppi rökræðu og
spyr sjálfan mig stundum hvort ég
hafi verið að berjast við vindmyllur
eins og riddarinn sjónumhryggi.
Hef nefnilega í tímans rás fundið
sárlega fyrir því að vera iðulega
einn um hituna og án þess baklands
sem skapast af fjölþættum málefna-
legum, hreinskiptnum og sem mest
hlutlægum og þverpólitískum skoð-
anaskiptum.
minna, þau eru fjarska mismunandi
í eðli sínu og mæta því bláeygð út á
vígvöllinn. Það kæmi mér ekki á
óvart ef fólk eigi sumpart erfiðara
með að kyngja efninu og nálguninni
í (M)orðum & myndum en í Harða
kjarnanum, textinn er miklu bein-
skeyttari og tálgaðri. Bókin talar
mörgum tungum og þar er grimmd-
in aðeins eitt element, ef að er gáð
munu lesendur líka sjá ótal aðra eðl-
isþætti, þar á meðal mýkt og blíðu.
Gálgahúmorinn er síðan að sjálf-
sögðu áberandi. En horfi lesendur
aðeins á myndirnar villast þeir lík-
legast aðeins, því þær einkennast af
miklu meiri hörku.“
Tvíræður titill
Sindri fékk Hákon Pálsson ljós-
myndara til liðs við sig til að mynd-
skreyta bókina.
„Svo að segja frá upphafi hafði ég
séð bókina fyrir mér með ljós-
myndum. Ég rambaði síðan inn á
ljósmyndasýningu Hákons á Hverf-
isgötunni í vor. Mér fannst einhver
skemmtileg blanda dulúðar og
kímnigáfu í myndunum hans, sem
rímaði ágætlega við textana sem ég
átti tilbúna og fékk hann til liðs við
mig.“
Sindri segir titil ljóðabókarinnar,
(M)orð & myndir, vera einfaldan og
tvíræðan í senn og lýsa því hvað er
innan spjaldanna. „Hann hefur líka
vensl við ljóðlínu eftir Ísak Harð-
arson, þar sem segir „orð er þriggja
stafa morð“.“
Að lokum er vert að spyrja Sindra
hvort skáldsaga liggi í skúffunni.
„Ég vinn hörðum höndum að
næstu skáldsögu og einsog ævinlega
eru tvær eða þrjár aðrar í farvatn-
inu. Ég tek mér góðan tíma til að
vinna verk mín, það er betra að end-
urskrifa og endurskrifa en fyllast
eftirsjá þegar verkið kemur loks
út.“
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. DESEMBER 2006 63
Ármúla 10 • Sími: 5689950
Jólatilboð
Með hverri sæng
fylgir 50x70 gæsadúnskoddi frítt með
að verðmæti kr. 11.800
Duxiana Royal
Gæsadúnssængur
140x200 kr. 34.980
140x220 kr. 39.360
150x210 kr. 39.360
220x220 kr. 58.880
260x220 kr. 68.640