Morgunblaðið - 17.12.2006, Page 68

68 SUNNUDAGUR 17. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
menning
ÓFAGRA VERÖLD
Fim 28/12 kl. 20 Forsýning Miðaverð 1.000
Fös 29/12 kl. 20 Frumsýning UPPS.
Fim 4/1 kl. 20 2. sýning Gul kort
Fös 12/1 kl. 20 3. sýning Rauð kort
Fim 18/1 kl. 20 4.sýning Græn kort
Sun 21/1 kl. 20 5.sýning Blá kort
Lau 30/12 kl. 20 Fös 5/1 kl. 20
Lau 13/1 kl. 20 Fös 19/1 kl. 20
SAN FRANCISCO BALLETTINN
Samstarfsverkefni Listahátíðar í Reykjavík
og Borgarleikhússins.
Mið 16/5 kl. 20 UPPS. Fim 17/5 kl. 20
Fös 18/5 kl. 20 Lau 19/5 kl. 14
Lau 19/5 kl. 20 Sun 20/5 kl. 14
Sun 20/5 kl. 20 Miðaverð 4.800
Fös 29/12 kl. 20 Lau 30/12 kl. 20
Lau 6/1 kl. 20 Lau 13/1 kl. 20
Sun 7/1 kl. 20 AUKAS.
Sun 14/1 kl.20 AUKAS.
Lau 20/1 kl. 20 AUKAS.
Lau 27/1 kl. 20 AUKAS.
Síðustu sýningar
DAGUR VONAR
Mið 10/1 kl. 20 Forsýning Miðaverð 1.000
Fim 11/1 Afmælissýning UPPS.
Fös 12/1 kl. 20 Fim 18/1 kl. 20
Sun 21/1 kl. 20 Fös 26/1 kl. 20
Sun 7/1 kl. 20 Sun 14/1 kl. 20
Lau 20/1 kl. 20 Allra síðustu sýningar
Lau 6/1 kl. 20 Fim 11/1 kl. 20
Fim 18/1 kl. 20 Lau 27/1 kl. 20
JÓLALEIKRITIÐ RÉTTA LEIÐIN
Barna og unglingaleikhúsið Borgarbörn
Í dag kl. 13:00
Í dag kl. 15:00
Miðaverð 1.400
Síðustu sýningar
RONJA RÆNINGJADÓTTIR
Lau 30/12 kl. 14
Sun 7/1 kl. 14
Sun 14/1 kl. 14
GJAFAKORT
Gjafakort í Borgarleikhúsið, frábær jólagjöf.
Gjafakortin gilda endalaust!
LISTAFÉLAG ÍSLANDS
Leirlistafélag Íslands
er hagsmunafélag fagfólks.
Frá 1. apríl 2006 merkja félagsmenn
verkin sín á þennan hátt.
Miðasalan er opin alla daga nema mánudaga kl. 14-18 og fram að sýningu sýningardaga.
Símasala kl. 10-18 þriðjudaga - föstudaga. Miðasala á Netinu allan sólarhringinn.
Kammersveitin Ísafold ásamt Huldu Björk Garðarsdóttur sópran og Ágústi Ólafssyni barítón
flytja verk eftir Mahler. Hljómsveitarstjóri: Daníel Bjarnason
www.opera.is opera@opera.is Sími: 511 4200
6. janúar kl. 17.00 í DUUS - húsum í Keflavík
7. janúar kl. 20.00 í Íslensku óperunni
Miðaverð kr. 2.000 - Námsmenn: 2 fyrir 1
Frumsýning fös. 9. feb. kl. 20 - nokkur sæti laus - 2. sýn. sun 11. feb. kl. 20
FLAGARI Í FRAMSÓKN - HALLDÓR ER KOMINN AFTUR! - Nánari upplýsingar á www.opera.is
3. sýn. fös. 16. feb. kl. 20 – 4. sýn. sun. 18. feb. kl. 20 - FÁAR SÝNINGAR - TRYGGÐU ÞÉR MIÐA STRAX
Þorláksmessa í Óperunni - Óperukareokí
Davíð Ólafsson, óperusöngvari, heldur uppi fjörinu - Húsið opnar kl. 20
Karíus og Baktus – sýnt í Rýminu
Lau 30. des kl. 14 örfá sæti laus. Síðasta sýning!
Gjafakort – afmælistilboð!
Einstakt afmælistilboð í tilefni 100 ára
afmælis Samkomuhússins.
Gjafakort í leikhúsið er frábær jólagjöf sem lifir.
Svartur köttur – forsala hafin
Fös 19. jan kl. 19 Forsýn – UPPSELT
Lau 20. jan kl. 19 Frumsýn – UPPSELT
Næstu sýningar: 21/1, 25/1, 26/1, 27/1. Sala hafin!
www.leikfelag.is
4 600 200
Gjafakort
- góð
jólagjöf
Stóra sviðið kl. 20:00
Afgreiðsla er opin kl. 12:30 – 18:00 mán. – þri. Aðra daga kl. 12:30 – 20:00.
STÓRFENGLEG! eftir Peter Quilter
Lau. 6/1, lau. 13/1 lau. 20/1, lau. 27/1.
SITJI GUÐS ENGLAR eftir Guðrúnu Helgadóttur. Leikgerð Illugi Jökulsson.
Fös. 29/12 kl. 20:00 uppselt, lau. 30/12 kl. 14:00 uppselt og kl. 17:00 uppselt, lau. 6/1
kl. 14:00 örfá sæti laus, sun. 7/1 kl. 14:00 örfá sæti laus og kl. 20:00, lau. 13/1
kl. 14:00 nokkur sæti laus, sun. 14/1 kl. 14:00 örfá sæti laus, lau. 20/1 kl. 14:00 örfá sæti
laus, sun. 21/1 kl. 14:00 nokkur sæti laus.
BAKKYNJUR eftir Evripídes
Frumsýning 26/12 uppselt, 2. sýn. mið. 27/12 örfá sæti laus, 3. sýn. fim. 28/12 örfá sæti
laus, 4. sýn. fim. 4/1 örfá sæti laus, 5. sýn. fös. 5/1 örfá sæti laus, 6. sýn. fim. 11/1 örfá
sæti laus, 7. sýn. fös. 12/1 nokkur sæti laus, 8. sýn. fim. 18/1.
LEITIN AÐ JÓLUNUM eftir Þorvald Þorsteinsson
Í dag sun. 17/12 kl. 13:00 uppselt, kl. 14:30 uppselt og kl. 16:00 uppselt, fös. 22/12 kl.
13:00 uppselt, lau. 23/12 kl. 13:00 uppselt.
Leikhúsloftið
SKOPPA OG SKRÍTLA eftir Hrefnu Hallgrímsdóttur
Lau. 6/1 kl. 11:00 uppselt, kl. 12:15 og kl. 14:00, sun. 7/1 kl. 11:00, kl. 12:15 og
kl. 14:00, lau. 13/1 kl. 11:00, kl. 12:15 og kl. 14:00 örfá sæti laus, sun. 14/1 kl. 11:00,
kl. 12:15 og kl. 14:00 uppselt.
Kúlan
Smíðaverkstæðið kl. 20:00
PATREKUR 1,5 eftir Michael Druker.
Lau. 6/1, lau. 13/1 nokkur sæti laus, lau. 20/1
Ath! Miðaverð aðeins 1.500 kr. fyrir nema gegn framvísun skólaskírteinis.
Miðasala í síma 551 1200 og á netinu www.leikhusid.is.
Fæst nú á geisladiski í miðasölu
Þjóðleikhússins og Hagkaupum.
bókasalur: Upplestur Í dag KL 12:15
Einar Hjartarsson
Nehéz
Blóðrauð rauðrófusúpa á veitingastofu
Á MORGUN
Steinar Bragi
Hið stórfenglega leynarmál
Heimsins
MEÐ FYRIRVARA UM FORFÖLL
FYRR á árinu kom út bókin Ráð við
hversdagslegum uppákomum og með
henni fagnaði Óskar Árni Óskarsson
20 ára útgáfuafmæli sínu. Nú bætir
hann um betur og færir okkur aðra
bók á afmælisárinu. Það hefur enginn
beinlínis verið að berja á bumbur fyr-
ir skáldið Óskar Árna en á þessum
tveimur áratugum hefur hann birt 21
bókarkver, frumsamin og þýdd. Vera
kann að einhverjir láti blekkjast af
hógværð skáldsins og telji jafnframt
að sum ljóð þess allt að því renni sam-
an við hversdagslífið – enda er Óskar
Árni einn af meisturum hversdagsins
í íslenskum bókmenntum. Sumir
bókatitlar hans votta um þetta, t.d. sá
fyrsti, Handklæði í gluggakistunni,
eða þá Myrkrið kringum ljósastaur-
ana frá 1999, heiti sem leynir á sér og
teiknar mikilvæga drætti í borg-
armynd skálds og lesenda.
Heiti nýju bókarinnar virðist síður
ættað úr kvunndeginum. Loftskip.
Úrelt farartæki? Ef til vill þá líka
kaldhæðin vísun til ljóðsins? Vísun til
glæstra áforma fyrri tíma? Eða til
ævintýravitundar bernskunnar?
Kannski, en fleira býr í heitinu.
Myrkrið hefur dýpkað og nú nægja
ekki tírur ljósastauranna. Loftskipið
er sjálf sólin sem siglir inn á sviðið
strax í einkunnarorðum bókarinnar,
en þau koma frá portúgalska skáld-
inu Fernando Pessoa og tjá gleði yfir
að mega enn sjá þetta fyrirbæri sem
er í senn hversdagsleiki okkar og
undraverk.
„Líklega besta bók höfundar til
þessa.“ Ef gagnrýnendur hefðu ekki
undið allt lífsmark úr þessari umsögn
á liðnum árum í viðleitni sinni til að
segja eitthvað jákvætt um mjög mis-
góð verk ýmissa höfunda, er aldrei að
vita nema ég hefði gripið til hennar
nú.
Óskar Árni er skáldið sem sér að
„allt í einu blaktir marglitur þvottur /
á snúrum bakgarðanna“; skáldið sem
tekur eftir þremur svörtum töskum í
snjóum – og rútan nýfarin, kannski
eru það töskur finnskra tangódans-
ara sem koma til Reykjavíkur í öðru
ljóði, „tungl komið á loft / og marrar í
snjónum / undan háhæluðum skóm //
aðallega rauðum“; og hann er skáldið
sem horfir þolinmótt og sér stjörnu
„sem var ekki þarna í gær“, finnur
skyndilega „lykt af söltu þangi“ og
„hvít ský speglast í augum þínum /
þau eru gjöf til þín“ eins og segir í
ljóðinu „Segl“.
Þessi hljóðláti lífsfögnuður kemur
lesendum skáldsins ekki á óvart – og
hann birtist einnig í örari músík þeg-
ar borgin rumskar, börnin hrópa og
ljóðlínurnar víbra með malbikinu sem
á alveg sérstökum dögum getur jafn-
vel orðið „sólheitt“, eins og segir í
„Umbreyttum andartökum“. Maður
kannast líka við að hafa setið í stræt-
isvagni áður með Óskari Árna, en að
þessu sinni stefnir vagninn út úr
bænum, uns „sér ekki í nóttina / fyrir
myrkri“. Myrkrið er víðar á kreiki í
ljóðunum, „nótt leggst á hús og
menn“ segir í „Innviðum“.
Nú er ekki svo að skilja að sólin sé
einfalt mótsvar við myrkrinu og
hverfulleikanum. Saman myndar allt
þetta ljósaskiptin sem eru skáldinu
hugleikin, „vegvísar þjóta gegnum
ljósaskiptin“ eins og segir í ljóðinu „Í
bláu myrkri“, þar sem ljóðmælandi
sópar „sólskininu af þökum húsanna“
og kveikir „rauðan glampa í rúðum“.
Þetta minnir á iðju málarans, en eitt
ljóðið heitir einmitt „Pensilstrokur“
og stendur frábærlega undir nafni.
Ljóðin þrjátíu og tvö í Loftskipi má
lesa sem „eðlilega“ viðbót við þá
heildarmynd höfundarverksins sem
Óskar Árni hefur skapað jafnt og þétt
á síðustu tveimur áratugum. Í ljóðum
sínum bregður hann upp myndum af
fegurðinni sem leynst getur í smæð-
inni, kímninni, hægferðinni, nægju-
seminni: „Hekla í skýjum / póstkortið
í sjoppunni / verður að duga“ segir á
einum stað.
En þótt Óskar Árni geti verið að-
skorinn í tjáningu þegar hann vill svo
við hafa – eins og sannast hér í örljóð-
inu „Draumrof“: „Á hnífsoddinum /
blaktir hvít fjöður“ – þá er ekki við
hæfi að nýta sér eingöngu viðmið
naumhyggjunnar eða fyrri kennileita.
Í Loftskipi má finna öfluga og bein-
línis glæsilega ljóðlist eins helsta
borgarskálds okkar, til dæmis í
þremur ljóðum sem hvert um sig
fjallar um fernt: fjórar sólir, fjögur
skáld og fjórar árstíðir (þar sem á
haustin eru garðar sem „fyllast af
fálmandi höndum / og síð frakkalöfin
sópa / logandi laufi yfir húsin“). Einn-
ig vil ég nefna ljóðin „Í bláu myrkri“
og „Söng flautunnar“, upphafsljóðið
„Nætur sem daga“ og lokaljóðið
„Skýjaborg“ þar sem skáldið ræðir
við borgina, þessa borg sem kann góð
skil á skáldinu:
En ég sé líka í gegnum þig, ímyndaða borg,
skýjaborg, þú ert ráðvillt, hvorki gömul né ung,
æðir um allar trissur, nýjungagjörn,
byrjar hvergi, endar hvergi,
með alltof dýr armbönd,
alltof fátækar hendur.
Þú ert spegillinn minn,
bakportið mitt, gluggakistan mín.
Myrkur, sól, borg
BÆKUR
Ljóð
Eftir Óskar Árna Óskarsson,
Bjartur 2006.
Loftskip
Ástráður Eysteinsson
Morgunblaðið/Einar Falur
Loftskip Gagnrýnandi segir Óskar Árna einn af meisturum hversdagsins.
smáauglýsingar
mbl.is
mbl.is
ókeypis
smáauglýsingar
Fréttir í tölvupósti
Fréttir á SMS