Morgunblaðið - 18.12.2006, Side 40

40 MÁNUDAGUR 18. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
fólk
Grettir
Smáfólk
Kalvin & Hobbes
Hrólfur hræðilegi
Gæsamamma og Grímur
Úthverfið
Kóngulóarmaðurinn
HVAÐ ERTU AÐ
SEGJA ELLEN?
ERTU BÚIN AÐ MISSA MINNIÐ
OG MANST EKKI HVER ÉG ER? SNILLD!
EKKERT ER
MEÐ ÖLLU
ILLT AÐ EKKI
BOÐI NOKKUÐ
GOTT
ÞETTA ER
DÓTA-
BÓNDABÆR-
INN MINN
ÉG ÆTLA AÐ SETJA
HLÖÐUNA HÉR, OG
FJÓSIÐ HÉRNA...
OG ÆTLI ÉG LÁTI
EKKI TRÉÐ VERA
HÉRNA...
EF MÉR
SKJÁTLAST EKKI
ÞÁ ER TÚNFISKUR
HÉRNA EINHVERS
STAÐAR!
NÚNA
ER
HANN
ÚT UM
ALLT
HELGA! ÞÚ
VERÐUR AÐ
DRÍFA ÞIG AÐ
LÆSA HURÐINNI!
ÞAÐ ER HÓPUR AF BRJÁLUÐUM
VILLIMÖNNUM HÉRNA ÚTI!!
SÆLL
HRÓLFUR
HVAR
ER HELGA?
ÞETTA ER
ALLT Í LAGI!
ÞETTA ER BARA
FJÖLSKYLDAN ÞÍN!
GRÍMUR,
HEFURÐU
NOKKUÐ SÉÐ
KÖTTINN?
JÁ,
HANN ER Í
STÓLNUM
KRYBB!
KRYBB!
KRYBB!
KRYBB!
BVANG!
BIGABVANG!
BVANG!
KRYBB!
RIGGA!
RIGGA!
KRYBB!
BVANG!
ÞETTA ER
ROKKUÐ ENGI-
SPRETTA
M.J. ER AÐ FARA
AÐ VERÐA STJARNA
OG ÉG ER BARA
ATVINNULAUS
SVONA ER
AÐ VERA
OFURHETJA
EN ÉG GET ALLTAF
FENGIÐ MÉR VINNU Á
BLAÐINU
ÞESSAR
MYNDIR
ERU HREIN
HÖRMUNG
HVAR ER PETER
PARKER ÞEGAR ÉG
ÞARF Á HONUM
AÐ HALDA?
JONAH GÆTI VEL ORÐIÐ
AÐ ÓSK SINNI...
Ámorgun, þriðjudaginn 19.desember, mun RóbertH. Haraldsson flytja fyr-irlesturinn „Sannast
sagna: Efasemdir um gildi sannleik-
ans fyrir sagnfræði, og hvernig má
eyða þeim.“
Fyrirlesturinn er hluti af fyr-
irlestraröð Sagnfræðingafélags Ís-
lands í vetur, og verður að vanda
fluttur í fyrirlestrarsal Þjóðminja-
safnsins, kl. 12.05.
„Efasemdir um gildi sannleikans í
sagnfræði hafa verið eitt umræðu-
efni fyrirlestraraðar Sagnfræðinga-
félagsins, en í erindi mínu mun ég
einkum ræða um efasemdir um
sannleikann sem vaknað hafa innan
heimspekinnar, eða fengið byr undir
báða vængi í heimspekilegri um-
ræðu,“ segir Róbert.
Tungumál og sjónarhorn
Sem dæmi nefnir Róbert fjögur
hugtök sem eru sameiginleg heim-
speki og sagnfræði, og skiptar skoð-
anir eru um: „Tungumálið er eitt
slíkt, en sumir heimspekingar vilja
halda því fram að tungumálið sé
takmarkað tæki til að tjá veru-
leikann, og því sé ekki hægt að tjá
sannleikann með tungumálinu,“
segir Róbert. „Sjónarhorn er annað
dæmi, en ýmsir heimspekingar hafa
haldið því fram að öll séum við óhjá-
kvæmilega bundin okkar sjón-
arhorni, og getum þess vegna aldrei
komist að raunverulegum hlut-
lægum sannleika, t.d. í sagnfræði.
Eins eru til efasemdir um að sann-
leikurinn sem slíkur hafi gildi, oft
virðist sannleikurinn að vísu hafa
gildi en við nánari athugun kemur í
ljós að gildið er annað, t.d. það að
fóta okkur í veruleikanum eða stýra
öðru fólki og ná markmiðum okkar.“
Róbert segist í erindi sínu ætla að
sýna fram á að hægt sé að finna við-
unnandi andsvör við þessum efa-
semdaröddum: „Þetta eru út-
breiddar og vinsælar efasemdir, og
sterkar sem slíkar, en það eru til
leiðir til að svara þeim. Í hnotskurn
mun ég í erindi mínu hvetja sagn-
fræðinga til að vera ekki að flækja
sig um of í heimspekinni, heldur
hugsa hversdagslega um þessi
grunnhugtök,“ segir Róbert. „Með
því er ég þó ekki að segja að heim-
spekin eigi ekki erindi við sagn-
fræðina, því heimspekin getur dreg-
ið úr löngun okkar til að fletja út
hugtökin og nota þau í annarlegu
samhengi.“
Undarlegar efasemdir
„Góð heimspeki beinir okkur að
hinu praktíska og aðstæðubundna,
einstaklingsbundna samhengi, en
við megum ekki gleyma okkur þar,“
segir Róbert. „Það er okkur öllum
eðlilegt að beita heimspekilegri
hugsun til að skilja viðfangsefni
okkar og umhverfi betur, en okkur
hættir stundum til að kúpla okkur
út úr raunveruleikanum og alhæfa
hugtökin, og er það þá sem und-
arlegar efasemdir um sannleikann
skjóta upp kollinum.“
Fyrirlestraröð Sagnfræðinga-
félags Íslands er öllum opin og að-
gangur er ókeypis. Nánari upplýs-
ingar má finna á slóðinni
www.sagnfraedingafelag.net.
Vísindi | Fyrirlestraröð Sagnfræðingafélags-
ins í Þjóðminjasafninu á þriðjudag kl. 12.05
Efasemdir um
gildi sannleikans
 Róbert H. Har-
aldsson fæddist í
Reykjavík 1959.
Hann lauk stúd-
entsprófi frá FB
1980, BA-gráðu í
heimspeki og sál-
arfræði frá Há-
skóla Íslands
1985, meistara-
gráðu í heimspeki frá Pittsburg-
háskóla 1991 og doktorsgráðu frá
sama skóla 1997. Róbert var
stundakennari og síðar lektor og
dósent við hugvísindadeild Háskóla
Íslands. Meðal ritverka hans má
nefna bókina Frjálsir andar (2004)
og Plotting Against a Lie (2004).
Róbert er kvæntur Kolbrúnu Þ.
Pálsdóttur deildarstjóra og eiga
þau samanlagt fimm börn.
Kynbomban Pamela Andersonætlar að fara með börnin sín
á snjóbretti um jólin. Strandvarða-
gellan, sem sagði nýverið skilið við
rokkarann Kid Rock eftir aðeins 5
mánaða hjónaband, ætlar að fara
upp í fjöll vegna þess að henni
finnst ekki hátíðlegt að vera í hit-
anum í Kaliforníu um jólin. „Ég
hlakka mikið til jólanna. Ég hef ver-
ið heima hjá mér að skreyta með
krökkunum alla vikuna og svo höf-
um við líka verið að baka,“ skrifar
hún á heimasíðu sína. „En ég
hlakka til að fara með börnin á snjó-
bretti. Ég sakna snjósins, veðrið í
Kaliforníu er ekki nógu hátíðlegt.“
Þá hefur Pamela hvatt syni sína,
Brandon sem er tíu ára og Dylan
sem er átta, til þess að gefa þau
leikföng sem þeir eru hættir að nota
til góðgerðarmála.
„Strákarnir eru búnir að fara í
gegnum dótið sitt, og reyndar fötin
sín líka, og þeir gáfu fullt af hlutum
til fátækra. Þetta er góð hefð,“ segir
Pamela, sem ætlar að njóta jólanna
en ekki að velta sér upp úr skilnaði
sínum.
Reuters
Fólk folk@mbl.is