Morgunblaðið - 22.12.2006, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 2006 19
ÚR VERINU
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
SAMKOMULAG hefur náðst innan
Evrópusambandsins um niðurskurð
veiðiheimilda í þorski og fleiri teg-
undum, sem taldar eru ofveiddar.
Jafnframt var leitað leiða til að heim-
ila það miklar veiðar að útgerðin
gæti lifað af hin mögru ár, sam-
kvæmt frétt frá fréttastofu AP.
Samkomulag náðist um að draga
úr þorskveiðum um allt að 20% á
helztu þorskmiðum en þar sem
ástandið er talið verst, við vestur-
strönd Skotlands og í Keltneska haf-
inu, voru heimildir í öðrum tegund-
um skornar niður um allt að 15%.
Joe Borg, yfirmaður sjávarútvegs-
mála innan ESB, segir að hraðað
verði endurskoðun á áætlun um upp-
byggingu þorskstofnsins, sem hafi
brugðizt á undanförnum þremur ár-
um. „Staða þorskstofna á öllum haf-
svæðum undir stjórn ESB er slæm,
en vænlegar upplýsingar um nýliðun
í þorskstofninum gætu verið fyrsti
áfanginn í uppbyggingunni,“ segir
Borg.
Hann hafi einnig lagt til áætlun
um uppbyggingu kolastofna, sem
einnig eru taldir í hættu, en Hollend-
ingar og Belgar hafi komið í veg fyrir
það. Borg benti jafnframt á að upp-
bygging lýsings og kola í Biskay-flóa
hefði skilað sér í auknum aflaheim-
ildum, sem næmu 20% og 12% á
næsta ári. Á hinn bóginn verða að-
eins leyfðar tilraunaveiðar á ansjósu
á Biskay-flóa. Loks voru veiðiheim-
ildir á síld og löngu skornar niður.
Útþynntar hugmyndir
Margar hugmyndir Borgs um
hertar aðgerðir voru þynntar út af
aðildarlöndunum og voru ýmist tald-
ar ganga of langt eða of skammt.
Bretar voru sáttir við niðurstöðuna
og segir Ben Bradshaw, sem fer með
sjávarútvegsmál innan brezku ríkis-
stjórnarinnar, að náðst hafi jafnvægi
milli umhverfisábyrgðar og hámörk-
unar veiðiheimilda þar sem vísindin
hafi réttlætt það.
Borg hafði lagt til 25% niðurskurð
í veiðum, en niðurstaðan varð aðeins
fækkun veiðidaga um 8% í mörgum
tilfellum. Margar útgerðir berjast í
bökkum við að greiða af lánum af
skipum sínum, til dæmis 24 metra
löngum togskipum, en á þeim geta
hvílt lán að upphæð allt að 230 millj-
ónum króna. Fækkun veiðidaga gæti
riðið þeim að fullu.
Útlitið ekki gott
Umhverfisverndarsinnar höfðu
krafizt mun harkalegri björgunarað-
gerða fyrir þorsk og kola og segir
talsmaður WWF, Alþjóðlega náttúr-
verndunarsjóðsins, að útlitið sé ekki
gott. Veiðar ESB séu nú aðeins
helmingur þess sem var á velmekt-
ardögunum fyrir 40 árum síðan.
Í síðasta mánuði samþykkti ESB
mun minni niðurskurð á veiðum á
djúpsævi en lagt var til, en möskva-
stærð hafa verið settar þrengri
skorður við veiðar á Miðjarðarhafi.
Þá hefur niðurskurður á veiðum á
Eystrasalti verið samþykktur.
Hertar aðgerðir
gegn ólöglegum veiðum
Loks samþykktu ráðherrar ESB-
landanna 25 að taka upp hinar nýju
reglur um eftirlit, sem nýlega voru
samþykktar innan NEAFC, Fisk-
veiðinefndar Norðaustur-Atlants-
hafsins. Þær eiga að taka gildi fyrsta
maí á næsta ári og eru taldar mjög
mikilvægur áfangi í baráttunni gegn
hinum svokölluðu sjóræningjaveið-
um. Nýju reglurnar skylda Ísland,
Færeyjar, Grænland, Noreg og
Rússland, auk ESB, til að taka upp
virkt eftirlit með öllum löndunum er-
lendra skipa á frystum fiski. Auk
þess verður útgerðum skipa, sem
vilja landa frystum fiski í erlendri
höfn, gert að leggja fram vottorð frá
viðkomandi ríki þess efnis að lönd-
unin sé lögleg. Sé slíkt vottorð ekki
fyrir hendi skal löndun ekki leyfð.
Þetta styrkir verulega baráttu Ís-
lendinga gegn hinum ólöglegum
karfaveiðum, sem stundaðar hafa
verið á Reykjaneshrygg utan 200
mílna árum saman.
Þorskveiðar ESB
skertar um allt að 20%
Í HNOTSKURN
»Vænlegar upplýsingar umnýliðun í þorskstofninum
gætu verið fyrsti áfanginn í
uppbyggingunni.
»Margar hugmyndir Borgsum hertar aðgerðir voru
þynntar út af aðildarlönd-
unum.
»Umhverfisverndarsinnarhöfðu krafizt mun harka-
legri björgunaraðgerða fyrir
þorsk og kola.
AFLAVERÐMÆTI íslenskra skipa
nam 57,9 milljörðum króna á fyrstu
níu mánuðum ársins 2006 samanborið
við 52,4 milljarða á sama tímabili
2005. Aflaverðmæti hefur aukist um
5,5 milljarða eða 10,6%. Aflaverðmæti
septembermánaðar nam 5,6 milljörð-
um en í september í fyrra var verð-
mæti afla 4,7 milljarðar samkvæmt
upplýsingum frá Hagstofu Íslands.
Aflaverðmæti botnfisks var í lok
september orðið 43,4 milljarðar mið-
að við 35,3 milljarða á sama tíma árið
2005 og er því um 23,0% aukningu að
ræða. Verðmæti þorskafla var 20,1
milljarður og jókst um 9,3%. Afla-
verðmæti ýsu nam 8,6 milljörðum,
sem er 31,1% aukning, og ufsaaflinn
jókst að verðmæti um 72,7%, var 3,5
milljarðar. Verðmæti flatfiskafla
jókst um 1,5% milli ára, nam 4,2 millj-
örðum. Aflaverðmæti uppsjávarafla
dróst saman um 18,2% milli ára og
nam 9,4 milljörðum. Aflaverðmæti
síldar dróst saman um 1,6 milljarða
eða 33,1% og verðmæti loðnu dróst
saman um 54% eða 2,6 milljarða. Afla-
verðmæti kolmunna var 3,5 milljarð-
ar samanborið við tæpa 1,4 milljarða í
fyrra. Verðmæti rækju í ágústlok var
286 millj. kr. samanborið við 756 millj.
kr. í fyrra, sem er samdráttur um
62,1%.
Aflaverðmæti sjófrystingar
19,1 milljarður króna
Verðmæti afla sem seldur er í
beinni sölu útgerða til vinnslu var 22,1
milljarður króna, sem er aukning um
1,5 milljarða eða 7,4%. Verðmæti afla
sem keyptur er á markaði til vinnslu
innanlands jókst um 30,9%, var 9,1
milljarður. Aflaverðmæti sjófrysting-
ar var 19,1 milljarður og jókst um
2,6% frá fyrra ári. Verðmæti afla sem
fluttur er út óunninn nam 6,2 millj-
örðum sem er 20% aukning.
Afli á tímabilinu janúar til septem-
ber 2006 reiknaður á föstu verði var
5,3% minni en sömu mánuði í fyrra.
Verð á sjávarafla í íslenskum krónum
var hins vegar 20,7% hærra í janúar –
september 2006 en á sama tímabili
2005. Þá hækkaði gengisvísitala ís-
lensku krónunnar (krónan veiktist)
um 9,9% milli þessara tímabila.
Mest aukning verðmæta
var á Austurlandi
Langmest aflaverðmæti var á höf-
uðborgarsvæðinu fyrstu 9 mánuði
ársins. Þá var landað fiski fyrir 11,9
milljarða króna, sem er 23,5% aukn-
ing miðað við sama tímabil í fyrra.
Næstmest verðmæti komu á land á
Suðurnesjum, 9,8 milljarðar króna,
sem er aukning um 10,3%. Mest
aukning aflaverðmæta varð á Austur-
landi. Þar var landað fiski fyrir 7,7
milljarða króna, sem er 38,2% aukn-
ing. Aflaverðmæti jókst í öllum lands-
hlutum nema á Norðurlandi eystra,
þar sem verðmætið dróst saman um
22,4% og varð 7,3 milljarðar króna, og
á Suðurlandi. Þar var verðmæti
aflans 5,6 milljarðar króna, sem er
2,1% samdráttur frá sama tímabili í
fyrra.
Aflaverðmæti
jókst um 10,6%
Í HNOTSKURN
»Aflaverðmæti botnfisks var ílok september orðið 43,4
milljarðar miðað við 35,3 millj-
arða á sama tíma árið 2005 og er
því um 23,0% aukningu að ræða.
»Verðmæti afla sem fluttur erút óunninn nam 6,2 millj-
örðum sem er 20% aukning.
»Langmest aflaverðmæti vará höfuðborgarsvæðinu fyrstu
9 mánuði ársins. Þá var landað
fiski fyrir 11,9 milljarða króna.
)
"
*"
&
+, ""-
." "
!"
/
01 2
1
0 2
13 2
141 20
1 420
3 2
1 32
131
2
1 1 2
33
24
0320
3/
2
0324
1//2
." 5
$"
"6"
$
/
,
! !
)
"
*"
&
+, ""-
." "
!"
/
33402
3402
0 23
2
2
2
2
1
332/
33024
2
2
2
12/
2
." 5
$"
$
/
,
! !
Klapparstíg 44 - sími 562 3614
Walkers jólavara í
fallegum umbúðum
Smjörkex
Mince Pies
Enskur jólabúðingur
Ensk jólakaka
Opið kl. 10-22
alla daga til jóla