Morgunblaðið - 22.12.2006, Blaðsíða 64

ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1100 FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 356. DAGUR ÁRSINS 2006 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
 Hæg SV-læg átt
og þurrt víðast
hvar. Hvessir síð-
degis. Suðvestan
stormur í kvöld. Hlýnar ört
þegar líður á daginn. » 8
Heitast Kaldast
5°C -4°C
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
Í GÆR upphófust enn á ný nær árvissar
umræður um jólasveinavísuna: Jólasvein-
ar ganga um gólf, með aðsendu bréfi Pét-
urs Gunnarssonar rithöfundar. Pétur
bendir á að könnustóll hafi verið þekkt
fyrirbæri á öldum áður, eins konar frá-
lagsborð fyrir ölkrúsir. Því sé eðlilegt að
kanna standi upp á stól, eins og sé gert í
vísunni sem hann lærði:
Upp á stól
stendur mín kanna,
Árni Björnsson þjóðháttafræðingur
samsinnir skoðun Péturs í blaðinu í dag en
bendir einnig á að
fyrri og seinni hluti
vísunnar séu alls
óskyldir og hafi
ekki tengst fyrr en
Friðrik Bjarnason
tónskáld setti þá
saman í lagi sínu
fyrir miðja síðustu
öld.
Fyrri hlutinn hef-
ur ekki síður valdið
vangaveltum en
„könnuviðlagið“ og
upphófust eftir að
Helgi Hálfdanarson
skrifaði grein í
Morgunblaðið í ársbyrjun 1980 þar sem
hann færir rök fyrir því að vísan hafi
breyst á síðari tímum. Helgi segir:
„Svo er að sjá, að þarna sé komin upp-
dubbuð jólasveinavísa, sem forðum var
höfð á þessa leið:
Jólasveinar ganga um gátt
með gildan staf í hendi
móðir þeirra hrín við hátt
og hýðir þá með vendi.“
Vandinn er hins vegar sá að í heimildum
í segulbandasafni Árnastofnunar, þar sem
þónokkur dæmi eru um jólasveinavís-
urnar, víðs vegar að af landinu er hvorki
minnst á gilda stafinn né hólinn.
Gísli Sigurðsson, rannsóknarprófessor í
íslenskum fræðum og sérfræðingur við
Árnastofnun, telur gilda stafinn seinni
tíma leiðréttingu á elstu þekktu gerð vís-
unnar, og hafi hún verið gerð vegna þess
að höfuðstaf hafi vantað í annað vísuorðið.
Því hafi elsta heimildin:
Jólasveinar ganga um gólf
og hafa staf í hendi,
orðið að:
Jólasveinar ganga um gólf
með gylltan staf í hendi,
til þess að koma höfuðstafnum fyrir sam-
kvæmt bragfræðireglum um stuðla og höf-
uðstafi. | 51
Könnunarhóll
finnst ekki í
heimildum
Árnastofnunar
Jólasveinarnir Þeir
koma víst hvernig sem
stafir þeirra eru.
BORGARRÁÐ samþykkti á fundi sínum
í gær að óska eftir formlegum við-
ræðum við ríkisstjórnina um aðstöðu
fyrir náttúrugripa- og vísindasafn í
Reykjavík, auk starfsemi Náttúru-
fræðistofnunar.
Í bókun borgarráðs er minnt á vilyrði
fyrir lóð fyrir náttúrugripa- og vís-
indasafn á svæði Háskóla Íslands í
Vatnsmýri sem veitt hafi verið fyrir
meira en áratug og jafnframt á áform
um fræðslu- og fjölskyldugarð í Laug-
ardal þar sem m.a. mætti staðsetja nátt-
úrugripa- og vísindasafn í tengslum við
rekstur Fjölskyldugarðsins og hugs-
anlegt sjávardýrasafn.
Vilja viðræður um
náttúrugripasafn
SÉRSTÖKU björgunarteymi manna tókst að
dæla nokkru magni svartolíu úr botntönkum
Wilson Muuga í gær og þótti það mikilvægur
áfangi. Í ljós hefur einnig komið að botntank-
arnir eru ekki rifnir eins og óttast hafði verið.
Morgunblaðið fékk að fara með er þyrla
Landhelgisgæslunnar flutti sjö manns um
borð í Wilson Muuga í gær til vinnu þar og er
myndin tekin yfir skipinu. Að sögn Gottskálks
Friðgeirssonar, verkefnisstjóra við björgun ol-
íunnar, er athugunum á skipinu nú lokið og
framkvæmdir hafnar.
Olíubrák sem sást í kringum skipið er nú
talin hafa verið þunnfljótandi gasolía sem er
ekki eins slæm fyrir umhverfið og svartolían.
Aðstæður á slysstað eru, eins og fram hefur
komið í fréttum, afar erfiðar og ekki fyrir
hvern sem er að síga um borð í skipið með
brimið svellandi í kringum skipsskrokkinn
sem þó virðist, að sögn kunnugra, ætla að sitja
sem fastast þar sem hann er kominn. | 4
Morgunblaðið/ÞÖK
Botntankar skipsins reyndust ekki rifnir
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
RÍKISSAKSÓKNARI greindi frá
því í gær að við rannsókn á meint-
um hlerunum á síma Jóns Baldvins
Hannibalssonar, fyrrverandi utan-
ríkisráðherra, og Árna Páls Árna-
sonar hefði ekkert komið fram sem
styddi ummæli þeirra um að símar
þeirra hefðu verið eða kynnu að
hafa verið hleraðir þegar þeir
gegndu störfum í utanríkisráðu-
neytinu. Rannsókn verður ekki
haldið áfram.
Þegar Morgunblaðið ræddi við
Jón Baldvin hafði hann ekki séð
fréttatilkynningu ríkissaksóknara
og taldi raunar mjög athugavert að
ríkissaksóknari skyldi ekki kynna
efni hennar fyrir honum áður en
hún var send fjölmiðlum.
Jón Baldvin sagði að rannsókn
lögreglustjórans á Akranesi hefði
aldrei getað leitt til niðurstöðu um
það hvort símar hefðu verið hler-
aðir eða ekki. Þeir einir gætu upp-
lýst málið sem hefðu stundað þess-
ar ólögmætu hleranir en þeir væru
bundnir trúnaðareiðum og þagnar-
skyldu og gætu hvorki rofið hana
né vildu þeir viðurkenna lögbrot og
eiga yfir höfði sér refsingu. „Engir
þessara manna munu gefa sig fram
að óbreyttu,“ sagði Jón Baldvin.
Fullyrðing gegn fullyrðingu
Við rannsókn lögreglu benti Jón
Baldvin á mann sem sagðist hafa
orðið vitni að því að sími hans var
hleraður í Landssímahúsinu en í
tilkynningu ríkissaksóknara kem-
ur fram að eðlilegar skýringar
hefðu fundist á atferlinu. Jón Bald-
vin sagði að hann hefði fengið þær
upplýsingar að sá sem sat við
hlustir hefði unnið hjá bilanaþjón-
ustunni. „Hverju á ég að svara því?
Engu. En voru símarnir alveg
voðalega mikið bilaðir? Ég veit það
ekki. Maðurinn sem var staðinn að
því að hlera símann minn neitar
náttúrlega að hafa gert það og þar
með er fullyrðing á móti fullyrð-
ingu,“ sagði hann.
Í tilkynningu ríkissaksóknara
kemur einnig fram að annar heim-
ildarmaður Jóns Baldvins, maður
sem sagðist hafa unnið fyrir leyni-
þjónustu Íslands, hafi ekki getað
staðfest veigamikil atriði í fram-
burði hans. Aðspurður um þetta
sagði Jón Baldvin að hann hefði
aldrei gert ráð fyrir að umræddur
maður myndi staðfesta frásagnir
sínar við lögreglu enda væri hann
þá að viðurkenna lögbrot.
Aðspurður hvers vegna hann
vildi ekki gefa upp nafn þess sem
kannaði síma hans í utanríkisráðu-
neytinu sagði Jón Baldvin að sá
maður hefði gert sér þennan
greiða í trúnaði, ef hann greindi frá
nafni hans og framburður hans
yrði síðan metinn ótrúverðugur
myndi það eyðileggja starfsferil
hans.
Árni Páll Árnason sagði að hann
hefði í upphafi sagt að rannsóknin
myndi ekki leiða neitt nýtt í ljós
enda væri þetta mál sem ekki væri
hægt að upplýsa með þeim aðferð-
um sem var beitt. Eðlilegast væri
að Alþingi tæki málið til rannsókn-
ar og veitti öllum sem hugsanlega
hefðu stundað ólögmætar hleranir
sakaruppgjöf.
Ekkert sem studdi
ummæli um hleranir
Segja að rannsóknin hefði aldrei getað skorið úr um hvort símar voru hleraðir
Í HNOTSKURN
» Ríkissaksóknari seg-ir ekkert hafa komið
fram við rannsókn sem
styðji ummæli um hler-
anir í utanríkisráðuneyt-
inu.
» Að svo stöddu gefaþau gögn sem liggja
fyrir í málinu ekki tilefni
til að halda rannsókn
áfram, að mati rík-
issaksóknara.
Jón Baldvin
Hannibalsson
Árni Páll
Árnason