Morgunblaðið - 29.12.2006, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. DESEMBER 2006 21
SUÐURNES
Eftir Svanhildi Eiríksdóttur
Reykjanesbær | „Fyrsta jólakortið sem ég
fékk var frá dönskum strák sem var að læra í
Kína. Þá var ég 18 ára. Hann hafði skreytt
það með jólatré, jólasveini og snjó sem ég
hafði ekki hugmynd um hvað var. Svo las ég
„Merry Christmas“ og ég og vinkona mín lit-
um hvor á aðra og spurðum: Hvað þýðir eig-
inlega þetta Merry Christmas?“ sagði Lan
Mei í samtali við blaðamann Morgunblaðsins.
Mei Mei, eins og hún er kölluð, er frá Suð-
ur-Kína en hefur verið búsett á Íslandi í 10 ár,
nú í Reykjanesbæ ásamt eiginmanninum,
Lofti Kristni Vilhjálmssyni, og tveimur son-
um. Fjölskyldan hefur tekið upp ýmsar hefðir
úr íslensku jólahaldi en hvorugt hjónanna er
kristinnar trúar.
Það heyrist strax á máli Lan Mei að hún er
ákaflega ánægð á Íslandi og hún talar góða ís-
lensku enda virðist hún hafa verið bæði víðsýn
og fordómalaus þegar hún kom hingað fyrst.
Hún rak veitingahús í Suður-Kína fyrir er-
lenda ferðamenn og þar kynntist hún manni
sínum fyrst. „Ég lærði ferðamálafræði í Kína
en Kína var mjög lokað land allan þann tíma
sem ég bjó þar. Í kennslubókum var varla
minnst á önnur lönd og okkur var bannað að
vera trúuð. Engar fréttir bárust erlendis frá
þannig að umheimurinn var okkur alveg lok-
aður. Suður-Kína var hins vegar vinsæll
ferðamannastaður en það voru engir veitinga-
eða skemmtistaðir fyrir ferðamenn þarna.
Mér datt því í hug að opna veitingastað í
heimabæ mínum með erlendum mat, sem varð
sá fyrsti í Suður-Kína,“ sagði Mei Mei og tek-
ur fram að hún hafi lítið vitað um þess háttar
matseld. „Systir mín, sem býr í Ameríku,
sendi mér uppskriftir af til dæmis hamborg-
urum og frönskum kartöflum svo ég gæti búið
það til.“
Á veitingastað sínum kynnst Mei Mei fólki
frá ýmsum löndum, sem víkkaði sjóndeildar-
hring hennar smátt og smátt. Þannig bauðst
kennari frá Wales til að þjálfa hana í ensku
gegn fríum máltíðum. Eitt sinn kom inn víð-
förull íslenskur ferðalangur, sem sagðist vera
kokkur á veitingastað á Íslandi. Þarna var
kominn Loftur Kristinn Vilhjálmsson, sem
síðar varð eiginmaður Mei Mei, og eftir nánari
kynni bauð hann henni til Íslands. Hún hafði
aldrei heyrt á þetta land minnst en ákvað að
slá til því hún hafði löngun til þess að kynnast
fleiri löndum. Við tók mikil pappírsvinna og til
Kína fór hún ekki aftur, nema í heimsóknir.
Mei Mei byrjaði fljótlega að læra íslensku
en sló svo slöku við þegar hún vann fyrir her-
inn á Keflavíkurflugvelli enda var ætlun henn-
ar alltaf að fara aftur til Kína. Hún er ekki
farin enn, þó fjölskyldan stefni þangað enn þá,
og hún ákvað því að taka íslenskuna fastari
tökum og hefur undanfarið verið í einka-
kennslu. Auk þess starfar hún nú í íslensku
málumhverfi, hjá Flugmálastjórn Keflavíkur-
flugvallar.
Synirnir velji sjálfir
Henni líkaði vel við Ísland alveg frá upphafi
og sagðist hafa fundið strax við lendingu í
fyrstu heimsókninni að hér væri annað and-
rúmsloft. Hún nefndi atriði sem margir ferða-
menn og nýir Íslendingar segja einkennandi
fyrir Ísland. „Mér finnst frelsið hérna á Ís-
landi æðislegt. Fólk hér getur gert nánast það
sem það vill. Ég nefndi þetta einu sinni í
vinnunni og hvað það væri æðislegt að geta
trúað því sem maður vill trúa. Þá bættu
vinnufélagar mínir við að ég gæti pantað tíma
hjá forsetanum. Vá, ég ætlaði ekki að trúa
þessu. Þetta væri ekki möguleiki í Kína.“
Þrátt fyrir trúfrelsið hefur Mei Mei ekki tekið
upp neina trú eftir að hún fluttist til Íslands
og eiginmaðurinn er einnig trúleysingi. Þau
hafa hins vegar tekið upp ýmsa siði úr krist-
inni trú sonanna vegna en Mei Mei segir þá
sjálfa verða að ákvað hvað þeir vilji gera.
Eldri sonurinn hafi til dæmis kosið að fermast
ekki í kirkjunni síðastliðið vor en haldin var
veisla heima hjá þeim. „Við förum í kirkju í
skírnir, jarðarfarir og giftingar og okkur
finnst gaman að taka þátt í jólaundirbún-
ingnum og fara á jólaböll og svoleiðis. Við
bökum, skreytum og setjum upp jólatré og
skó í gluggann svo að strákarnir okkar fái að
upplifa það sem flest önnur íslensk börn upp-
lifa.“
Mei Mei sagði ennfremur að áramótin haldi
þau með líku sniði og aðrir Íslendingar en kín-
versk áramót eru ekki fyrr en 18. febrúar. Þá
tekur ár svínsins við af ári hundsins. „Ég
reyni að halda upp á þau líka en oft er ég að
vinna á þessum degi. Í Kína klæðast allir
rauðu á áramótunum, skreyta með rauðu og
borða fisk. Fiskur táknar velgengni í Kína. En
þó ég haldi í kínverskar hefðir hafa þær ís-
lensku orðið ofan á,“ sagði Lan Mei að lokum.
„Mér finnst frelsið hérna æðislegt“
Morgunblaðið/Svanhildur Eiríksdóttir
Íslenskt jólahald Lan Mei hefur búið á Íslandi í 10 ár og hefur tekið upp ýmsa siði sem tengj-
ast kristinni trú þó sjálf sé hún trúleysingi. Hún heldur bæði upp á íslensk og kínversk áramót.
Í HNOTSKURN
»Fjölskyldan bakar, skreytir og seturskó í gluggann fyrir börnin, þótt for-
eldrarnir játi ekki kristna trú.
»Lan Mei fagnar tvennum áramótum,ef hún er ekki að vinna á þeim kín-
versku.
»Hún lærir íslensku þótt hugurinnstefni til Suður-Kína.
Lan Mei og fjölskylda
taka upp ýmsar hefðir
úr íslensku jólahaldi
AUSTURLAND
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
steinunn@mbl.is
Kárahnjúkavirkjun | Deildar mein-
ingar eru um hvort lífvænlegt
verður fyrir lífverur í Hálslóni
Kárahnjúkavirkjunar í framtíð-
inni. Hilmar J. Malmquist vatna-
líffræðingur segir að fyrir liggi all-
ítarlegar rannsóknir á vatnalífríki
á áhrifasvæði Kárahnjúkavirkjun-
ar þar sem m.a. er spáð í hvers eðl-
is lífríki Hálslóns verður. Þær
bendi til að það verði fátæklegt,
m.a. vegna mikils svifaurs, vatns-
borðssveiflu og lágs hitastigs.
Að þessum rannsóknum komu
þrjár rannsóknastofnanir, Nátt-
úrufræðistofa Kópavogs, Líffræði-
stofnun Háskólans og Veiðimála-
stofnun. Rannsóknirnar voru
unnar í samvinnu við Náttúru-
fræðistofnun Íslands og kostaðar
af Landsvirkjun.
Allt að 75 m vatnsborðssveifla
Heiti rannsóknaskýrslunnar er
Vatnalífríki á virkjanaslóð, áhrif
fyrirhugaðrar Kárahnjúkavirkjun-
ar ásamt Laugarfellsveitu, Bessa-
staðaárveitu, Jökulsárveitu, Haf-
ursárveitu og Hraunaveitum á
vistfræði vatnakerfa. Höfundar
skýrslunnar eru Hilmar J. Malm-
quist og 10 aðrir vísindamenn. Í
skýrslunni segir m.a. að við hæstu
vatnsstöðu, 625 m y.s., verði Háls-
lón um 57 km2 og um 2.400 Gl að
rúmmáli en við lægstu stöðu, 550 m
y.s, verður það einungis um 10 km2
og um 300 Gl að rúmmáli. Vatns-
borðssveifla vegna miðlunarinnar
geti samkvæmt þessu numið allt að
75 m en verði oftast milli 35 og 55
m eftir fyrri áfanga virkjunarinnar
en eykst nokkuð eftir seinni áfang-
ann. Eftir fyrri áfanga virkjunar-
innar mun Hálslón að jafnaði fyll-
ast um miðjan ágúst eða snemma í
september og haldast fullt til loka
október en eftir seinni áfangann
mun lónið að jafnaði fyllast einni til
tveim vikum fyrr.
Svifaur í yfirfallsvatninu og í
vatni sem miðlað er til virkjunar-
innar er talinn nema um 220 mg/l.
Mestur svifaur verður næst jökli
en minnstur næst Kárahnjúka-
stíflu (um 220 mg/l) og gerir það að
verkum að rýni verður mjög lítið í
Hálslóni, um 10–15 cm. Því verður
framleiðsla svifþörunga og svif-
dýra lítil sem engin í lóninu. Mjög
miklar vatnsborðssveiflur hafa í
för með sér að lífsskilyrði verða af-
ar óhagstæð flestum vatnadýrum,
ekki síst fyrir fiska, bæði á lón-
botninum og í fjörunni á sveiflu-
svæðinu.
Uppblástur á 20–30 ferkm
Í skýrslunni segir að ekki sé
ljóst hve langan tíma það mun taka
gróður og jarðveg sem fer undir
vatn í Hálslóni að hverfa, né hver
áhrif rof-, rotnunar- og efnalosun-
arferla sem fylgja kaffæringu
gróðurs og jarðvegs verða á vatna-
lífríki í lóninu eða í afrennslisveg-
um þess. Hálslón mun að jafnaði
fyllast um miðjan ágúst eða
snemma í september eftir fyrri
áfanga virkjunarinnar og haldast
fullt til loka október. Eftir seinni
áfanga virkjunarinnar mun lónið
að jafnaði fyllast einni til tveim vik-
um fyrr. Það er því ljóst að þegar
snjóa leysir og þorna tekur mun
jökulset ásamt öðrum fínum jarð-
efnum mjög líklega blása upp úr
lónstæðinu á svæði sem þekur um
20–30 km2. Þá segir, að lífsskilyrði í
Jökulsá á Dal verði óstöðug og rýr
vegna rennslissveiflna og gruggs.
Mikil vatnsborðssveifla, svifaur og lágt hitastig lónsins óhagstæð lífríki
Vísindamenn segja lífríki
Hálslóns verða fátæklegt
Morgunblaðið/RAX
Vetrarríki Rannsóknir vísindamanna benda til að ekki verði um mikið
lífríki að ræða í Hálslóni Kárahnjúkavirkjunar þegar fram líða stundir.
Í HNOTSKURN
» Rannsóknir vísindamannaá lífríki á áhrifasvæði
Kárahnjúkavirkjunar benda
ekki til að lífríki Hálslóns verði
fjölskrúðugt.
»Allt að 75 m vatnsborðs-sveifla, mikill svifaur og
lágt hitastig gerir lónið óhag-
stætt flestum vatnadýrum.
»Lítil sem engin framleiðslaverður á svifþörungum og
svifdýrum í lóninu.
»Vatnsborðssveiflur valdaþví að lífsskilyrði verða
óhagstæð fiskum, bæði á lón-
botni og í fjörunni á sveiflu-
svæði.
Fáskrúðsfjörður | Börnin á leikskólanum
Kærabæ á Fáskrúðsfirði undirbjuggu jólin
af kostgæfni eins og aðrir landsmenn og
njóta nú uppskerunnar; hátíðar með fjöl-
skyldum sínum og fallegra jólagjafa.
Jólabörn á
Fáskrúðsfirði
Morgunblaðið/Albert Kemp
Í fínasta pússi Kærabæjarhópurinn fríði
á litlu jólunum skömmu fyrir jólin.
Djúpivogur | Í nágrenni Djúpavogs er víð-
áttumikil og sendin strönd sem nýtur æ
meiri vinsælda til útivistar. Þar færist í
vöxt að íbúar fari í göngutúra og andi að
sér fersku sjávarloftinu. Þá er ströndin
einnig vinsæl fyrir mótorsport og það
mátti m.a. sjá annan dag jóla þegar þeir
Ragnar Rafn Eðvaldsson og Skúli Andrés-
son þeystu um sandana á tveimur mis-
stórum mótorfákum.
Brugðið á leik
í fjöruborðinu
Morgunblaðið/Andrés Skúlason
Hjólað Það mátti ekki á milli sjá hvor
skemmti sér betur á farskjóta sínum.