Lesbók Morgunblaðsins - 06.01.2007, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JANÚAR 2007 13
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@gmail.com
Nokkrar athyglisverðar plötureru þegar farnar að detta inn á
nýju ári, og er bandaríska nýrokks-
veitin Modest Mouse ein þeirra sem
ríða á það vað. Nú er bara að vona að
árslistamenn gleymi ekki afurðinni,
eins og svo al-
gengt er, fari
svo að platan
standi undir
væntingum það
er að segja.
Platan heitir
hinu dramatíska
nafni We Were
Dead Before the
Ship Even Sank
og fyrsta smá-
skífan, „Dashboard“, kemur út 16.
janúar næstkomandi. Það er þó
hægt að hlusta á lagið á myspace-
svæði sveitarinnar nú þegar. Platan
sjálf kemur ekki út fyrr en í mars,
mögulega þó eitthvað fyrr.
Eins og áður hefur komið fram er
Johnny Marr, sem þekktastur er
fyrir störf sín fyrir hina goðsagna-
kenndu gáfumannarokksveit The
Smiths, genginn í Modest Mouse
sem fullgildur meðlimur. Á plötunni
nýju kemur James Mercer úr The
Shins einnig við sögu og því þokka-
legasta stjörnustóð á staðnum.
Hin hnyttilega nefnda Good News
for People Who Love Bad News var
síðasta plata sveitarinnar og kom út
2004. Þótti hún vera með því besta
sem út kom þá í neðanjarðarrokki.




Eitt helsta og áhrifaríkasta sálar-tónlistarútgáfufyrirtækið,
Stax, er vaknað til lífsins á nýjan leik
eftir að hafa legið í kör í rúma þrjá
áratugi. Stax var
í Memphis og var
mótandi hvað
„deep soul“- og
„southern soul“-
stefnurnar varð-
aði. Fyrirtækið
Concord Music
Group hefur
sannfærst um að
merkið tryggi
gæðin og hefur
ákveðið að hleypa Stax af stokk-
unum á nýjan leik. Nýir tímar og
gamlir mætast í fyrstu útgáfum hins
endurreista merkis, en plötur með
Isaac Hayes og Angie Stone eru efst
á teikniborðinu. Fyrstu plöturnar
sem út koma verða þó safnplötur,
ein heiðursplata til handa Earth,
Wind & Fire og fimmtíu laga safn-
diskur sem fer yfir sögu Stax. Í ár
munu um tuttugu geisla- og mynd-
diskar koma út.




Áður en Sting fór að semja „lög tilað skjóta sig við“, svo vitnað sé
í hina ágætu íslensku sveit Sviðna
jörð, tilheyrði hann hljómsveitinni
The Police, sem er ein merkasta
rokksveit sem
fram hefur kom-
ið. Hana þraut
örendi árið 1986
og hefur mikið
verið hörmuð og
svo virðist sem
minning hennar
verði æ glæstari
eftir því sem árin
líða. Það er ekki
bara að nýir
hlustendur séu farnir að falla fyrir
Sting og félögum heldur hafa gamlir
aðdáendur legið á bæn og grátið eft-
ir endurkomu öll þau ár sem sveitin
hefur ei verið á meðal vor.
Nú ganga sögusagnir um að Po-
lice muni stíga á svið á nýjan leik á
þessu ári og halda tónleika í Banda-
ríkjunum og Bretlandi. Það er ekki
ómerkari miðill en Billboard sem
heldur þessu fram. Á vefsíðu Sting
kemur fram að þrjátíu ára afmæli
lagsins „Roxanne“ verði fagnað á
árinu með einhverjum hætti, en ekk-
ert er gefið upp um hvort Police tek-
ur þátt í því. Andy Summers og
Stewart Copeland, „hinir“ meðlim-
irnir í Police, virðast klárir í slaginn
en svo virðist sem lokaákvörðunin
liggi hjá Sting …
TÓNLIST
Modest Mouse
Stax
The Police
Eftir Jóhann Bjarna Kolbeinsson
jbk@mbl.is
Það var árið 1988 að góður maður gaf mérnýjustu plötu meistara Leonards Cohens,I’m Your Man. Ég var átta ára gamall ogþótti ekki mikið til plötunnar koma, enda
mjög upptekinn við að hlusta á Guns N’Roses á
þeim tíma. Cohen fór því beinustu leið upp í hillu
þar sem hann fékk að rykfalla í næstum áratug, eða
þangað til ég skellti henni aftur á fóninn og upp-
götvaði hversu mikil snilld er þarna á ferðinni. Ég
hafði þá þegar kynnst eldra efni Cohens, svo sem
lögum á borð við Suzanne, Famous Blue Raincoat
og The Partisan. Allt voru það verk sem hann gerði
þegar hann var „upp á sitt besta“ í kringum 1970.
Síðasta plata sem hann gerði á undan I’m Your
Man, Various Positions frá árinu 1984, þótti með
hans slökustu verkum, ef ekki það slakasta, og
höfðu margir misst trú á kappanum. I’m Your Man
kom hins vegar skemmtilega á óvart og er oft talað
um hana sem plötuna sem markaði endurkomu Co-
hens – svipað og plata Duran Duran frá árinu 1993
sem í daglegu tali er nefnd The Wedding Album, en
sú plata þótti skjóta þeim félögum aftur upp á
stjörnuhimininn. En það er önnur saga.
Það skal engan undra að I’m Your Man hafi verið
talin marka endurkomu Cohens því hún er virkilega
góð. Fyrsta lag plötunnar, First we take Manhatt-
an, er án efa þekktasta lagið á plötunni. Þótt það
hafi ekki náð teljandi vinsældum á sínum tíma hefur
það lifað góðu lífi í næstum 20 ár, og flestir sem á
annað borð þekkja eitthvað til popptónlistar geta
botnað textabrotið „First we take Manhattan …“
They sentenced me to twenty years of boredom
For trying to change the system from within
I’m coming now, I’m coming to reward them
First we take Manhattan, then we take Berlin
Sem fyrr er Cohen afskaplega ljóðrænn, þótt
textarnir á I’m Your Man séu orðnir pólitískari og
beittari en áður. Þá hefur tónlistin tekið nokkrum
breytingum, í stað þjóðlagakenndrar gítartónlistar
sjöunda og áttunda áratugarins er komin tónlist
sem einkennist af hljóðgervlum og kvenkyns ba-
kröddum.
Annað lag á plötunni sem náði nokkrum vinsæld-
um var titillagið I’m Your Man. Texti lagsins minn-
ir um margt á það sem Cohen var að fást við í upp-
hafi ferils síns, en þá var ástin honum hugleikin. Á
I’m Your Man var hann þó orðinn kaldhæðnari en
áður.
If you want a lover
I’ll do anything you ask me to
And if you want another kind of love
I’ll wear a mask for you
Þótt I’m Your Man hafi ekki náð teljandi vin-
sældum komst platan í efsta sæti norska vinsælda-
listans árið 1988, hvernig sem á því stóð. Þremur
árum síðar tóku nokkrir listamenn sig saman og
gáfu út plötuna I’m Your Fan, þar sem þeir léku lög
Cohens honum til heiðurs. Þá var nafn plötunnar
einnig notað í titli heimildarmyndar um Cohen sem
kom út árið 2005 og hét einfaldlega Leonard Co-
hen: I’m Your Man.
Cohen hélt áfram á svipuðum nótum á næstu
plötu sinni, The Future, sem kom út árið 1992 og
var litlu síðri. Sú plata náði töluverðum vinsældum,
og sem dæmi má nefna að öll lög plötunnar hafa
verið notuð í kvikmyndum. Þannig vakti platan at-
hygli leikstjórans Olivers Stones sem notaði þrjú
lög með Cohen í myndinni Natural Born Killers
sem hann gerði árið 1994. Tónlist Cohens rammaði
myndina inn, hún hófst á hinu frábæra lagi Waiting
For a Miracle og lauk með laginu The Future. Þá
hljómaði lagið Anthem undir einhverju eft-
irminnilegasta atriði myndarinnar.
Síðan þá hefur heldur lítið borið á Cohen, enda
gekk hann í klaustur árið 1994 þar sem hann dvaldi
í fimm ár. Hann hefur þó sent frá sér tvær nýjar
plötur frá aldamótum, meðal annars Ten New
Songs sem þótti ekki upp á marga fiska. Kappinn
er nú orðinn 71 árs gamall og vonandi að hann eigi
eins og eitt meistaraverk á borð við I’m Your Man í
pokahorninu.
Cohen er minn maður
POPPKLASSÍK
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
N
eil Young, The Band, Joni Mit-
hcell … og hvað annað aftur?
Einhvern veginn virðist listinn
stuttur þegar kemur að því að
telja upp markverða dæg-
urtónlistarmenn frá Kanada, þótt
efalítið sé hann lengri séu þær gráu píndar eitthvað
meira. En svona birtist þetta a.m.k. fyrir almenn-
ingi. Í Bandaríkjunum er allt að gerast, en Kanada
er stærra, dreifðara og minna spennandi land. Fjar-
skyldur frændi, lítt áhugaverður og eiginlega hálf-
leiðinlegur. Og oft heyrir maður í samtölum er
merkir bandarískir tónlistarmenn eru til umræðu:
„Nei, Neil Young er ekki frá Bandaríkjunum, hann
er frá Kanada.“
Þetta virtist lengi vel eiga við um allar tónlist-
arstefnur og maður hjó eftir því þegar menn og
konur komu frá Kanada. Alanis Morissette, Avril
Lavigne og já, síðrokkssveitin þarna, Godspeed you
black emperor! Þeir eru víst frá Kanada. Þetta
frétti maður á sínum tíma, árið 2000, og þótti merki-
legt. Í dag er straumur áhugaverðra sveita frá Kan-
ada hins vegar það stríður að maður er hættur að
kippa sér upp við slíkar fréttir. Það kemur manni
ekki lengur á óvart að enn ein áhugaverða sveitin sé
þaðan, svo virðist sem eitthvað mjög svo skemmti-
legt sé úti í vatninu þarna, og á því bergja ungar
rokksveitir af offorsi um þessar mundir.
Þrír suðupunktar
Þessi gróska á sér aðallega stað í þremur stór-
borgum í Kanada, þ.e. Montreal, Toronto og Van-
couver. Athyglisvert er að ekkert er t.d. að gerast í
höfuðborginni, Ottawa. Það er erfitt að setja fingur
á hvað það er nákvæmlega sem veldur því að meira
líf er í þessari borg en hinni, af hverju er meira af
þessari tónlist hérna en af hinni þarna? Af hverju er
Húsavík t.d. rokkhöfuðborg Íslands, Ísafjörður
svona spriklandi hress og Hafnarfjörður einnig?
Montreal er í Quebec, nánast eins austarlega og
hægt er að komast í Kanada. Þar á Arcade Fire,
nafntogaðasta kanadíska sveitin í dag, bækistöðvar
sínar. Plata hennar, Funeral, frá árinu 2004 sló í
gegn í jaðarrokksheimum en hefur auk þess náð
taki á hinum almenna markaði, til dæmis hefur U2
leikið lag af plötunni á undan tónleikum sínum. The
Neon Bible er önnur plata sveitarinnar og kemur út
í ár, og óhætt að segja að svo gott sem allir tónlist-
aráhugamenn bíði með hjartað í buxunum eftir
plötunni. Pressan er svakaleg og platan einfaldlega
„heitasta“ plata ársins hvað vonir og væntingar
áhrærir. Af öðru spennandi Montreal-efni má nefna
Islands, en hún var ein þeirra Kanadasveita sem
sóttu Ísland heim á Airwaves. Fyrsta plata hennar,
Return to the Sea, var mikið lofuð en Islands á sér
rætur í annarri ekki síður merkilegri sveit, Uni-
corns (Who Will Cut Our Hair When We’re Gone?
er þeirra þekktasta verk). Söngvaskáldið góða Jim
Guthrie er einnig frá Montreal, en hann hefur starf-
að með Islands, og einnig Wolf Parade, sem hefur
eins og Arcade Fire vakið mikla athygli. Plata
þeirra Apologies to the Queen Mary (2005) þótti ein
sú besta það árið. Wolf Parade er reyndar aðflutt
sveit, er upprunalega frá Victoria, sem er eins langt
frá Montreal og hugsast getur. Fleiri sveitir hafa
leikið þennan leik, þetta er ekki ósvipað og var með
Seattle á sínum tíma, er hún var suðupunktur
gruggsins. Gæðasveitin The Dears kemur og frá
Montreal (mælt er með No Cities Left frá 2003) og
sker sig nokkuð frá framangreindum sveitum. Þá
má ekki gleyma Patrick „okkar“ Watson sem sló í
gegn á Airwaves, en hann kemur frá smábænum
Hudson í Quebec.
Samsláttur
Færum okkur nú aðeins suður á bóginn, nánar til-
tekið til Toronto (og skautum yfir Ottawa, sem ligg-
ur þarna á milli). Þar finnum við fyrir Final Fan-
tasy, sem er verkefni Owens nokkurs Pallets.
Strengjabundið kammerpopp hans á plötunni He
Poos Clouds, sem út kom í fyrra, aflaði honum
hinna eftirsóttu Polaris-verðlauna en Owen er fjöl-
hæfur mjög og hefur starfað með Arcade Fire, Jim
Guthrie og Hidden Cameras, sem eru og frá To-
ronto. Hidden Cameras er merk sveit, glúrið og
kaldhæðnislegt gleðipopp sem minnir lítið eitt á
Belle & Sebastian. Sveitin er leidd af hinum yfir-
lýsta homma Joel Gibb og tekst hann á við þann
þátt af tilveru sinni í lögum eins og „Golden
Streams“ og í plötuheitum eins og The Smell Of
Our Own. Líkömnun tónlistar Gibbs er efni í aðra
grein. Stórsveitin Broken Social Scene er þó efa-
laust þekktasta afsprengi Toronto. Plata þessarar
jaðarsúpergrúppu, You Forgot It in People, vakti
mikla athygli, en hún kom upprunalega út árið
2002. Broken Social Scene hefur innanborðs um og
yfir tuttugu manns. Stars á einnig rætur í Toronto
(er flutt til Montreal, nema hvað) en Amy Millan,
söngkona hennar, hefur og starfað með Broken
Social Scene. Það er einkennandi fyrir þessa kana-
dísku bylgju að samgangur og samstarf hljómsveita
á milli er mikið. Það virðist ekki bundið við stærð
landa eða samfélaga hvernig þessar senur virka,
þær virðast alltaf jafn „litlar“ og allir þekkja alla.
Að lokum færum við okkur eins vestarlega og
hægt er, til Vancouver. Þaðan er stutt til Seattle og
það er eins og það sé hægt að heyra það í tónlist
Vancouver-bandanna. Rokkaðri en einnig ívið vír-
aðri en gengur og gerist í Toronto og Montreal. Að-
albandið er önnur súpergrúppa, The New Pornog-
raphers, sem m.a. inniheldur söngkonuna kunnu
Neko Case. Sýran er þá í boði Pink Mountaintops
og Frog Eyes (eru reyndar frá Victoria), líklega ein
súrasta – og besta – Kanadasveitin í dag. Destroyer
er þá verkefni Dans Bejars (einnig í New Pornog-
raphers) en platan Destroyer’s Rubies var hiklaust
ein af plötum ársins. Þá verður að geta Swan Lake,
súpertríós sem hefur á að skipa Bejar, Carey Mer-
cer úr Frog Eyes og Spencer Krug úr Wolf Parade.
Fyrsta plata sveitarinnar, Beast Moans, kom út á
síðasta ári, og mikill gæðagripur þar á ferð.
Það er erfitt að finna einhvern samnefnara yfir
þessa bylgju, utan að tónlistin er nýskapandi og
fersk. Það verður því spennandi að fylgjast með í
ár; ná nýjar sveitir að hagnýta sér þessa sókn eða
strandar kannski allt með næstu plötu Arcade
Fire?
Kanadíska bylgjan
Rokksveitir frá Kanada hafa verið mjög fram-
arlega í skapandi neðanjarðarrokki undanfarin
fimm ár eða svo og fengu Íslendingar að kynnast
því af eigin raun á liðinni Airwaves-hátíð.
Arcade Fire The Neon Bible er önnur plata sveitarinnar og kemur út í ár, og óhætt að segja að svo
gott sem allir tónlistaráhugamenn bíði með hjartað í buxunum eftir plötunni.