Lesbók Morgunblaðsins - 03.02.2007, Blaðsíða 9

» Það sem skiptir
máli er að vinna
með hið mannlega og
að vera um leið nógu
agaður til að skapa
eitthvað sem er ekki
óþarft og eins að leita
einhvers sem hefur
ekki enn verið búið til.
Það þarf líka að bera
virðingu fyrir mismun-
andi menningu, sumir
borða á gólfinu og aðr-
ir við borð. Hvorugur
hefur rétt eða rangt
fyrir sér ... Miyaki verslun Innréttingar í A-Poc verslun Issey Miyake í París, 2000.
Ljósmynd Morgane Le Gall
ferlið milli ólíkra veruleika getur líka
gengið fljótt fyrir sig.“
Norræn hönnun
Hönnuðir frá Norðurlöndum, eins og
Alvar Aalto, komu einmitt með lífræn
form og efni inn í geómetrískan stál-
heim Bauhausskólans. Spurður um
álit sitt á skandinavískri hönnun seg-
ist Erwan hafa öðlast skilning á því
hvað hún þýddi, þegar hann fór í
fyrsta sinn til Finnlands. „Okkur var
boðið að skoða Iittala verksmiðjuna,
það var hávetur og allt á kafi í snjó.
Inni voru glerblásarar við vinnu og
andstæðurnar milli frostsins úti og
hitans inni voru rosalegar. Þá skildi ég
hvað náttúran og aðstæðurnar voru
erfiðar þarna og að glerblásari fyrir
50 eða 100 árum síðan þurfti að búa til
einfaldan, hagkvæman hlut með eins
lítilli áhættu og hægt var. Þessi sam-
þjöppun, einfaldleiki og strangleiki
voru náttúruleg en ekki kennisetning.
Það sem ég finn hjá hönnuðum eins og
Kaj Frank eða Arne Jacobsen er að
þeir komu með ljóðrænu og mýkt inn-
an þessa strangleika sem var þeim
eðlilegur, sem er ólíkt því sem gerðist
á Ítalíu eða í Frakklandi.“
Bouroullec bræður sóttu heim
hönnunarmessuna í Stokkhólmi á síð-
asta ári, þar sem þeir kynntu nýtt sýn-
ingarrými fyrir textílframleiðandann
Kvadrat, en það er gert úr marglitum
tauskífum (Tiles) sem festar eru sam-
an. Spurður um álit sitt á sænskri nú-
tímahönnun segir Erwan að hún
gangist undir sömu breytingar og
annars staðar í hinum vestræna heimi,
þ.e. að hún hafi misst öll landafræðileg
sérkenni. „Fólk er að gera sömu hluti í
Tokyo, í Stokkhólmi og í París. Ég
segi ekki að allir geri það sama, en í
dag beinir fólk vinnu sinni í farvegi
samkvæmt alþjóðlegum hreyfingum
og klíkum. Við getum tekið sem dæmi
fólk sem er inni í teknótónlist í París,
en samtímis er í Stokkhólmi fólk sem
hlustar á sömu tónlist og er á sömu
bylgjulengd, þetta hefur ekki lengur
neitt með landamæri að gera.“
Smak fyrirtækið á Íslandi hefur
einnig skipt við bræðurna, því árið
1999 hönnuðu þeir stálskartgripi fyrir
Smak. „Við fórum því miður aldrei til
Íslands, þetta var allt unnið gegnum
fax. Við þekktum Michael Young og
Katrínu Pétursdóttur sem voru í fyr-
irtækinu og báðu okkur um að vinna
þetta verkefni. Ég hafði mikinn áhuga
á að ferðast um landið á hestbaki, en
það varð ekkert úr því og þessa stund-
ina langar mig frekar að fara þangað
sem er sól og hiti. Þetta er kannski
aldurinn eða árstíminn, en það er aldr-
ei að vita hvað seinna verður,“ segir
Erwan kíminn á svip.
Þægindi og fegurð
Það sem gæti einnig tengt Bouroullec
bræður við norræna hönnun er að þeir
taka alltaf mið af notandanum, af
snertingu, hreyfingum, menningu og
hegðunarmynstri. Erwan samsinnir
því og segir að fyrir sér sé notandinn
aðalundirstaða hönnunar. „Það sem
skiptir máli er að vinna með hið mann-
lega og að vera um leið nógu agaður til
að skapa eitthvað sem er ekki óþarft
og eins að leita einhvers sem hefur
ekki enn verið búið til. Það þarf líka að
bera virðingu fyrir mismunandi
menningu, sumir borða á gólfinu og
aðrir við borð. Hvorugur hefur rétt
eða rangt fyrir sér, það er okkar að
koma með tilhlýðileg svör.“
Þægindi skipa sérstakan sess hjá
Ronan og Erwan og birtast í hús-
gögnum eins og Spring chair sem þeir
teiknuðu fyrir Cappellini árið 2000.
Stóllinn lítur út fyrir að vera fremur
stífur og harður, en þegar sest er að-
lagast hátæknileg efnin líkamanum,
höfuðpúðann má stilla eins og í bíl og
staða fótskemilsins ræðst af þunga
manneskjunnar. „Þetta er þáttur sem
við leggjum meiri og meiri áherslu á
og erum alltaf að læra betur á. Við er-
um æ meira vakandi fyrir flóknu eðli
hlutanna og þeirra sem þeir eru ætl-
aðir og í því samhengi eru þægindin
mjög mikilvæg. Í fyrra hönnuðum við
sófa fyrir Cappellini sem virðist ósköp
venjulegur við fyrstu sýn, en er gerð-
ur úr sérstökum svampi og dún. Þegar
maður sest í hann sekkur maður í
dúninn, það fylgir því viss munúð sem
getur jafnvel verið truflandi, það er
eins og maður sé uppi í rúmi. Þarna
eru þægindin þróuð til hins ýtrasta,
líkamlega séð er sófinn fullkominn, en
félagslega séð er hann það ekki, miðað
við þá ímynd sem maður vill gefa af
sér. Það er t.d. ekki hægt að tala um
erfðamál við tengdamóður sína í þess-
um sófa, hins vegar er hægt að rabba
við góðan vin eða lesa með sofandi
barn sér við hlið. Fyrir markaðinn er
þetta takmarkandi, við förum alla leið
með þægindahugtakið og erum vel
meðvitaðir um að það hentar ekki öll-
um, en það er athyglisvert að fá tæki-
færi til að prófa það.“
Giulio Cappellini hefur einmitt sagt
um þá bræður: „Ég hef lært tvennt
mikilvægt í samstarfi mínu við Ronan
og Erwan Bouroullec: hógværð og
starfsgleði, og svo hafa þeir þessa
löngun til að segja í sífellu frá nýjum
draumum. Bouroullec bræður breyta
þessum draumum í hluti til afnota í
daglegu amstri til að sérhver fái tæki-
færi til að upplifa á sem bestan hátt
þann tíma sem honum er áskapaður. “
Að lokum spyr ég hver sé hlutur
fegurðarinnar í sköpun þeirra bræðra.
„Stundum gerum við hluti einfaldlega
til að vekja tilfinningar hjá fólki. Það
má kalla það fegurð. Japanir gera
þetta á mjög fínlegan hátt, þeir vita
hversu mikilvægt er að hafa viss tákn
innan heimilisins, tákn sem gefa til
kynna það sem er ekki til staðar, að
heimurinn er flóknari en sýnist. Hug-
urinn þarf á þess konar táknum að
halda. Stólar, borð o.s.frv. eru af öðr-
um toga, þeim hagkvæma sem lík-
aminn þarfnast. Hlutir eins og blóma-
vasar eða þangeiningar þjóna
huganum, þeir eru fyrir íhugun, fyrir
drauma. Það er líka hlutverk hönn-
uðarins að hjálpa til við að uppfylla
þessar þarfir mannsins.“
www.bouroullec.com

Ronan et Erwan Bouroullec, Phaidon. 2003
Laurent Le Bon, Ronan et Erwan Bouroullec.
Catalogue de raison. Kreo, 2002
Sophie Tasma Anargyros, „Ronan Bouroullec, les
jeux de multiplication, Intramuros, no. 82, 1999.
36-41
nndan frumskóg lífsins
(Cappellini, 2000. Ljósm. Morgane Le Gall)
Höfundur er listfræðingur.
Ljósmynd R. og E. Bouroullec
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 2007 9
Bókaskápur Jóns Kalmans Stefánssonar
Morgunblaðið/Einar Falur
Jón Kalman „Þú ert það sem þú lest.“