Lesbók Morgunblaðsins - 17.02.2007, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. FEBRÚAR 2007 15
Nú er frost á Fróni,
frýs í æðum blóð,
kveður kuldaljóð
Kári í jötunmóð.
Yfir laxalóni
liggur klakaþil,
hlær við hríðarbyl
hamragil.
Mararbára blá
brotnar þung og há
unnarsteinum á,
yggld og grett á brá.
Yfir aflatjóni
æðrast skipstjórinn,
harmar hlutinn sinn
hásetinn.
Horfir á heyjaforðann
hryggur búandinn:
,,Minnkar stabbinn minn,
magnast harðindin. –
Nú er hann enn á norðan,
næðir kuldaél,
yfir móa og mel
myrkt sem hel.“
Bóndans býli á
björtum þeytir snjá,
hjúin döpur hjá
honum sitja þá.
Hvítleit hringaskorðan
huggar manninn trautt;
brátt er búrið autt,
búið snautt.
Þögull Þorri heyrir
þetta harmakvein
gefur grið ei nein,
glíkur hörðum stein,
engri skepnu eirir,
alla fjær og nær
kuldaklónum slær
og kalt við hlær:
,,Bóndi minn, þitt bú
betur stunda þú.
Hugarhrelling sú,
er hart þér þjakar nú,
þá mun hverfa, en fleiri
höpp þér falla í skaut.
Senn er sigruð þraut,
ég svíf á braut.
Þorraþræll
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Kristján Jónsson 1842–1869
Morgunblaðið/G.Rúnar
Sif Gunnarsdóttir „...ná að vera samtímis hrikalega spennandi
en um leið sýna manni alvöru fólk og hvernig það bregst við jafn
hörmulegum hlut og dauða ungrar stúlku í blóma lífsins. “
Gláparinn
Besti þátturinn í sjón-varpinu núna er því
miður ekki á íslenskri
sjónvarpsstöð heldur á
dönsku ríkisstöðinni DR1
og heitir Forbrydelsen,
eða Glæpurinn.
Þar segir frá yfirmanni
morðdeildar í Kaup-
mannahafnarlögreglunni,
Söru Lund, sem hin stór-
góða leikona Sophie Grå-
bøl leikur. Sara er að
hætta, samstarfsmönnum
sínum til mikillar mæðu,
því hún er að flytja til Sví-
þjóðar þar sem huggu-
legur sænskur kærasti
bíður hennar ásamt
huggulegu starfi í sænskri
sveitalöggu. En síðasta
daginn hennar í vinnunni
er lýst eftir ungri mennta-
skólastúlku sem síðar
sama dag finnst myrt.
Sara er augljóslega klár-
ust og fær ekki að hverf-
afrá málinu því að þræð-
irnir liggja í allar áttir,
inn á kennarastofuna, til
fyrrverandi kærasta, og
jafnvel inn á skrifstofu
borgarstjóra. Sara geymir
því táninginn son sinn og
töskurnar hjá mömmu að
ógleymdum kærastanum í
Svíþjóð á meðan hún leit-
ar morðingja stúlkunnar,
því eins og sonur hennar
segir þá hefur hún ekki
áhuga á fólki nema það sé
dáið.
Forbrydelsen eru frábærir
þættir sem ná að vera
samtímis hrikalega spenn-
andi en um leið sýna
manni alvörufólk og
hvernig það bregst við
jafnhörmulegum hlut og
dauða ungrar stúlku í
blóma lífsins.
Sif Gunnarsdóttir,
verkefnastjóri á
Höfuðborgarstofu
Lesarinn
Það situr enn í mér hrollur eftir tvær bæk-ur sem ég las nú í janúar. Þetta eru Und-
antekningin eftir ungan danskan rithöfund,
Christian Jungersen og Tryggðapantur eftir
Auði Jónsdóttur. Ég átti ekki von á því að
þykki doðranturinn hans Jungesen og litla
sagan hennar Auðar ættu margt sameiginlegt
en annað kom í ljós.
Í þeim báðum er samskiptum kvenna lýst þar
sem valdabaráttu og samkeppni er pakkað inn
í eitthvað sem á yfirborðinu lítur út fyrir að
vera fagurt, gott og göfugt. Konurnar missa
smám saman tökin og valdahlutföllin á milli
þeirra raskast talsvert eftir því sem á líður.
Báðar sögurnar sýna á áhrifaríkan hátt
hvernig undirliggjandi öfl ótta, grimmdar og
valdagræðgi í mannlegu eðli grafa undan
manneskjunni og gera hana dýri líkasta. Í lok-
in blasir við heimur þar sem hamingjan virðist
fólgin í því að hugsa umfram allt um eigið
skinn og það fer um mann hrollur og hann sit-
ur djúpt því nærmyndin af samtímanum sem
þessi ungu norrænu skáld draga fram er afar
áleitin svo ekki sé meira sagt.
Halla Kjartansdóttir,
bókmenntafræðingur og kennslustjóri
Morgunblaðið/G.Rúnar
Halla Kjartansdóttir Ég átti ekki von á því að þykki doðranturinn hans Jungesen og litla sag-
an hennar Auðar ættu margt sameiginlegt en annað kom í ljós.
Bókaskápur Guðrúnar Helgadóttur
Morgunblaðið/Einar Falur
Guðrún Maður er það sem maður borðar og les.