Lesbók Morgunblaðsins - 23.06.2007, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 2007 7
Eftir Jóhann Bjarna Kolbeinsson
jbk@mbl.is
Bresku tónlistarmennirnir PaulWeller og Graham Coxon vinna
þessa dagana sameiginlega að lagi
sem nefnist „This Old Town“ og
kemur út á smáskífu 2. júlí næst-
komandi. Coxon, sem er þekktastur
sem gítarleikari hljómsveitarinnar
Blur, segist vera mikill aðdáandi
Wellers, en þeir tveir hafa aldrei
unnið saman áður. „Ég hef verið
aðdáandi Pauls mjög lengi og mér
datt aldrei í hug að ég fengi tækifæri
til þess að vinna með honum. Ég var
svolítið stressaður fyrst þegar við
hittumst en hann er mikill herra-
maður, og auk þess ótrúlega góður
söngvari og hljóðfæraleikari. Þetta
hefur verið stórkostleg reynsla,“
sagði Coxon um samstarfið.
Weller fór einnig fögrum orðum
um Coxon. „Ég hef alltaf verið hrif-
inn af Graham og tónlist hans þann-
ig að það var mjög spennandi fyrir
mig að vinna með honum,“ sagði
Weller. Trommuleikari á smáskíf-
unni er Zak Starkey, sonur Ringo
Starr og trommari í Oasis og The
Who.
  
Bandaríska rokksveitin Metallicahefur bæst í hóp þeirra sem
koma fram á Live Earth-tónleik-
unum í Lundúnum 7. júlí næstkom-
andi. Tónleikunum er ætlað að vekja
athygli á hlýnun jarðar og fara þeir
fram víðs vegar um heim. Á meðal
annarra listamanna sem koma fram
á tónleikunum í Lundúnum eru Red
Hot Chili Peppers, Beastie Boys,
Foo Fighters, Snow Patrol, Ma-
donna, Genesis, Black Eyed Peas,
Bloc Party, Corinne Bailey Rae,
Damien Rice, Duran Duran, James
Blunt, John Legend og Keane.
  
Breska rokksveitin Oasis hefurupptökur á sinni nýjustu plötu í
júlí, að því er Noel Gallagher, for-
sprakki sveitarinnar, hefur greint
frá. Oasis sendu síðast frá sér plötu
árið 2005, en hún nefnist Don’t Be-
lieve The Truth. Noel segir að stefnt
sé að því að gefa nýju plötuna út
næsta sumar, en bætir því þó við að
það geti hæglega tafist. „Við erum
búnir að semja lögin en það segir
ekki alla söguna, síðasta plata var
þrjú og hálft ár í smíðum,“ segir
hann. „Það væri frábært að geta
klárað plötuna fyrir lok þessa árs
þannig að við gætum farið á tón-
leikaferðalag næsta sumar, en það
er rosaleg bjartsýni,“ sagði Noel í
samtali við breska ríkisútvarpið
BBC.
  
Mick Jagger talaði katalónskuþegar hann bað aðdáendur
sína afsökunar á því að hafa aflýst
nokkrum tónleikum í Barcelona og
nágrenni í fyrra. Afsökuninni var
sjónvarpað á Spáni á fimmtudaginn,
en Rolling Stones hefja tónleika-
ferðalag um landið innan skamms.
„Okkur þótti þetta mjög leitt, en
núna erum við tilbúnir,“ sagði Jag-
ger á katalónsku, á meðan þeir
Keith Richards og Charlie Watts
hlógu að tungumálakunnáttu rokk-
arans. Þulir sjónvarpsstöðvarinnar
Canal 3 sögðu þó að katalónska Jag-
gers væri „yfir meðallagi“. Aflýsa
þurfti tónleikunum í fyrra vegna
veikinda Jaggers.
TÓNLIST
Paul Weller Graham Coxon
Oasis
Ekki er langt síðan greinarhöfundur leitrokktröllið Bruce Springsteen horn-auga, taldi hann útbrunninn og óþol-andi skallapoppara með mikilmennsku-
brjálæði, sællega táknmynd hins amríska draums,
montrass sem kyrjaði um hungruð hjörtu og fæð-
ingar í hinu fyrirheitna landi, – heiðursmeðlim fé-
lags áhugamanna um hamborgara og sósu. Þessi
reginvilla tók þó að rjátlast af moggaskríbent þeg-
ar hann fyrir tilviljun hlýddi á vel valin tóndæmi af
fyrstu plötum meistarans. Örlagalöðrungurinn
reyndist loks dýrðleg hljómleikaplata sem glefsaði
svo hressilega í eyru blaðamanns að hann kiknaði
á hnjáliðum, fálmaði eftir stuðningi en skrikaði fót-
ur, og hrapaði inní ólgandi töfraheim þessarar
guðdómlegu ofurmúsíkur. Hann hefur setið þar
fastur síðan. Platan heitir Hammersmith Odeon,
London ’75 og kom út árið 2006, rúmlega þrjátíu
árum eftir að tónleikarnir fóru fram. Á plötunni
leikur áðurnefndur Bruce auk hinnar hrynheitu
undrahljómsveitar The E Street Band.
Tónleikar þessir voru hinir fyrstu hjá þeim fé-
lögum á Bretlandseyjum. Mikil spenna var í mönn-
um og kom ýmislegt til. Brúsi stóð í málaferlum
við gamlan umboðsmann og fyrirhugaður konsert
hafði verið blásinn upp af bresku pressunni. Band-
ið skalf á beinunum en vildi þó fyrir alla muni
sanna sig. Og þegar tónleikarnir loksins hófust
braust streitan út einsog sprengja. Hljómsveitin
spilar einsog veröldin muni farast um leið og síð-
asta nótan hljóðni. Bruce kveðst ekki muna eftir
einu andartaki. Hann þorði ekki einusinni að
hlusta á upptökurnar, en þegar hann svo þrjátíu
árum síðan gerði það voru menn fljótir að átta sig
og gefa herlegheitin út.
Ómögulegt er að benda á hápunkta á plötunni.
Bruce hafði á þessum tíma gefið út þrjár plötur en
lagavalið á tónleikunum er einkar gott, – flestir
lagahöfundar myndu enda skera af sér augnhárin
fyrir að hafa úr jafnsterku og fjölbreyttu efni að
moða eftir einungis þrjár hljóðversplötur. Blaða-
maður dansar iðulega af gleði þegar hann syngur
með „Tenth Avenue Freeze-Out“, og klappar sam-
an höndum þegar leikarnir æsast undir mitt lagið.
Sautján mínútna útgáfa af „Kitty’s Back“ finnst
honum ofsafengin þeysireið, píanó-„intróin“ á „It́s
Hard to Be a Saint in the City“ og „The E Street
Shuffle“ unaðsleg og útgáfan af „Rosalita (Come
Out Tonight)“ algjör bomba; trommu- og bassa-
leikurinn í viðlaginu hafa ósjaldan fengið grein-
arhöfund til að reyta hár sitt af fögnuði. Þá eru
„Lost in the Flood“ og „Jungleland“ þrælmögnuð,
myrk og kraftmikil.
Allur hljóðfæraleikur á plötunni er til fyrir-
myndar, – gítar, bassi, orgel, píanó og trommur, –
en hljómsveitin er svo þétt að áhlýðendum liggur
við sturlun. Og hún er svo úthaldsmikil að dauðleg-
um manni á borð moggaskríbent finnst hann hafa
höndlað alvaldið eftir ítrekaða hlustun. Pásurnar á
milli laga virðast svo rétt veita áhorfendum ráð-
rúm til þess að klóra sér í hausnum; síðan æðir
bandið aftur á stað eins og óstöðvandi hraðlest.
Bossinn er í sínu besta formi á þessum tón-
leikum; hann er skeggjaður, síðhærður, horaður,
sveittur, fullur af metnaði; hann iðar um sviðið og
dælir útúr sér endalausum götuskáldskap einsog
vélbyssa, röddin ævinlega við það að bresta. Hann
var ekki orðinn að risastórri rokkstjörnu þegar
sveitin spilaði í Hammersmith Odeon árið 1975.
Hann var hinsvegar alveg við það, og gagnrýn-
endur höfðu löngum lofað plötur hans og tónleika.
Já, nú hafa augu blaðamanns hafa opnast. Og
Brúsarinn er jafnvel enn í fantaformi þessa dag-
ana, líktog sannast á nýlegri þjóðlagaplötu hans,
We Shall Overcome; The Seeger Sessions. Já! – og
ekki er það oft sem greinarhöfundur fer jafnlof-
samlegum orðum um hluti og hann hefur gert í
þessu stutta spjalli. Og til þess að slá botninn úr
mælinum mun hann nú svipta af sér hulunni og
koma fram í fyrstu persónu: Hammersmith
Odeon, London ’75 er sennilega besta hljómleika-
plata rokkgrúppu sem ég hef heyrt. Hugnast mér
hún!
Á þeysireið með sæluhroll
POPPKLASSÍK
Eftir Sverri Norland
sverrirn@mbl.is
Eftir Árna Matthíasson
arnim@mbl.is
Á
stundum barma tónlistarmenn sé
yfir því að sífellt séu poppfræð-
ingar að skipa þeim á bása, pönk-
ari skuli vera pönkari og poppari
poppari þó flestir hafi þeir gaman
af ýmiskonar tónlist og allmargir
vilji gjarnan fást við fleiri en eina gerð. Danstón-
listarmenn hafa fundið leið út úr þessu – skipta
bara um nafn fyrir hvert verkefni, en svo má líka
bara taka slaginn eins og Leslie Feist gerir á
nýrri skífu sinni og hefur reyndar gert í gegnum
árin.
Kemur af jaðrinum
Leslie Feist kemur af jaðrinum í kanadískri tón-
list, en þar hefur verið mikil gróska síðasta áratug
eða svo. Hún er fædd og upp alin í Calgary og
söng þar í kirkjukór áður en hún gekk í pönksveit
fimmtán ára gömul, en um tvítugt flutti hún til
Toronto og gerðist gítarleikari í rokksveit. Á
næstu árum spilaði hún með ýmsum tónlistar-
mönnum ýmsar gerðir tónlistar, lék til að mynda
undir hjá Peaches og söng hjá öðrum listamönn-
um. Hún tók líka upp sólóskífu sem litla athygli
vakti, Monarch (Lay Down Your Jeweled Head).
Ákveðinn vendipunktur á ferli hennar var þeg-
ar hún gekk til liðs við fjöllistateymið Broken
Social Scene eftir að hafa komið við sögu á þeirri
fínu skífu Feel Good Lost 1999, en hún þekkti vel
til leiðtoga sveitarinnar, Brendan Canning, eftir
að hafa verið með honum í hljómsveit mörgum ár-
um áður. Samhliða starfinu með Broken Social
Scene, tónleikahaldi og tilheyrandi, hóf hún svo
vinnu við aðra breiðskífu sína og segir svo frá að
hún hafi séð fyrir sér að með skífunni gæfist henni
kostur á að segja skilið við fortíðina.
Nýjar leiðir
Samstarfsmenn sína valdi Feist með það í hyggju
að geta fundið nýjar leiðir, en þeir komu úr raf-
eindatónlist á meðan hún var alin upp í óháðu
rokki. Helsti liðsmaður hennar við vinnsluna var
Jason Charles Beck, sem starfað hefur sem Chilly
Gonzales, en hann beindi Feist á nýjar brautir
meðal annars með því að spila fyrir hana Dusty
Springfield.
Þegar hún fór í hljóðver að taka upp skífuna
vissi hún ekki hvernig platan yrði, vissi ekki einu
sinni hvernig hún vildi að hún yrði. Hún kallaði á
þá sem hana langaði að vinna með og þau byrjuðu
á að taka upp lög eftir aðra, svona rétt til að hrista
sig saman, en settust síðan niður til að setja sam-
an frumsamin lög. Þó stóð aldrei beinlínis til að
gera plötu, í það minnsta ekki fyrr en hún áttaði
sig á að hún væri með nánast fullgerða breiðskífu í
höndunum.
Þriggja ára tónleikaferð
Sólóskífan fékk heitið Let It Die og kom svo út
2004. Feist tók kynningu á skífunni föstum tökum
því hún var tæp þrjú
ár á ferðinni að kynna
hana, 33 mánuði segir
hún sjálf og grínaðist
með það í viðtali við
tímarit vestan hafs að
hún hefði í hyggju að
hefja framleiðslu á
ferðatöskum, hún
hefði orðið góða þekk-
ingu á slíku eftir að
hafa búið í einni slíkri
á ferð um heiminn svo
lengi. Öll vinnan skil-
aði sér heldur betur,
því Let It Die seldist
vel um víða veröld, fór
í nærfellt hálfri milljón
eintaka og lag af henni
rataði á smáskífulist-
ann vestan hafs.
Eftir stutt frí var
svo kominn tími til að
hefja vinnu við nýja
skífu, en þá segist
Feist ekki hafa vitað
hvernig hún vildi að
næsta plata yrði, en
vissi þó hvernig hún
vildi vinna hana. Plöt-
una vann hún með
Gonzales að nýju, lagði
drög að henni í Berlín
og tók svo upp í hljóð-
veri í Frakklandi, eða
réttara sagt í sama
húsi og viðkomandi
hljóðver vegna þess að
hana langaði ekki að
loka sig inni í hljóðveri
enn og aftur – hún lét
leggja snúrur milli
hæða og tók skífuna
svo upp í stofunni ofan
við hljóðverið.
Notalegt andrúmsloft
Þetta skapaði svo notalegt andrúmsloft að nokkur
laganna eru bara ein taka, enda vildi hún gera
plötu þar sem allir væru að vinna saman og
treystu hver á annan, en ekki á eftirvinnslu í Pro
Tools, eins og kom fram í viðtali hennar við vefrit-
ið Pitchfork fyrir skemmstu. Öll lög eftir aðra sem
átti að taka upp fóru svo í glatkistuna, henni leið
að sögn svo vel að vera að gera eigin lög að hana
langaði ekki að stíga inn í heim annarra að þessu
sinni. Að því sögðu þá er eitt lag á skífunni, Sea-
lion, þar sem hún endurgerir gersamlega gamlan
húsgang, See-Line Woman, sem hún hefur frá
Ninu Simone. The Reminder kom svo út 1. maí
síðastliðinn.
Notalegt stofupopp
Söngkonan Leslie Feist söðlaði um á annarri
breiðskífu sinni, sneri baki við rokki og pönki og
sté fram sem framúrskarandi fjölhæfur lista-
maður í dægilegu framúrstefnulegu poppi – í
stað hrárra gítara komu rafeindahljóð, strengir
og á köflum ansi íburðarmiklar útsetningar.
Fyrir vikið komst hún á allra varir, naut hylli
víða um heim, og margir hafa beðið nýrrar
breiðskífu með eftirvæntingu. Sú plata er svo
loks komin, heitir The Reminder og hefur fengið
fína dóma.
Ákveðin Kanadíska söngkonan Leslie Feist.