Morgunblaðið - 02.01.2007, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. JANÚAR 2007 F 23
Hamraborg 12, Kópavogi, sími 564 1500, fax 554 2030.
Jóhann Hálfdánarson, Vilhjálmur Einarsson, löggiltir fasteigna- og skipasalar.

564 1500
30 ára
EIGNABORG
Fasteignasala
ESKIHLÍÐ góð 113,5 fm endaíbúð á 2.
hæð, þrjú svefnherb. tvær stórar samliggj-
andi stofur, laus fljótlega.
RAUÐARÁRSTÍGUR 82 fm 3ja
herb. íbúð á 2. hæð, nýlegar innréttingar,
parket á herbergjum, flísar á gólfi.
VALLARÁS Góð 44 fm 2ja herb. íbúð á
4. hæð, flísa á gólfi, laus strax, mikið út-
sýni. V. 11,5 m.
SLÉTTAHRAUN Björt 101,7 fm endaí-
búð á 3. hæð, þrjú svefnherbergi, stórar
suðursvalir, laus fljótlega.
FUNALIND Glæsileg 86 fm 3ja herb.
íbúð á 4. hæð, eikarparket á gólfum, flísa-
lagt baðherbergi, mikið útsýni.
BÆJARGIL 209 fm glæsilegt einbýlis-
hús á tveimur hæðum, fjögur svefnher-
bergi með skápum og parketi, nýleg tæki í
eldhúsi, rúmgóð stofa með parketi, 32 fm
bílskúr sem er innif. í heildar fm hússins.
ÁSTÚN 57 fm 2ja herb. íbúð á 4. hæð
með svalainng., laus fljótlega, mikið út-
sýni.
FJALLALIND Glæsilegt 168 fm enda-
raðhús. Í eldhúsi er eikarinnrétting-
, flísalagt baðherbergi, þrjú svefnherbergi,
rauðeik á gólfum, mikið útsýni, bílskúr er
um 24 fm.
ARNARSMÁRI 96 fm 3ja herb. íbúð á
3. hæð með svalainngangi. Í eldhúsi er
snyrtileg sprautulökkuð innrétting og
borðkrókur, flísalagt baðherbergi, tvö rúm-
góð svefnherbergi með skápum og eikarp-
arketi, stór stofa með eikarparketi, stórar
svalir, mikið útsýni.
NÚPALIND Falleg 98 fm íbúð á 4. hæð
í lyftuhúsi, flísalagt bað, ljósar innréttingar
í eldhúsi, þvottahús innan íbúðar, bílastæði
í lokuðu bílahúsi.
Það er dálítið skrítið, og þó ekki,
að ákaflega erfitt hefur verið að fá
allar upplýsingar um sögu Horn-
bjargsvita, bygginguna, hernáms-
árin og reksturinn, flestir þeir er þá
sögu skópu eru látnir og skriflegar
heimildir fáar, þó er ljóst að bygging
hússins hefur verið gríðarleg fram-
kvæmd árið 1930.“
Bygging Hornbjargsvita
„Að sögn Haraldar Stígssonar
sem í dag er 92 ára og búsettur í
Reykjavík og vann við bygginguna,
var vitinn og húsið steypt upp á einu
sumri.
Fjöldi manns vann við bygg-
inguna, nokkra þurfti að fá „að sunn-
an“. Við verkið var notuð steypu-
hrærivél sem var nýlunda á
Ströndum á þessum tíma og senni-
lega sú fyrsta sem þar sást.
Bertel Sigurgeirsson trésmíða-
meistari stjórnaði verkinu, en hann
var faðir Þráins Bertelssonar rithöf-
undar, einnig stjórnaði hann bygg-
ingu Landakotsspítala.
Á meðan verkinu stóð, bjuggu
verkamennirnir í skála sem reistur
var skammt fyrir austan vitann. Allt
efnið í vitann var aðflutt nema grjót-
ið sem var notað í púkk með steyp-
unni til að drýgja hana. Sementið
innflutt en allur sandur sóttur á bát-
um í Hornvík þar sem honum var
mokað í strigapoka og borinn um
borð í bátinn.
Mest allt efnið í vitann og húsið
var híft upp í svokölluðum „Svelg“,
sem er víkin austan við vitann. Þar
var reistur krani sem efnið var híft
upp með.
Það er mikil hreyfing í „Svelgn-
um“, þannig að það hlýtur að hafa
verið mikið og erfitt verk að hífa allt
efnið þarna upp með handafli en
þarna eru um 15–20 m háir klettar.
Þaðan hefur svo þurft að aka efn-
inu í hjólbörum eða bera það á bak-
inu á byggingarstað u.þ.b. 300
metra.
Seinna sáu menn að mun betri
lending var fyrir vestan vitann og
hófu að nota hana.
Að sögn Haraldar var húsið haft
stórt vegna radíóvitans sem átti að
vera staðsettur í „Síberíu“, en það
herbergi hefur verið nýtt sem mat-
argeymsla í fjölmörg ár, enda alltaf
kalt þar inni. Haraldur man vinnuna
við að fylla upp grunninn undir „Síb-
eríu“ en þar er ekki kjallari undir.
Ekki er alveg á hreinu hvort allt
húsið var steypt í einu, hlutinn á
milli vitans og íbúðarhússins virðist
að einhverju leyti hafa verið steypt-
ur síðar, þannig sjást eitt og hálft
þrep af útitröppum inni í kústaskáp
sem sýnir að gengið hefur verið úr
eldhúsi og út, í áttina að vitanum.
Lengi vel hélt fólk að vitinn hefði
verið byggður fyrst og svo húsið en
svo var ekki. Þess vegna er þetta
mjög undarlegt.
Hugsanlegt er að fyrst hafi verið
gert ráð fyrir aðskildu húsi og vita
en síðar á byggingartímanum ákveð-
ið að loka a.m.k. hluta af bilinu á
milli húsanna, það skýrir að ein-
hverju leyti útlit hússins en engu er
líkara en tveir arkitektar hafi teikn-
að húsið.
Gaman væri ef einhver sem ætti
myndir frá staðnum og vissi fyrir
víst hvernig þessu var háttað, hefði
samband við undirritaðan. Núna
væri allt efni flutt að með þyrlu,
þannig að auðvelt er að gera sér í
hugarlund þann kostnað sem hlytist
af slíkri framkvæmd.“
Umhverfi vitans
„Umhverfi vitans er ákaflega fjöl-
breytt, útsýnið um eldhúsgluggann
er það stórkostlegasta sem sést úr
nokkrum slíkum glugga.
Ef maður röltir upp með læknum
eru hvammar og lautir þar sem mað-
ur getur gleymt sér við fuglasöng og
lækjarnið, gangir þú hinsvegar nið-
ur að sjó, blasir Hornbjargið við í
öllu sínu veldi, ógnandi við fyrstu
kynni, en eftir smá tíma í návist
bjargsins fer maður að skilja það, þú
lærir að umgangast það af virðingu;
í því, og við það, má engin mistök
gera.
Við hjónin höfum átt ákaflega gott
samstarf við Siglingastofnun frá
upphafi, og eftir að þetta framtak
okkar varð að veruleika, var skipuð
nefnd á vegum ráðherra sem var fal-
ið að fjalla um hús og jarðir í eigu
stofnunarinnar og koma með til-
lögur varðandi eignirnar. Nefndin
var sammála um að það sem við vær-
um að gera, væri góð lausn varðandi
nýtingu vitamannvirkja, svo e.t.v.
eru sóknarfæri víðar á annesjum
fyrir þá sem komast vilja út úr
skarkalanum og „finna sjálfan sig“.
Reksturinn hjá okkur hefur geng-
ið vel, við stefnum ekki á heims-
yfirráð né einkaþotu, við stefnum á
að opna góð tjaldsvæði með vatns-
salernum næsta sumar, við stefnum
á að snyrta enn betur á svæðinu og
við stefnum á að allir sem koma til
okkar fari þaðan ánægðir og af-
slappaðir, fullir af því umhverfi sem
vitinn er í, hamingjusamir yfir því að
vita að til eru staðir þar sem náttúr-
an fær að njóta sín án ótta við eyði-
leggingu þeirra sem bara sjá pen-
inga og hámarksgróða út úr öllu, þar
liggur okkar metnaður.“
Látravík Hornbjargsviti og íbúðarhúsið í Látravík. Þetta var lengi afskekktasta byggð á Íslandi.
Morgunblaðið/Júlíus
Byggingin F.v. Haraldur Stígsson og Ævar Sigdórsson, en Haraldur var
meðal fjölda manns sem vann við byggingu húsanna í Látravík 1930.
Vatnsvirkjunin. Ævari og félögum hans tókst að koma gömlu vatnsvirkj-
unni í lag og er hún vel nothæf enn í dag, þótt fornfáleg kunni að þykja.
Morgunblaðið/Pétur Blöndal
Í eldhúsinu Hjón í Látravík, Una Lilja og Ævar, í gamla eldhúsinu þar sem
undarlega tröppur liggja út í óvissuna. Margir gætu lært af atorku þeirra.
gudrung@mbl.is