Morgunblaðið - 25.03.2007, Blaðsíða 38

kvikmyndir
38 SUNNUDAGUR 25. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
C
ate, Cate, hér, hér í
horninu, nei, hingað,
hey, Cate, já, svona,
halló, Cate, Cate …“
Þannig hrópa ljós-
myndararnir hver í kapp við ann-
an, veslings Cate Blanchett veit
ekki hvert hún á að snúa sér, og
þó – hún veit það vel því þetta er
ekki í fyrsta skipti sem hún kynn-
ir kvikmynd með sjálfri sér í
framlínu. Hún snýr sér á alla
kanta og brosir, það er mjög æft
bros.
Tveir menn bætast í litla hópinn
í myndatökuherberginu, annar er
Steven Soderbergh leikstjóri,
hann er snoðaður og hálfbrosandi
með gamaldags gleraugu, hann
opnar leðurjakkann eins og vön
fyrirsæta og sýnir bol með mynd
af Ampelmann, við töluverðan
fögnuð. Ampelmann er græni kall-
inn á gönguljósunum í Austur-
Berlín, það passar, við erum í
Berlín. Þriðji maður er Christian
Olivier, þýskur leikari sem er að
ryðja sér braut í Hollywood; öll
unnu þau að gerð myndarinnar
Góði Þjóðverjinn (The Good Ger-
man) og þetta er Þýskalands-
frumsýningin. Fjórði maður, sjálf-
ur George Clooney, komst ekki
með. Upptekinn við tökur á nýrri
mynd.
Þessi gæi er kvikmyndastjarna
Góði Þjóðverjinn er byggð á
samnefndri skáldsögu Josephs Ka-
non frá 2001 og segir frá banda-
rískum stríðsfréttaritara, Jake Ge-
ismer (George Clooney), sem
staddur er í Berlín haustið 1945
vegna Potsdam-ráðstefnu banda-
manna, og dregst þar inn í morð-
mál þar sem fyrrum ástkona hans
(Cate Blanchett) og bílstjóri (Toby
Maguire) koma við sögu. Loft er
lævi blandið eftir mestu stríðsátök
aldarinnar og fjallar myndin ekki
síst um það hvernig einstaklingar
og heilar þjóðir lifa af stríð og
reyna með öllum ráðum – ekki
endilega heiðarlegum – að tryggja
sér líf eftir stríðið. Eða eins og
segir í kynningarlínunni: Ef stríð
er helvíti, hvað kemur þá í kjölfar-
ið?
Lýstu samstarfi ykkar George
Clooney, er fyrsta spurning sem
Soderbergh fær og viðstaddir
ljóma. „Það var mikið happ að
kynnast George. Við vorum báðir
á skrýtnum stað í lífinu þegar við
hittumst og eftir á að hyggja veit
ég ekki hvar ég væri ef við hefð-
um ekki gert Úr augsýn (Out of
Sight). Ég þurfti lífsnauðsynlega
að gera mynd sem einhver vildi
sjá, hann þurfti hlutverk sem
sannaði leikhæfileika hans,“ segir
Soderbergh og bætir við: „Þegar
ég sá George fyrst í Bráðavaktinni
þá hugsaði ég strax: Þessi gæi er
kvikmyndstjarna! Það var ekkert
vafamál í mínum huga. Við komum
auga á það besta hvor í öðrum og
nú höfum við gert einar sex mynd-
ir saman á fremur skömmum tíma
og það hefur verið alveg frábært.“
Úr augsýn var, þegar þarna var
komið sögu á ferli Soderberghs,
hans vinsælasta mynd – á móti
Clooney lék Jennifer Lopez og
kom frammistaða hennar mörgum
á óvart. Klipping myndarinnar var
og sérstök, óhefðbundinn taktur
sem Soderbergh bjó til með hinni
reyndu klippikonu Anne V. Coa-
tes. Í kjölfarið hófst samkrull So-
derberghs og Clooney, sem nær
sem fyrr segir til sex mynda og
raunar enn fleiri ef taldar eru þær
sem þeir hafa framleitt í félagi.
Cate Blanchett lýsir tvíeykinu
Soderbergh og Clooney. „Sam-
vinna Stevens og George er hröð,
áreynslulaus og hrikalega mikil
skemmtun og allir þessir þættir
einkenndu vinnuna á tökustað,“
segir hún. „Og já, George er frá-
bær, hann er alveg ótrúlega fynd-
inn náungi, að mínum dómi einn
fyndasti maður … veraldar,“ segir
hún í leit að betra orði. „Og á
hvíta tjaldinu er hann íkon, eins
og leikarar á fimmta áratugnum
voru, og þess vegna hentar hann
þessari mynd vel.“
Dýrt að brjóta rúður
Segja má að í meginatriðum
sæki Góði Þjóðverjinn innblástur
til Casablanca (1942), The Third
Man (1949), Der Verlorene (1951)
og A Foreign Affair (1948); sem
fyrr segir er myndin svarthvít en
fleiri einkenni kvikmyndagerðar 4.
og 5. áratugarins svífa yfir vötn-
um. Þannig var leikmyndin byggð
með eins snjöllum hætti og unnt
var, rétt eins og í stúdíóum þess
tíma, lýsingin höfð af sama meiði
og tónlist spennuþrungin (tilnefnd
til Óskars). Soderbergh segir að
listrænir aðstandendur mynd-
arinnar hafi gert ýmsar rann-
sóknir á stíl fyrirmyndanna.
„Helmingur tímans fór í að
ákveða hvað við vildum sjá, hinn
helmingurinn fór í að finna út
hvernig við gætum „svindlað“,
eins og vaninn var að svindla á
gullaldarárum kvikmyndaveranna.
Reuters
Rökkurmynd Cate Blanchett og George Clooney í atriði úr myndinni Góði Þjóðverjinn. Stemmningin minnir á myndir á borð við Casablanca og Þriðja manninn.
Inn og út úr tímanum
Kvikmynd Stevens Soderberghs, Góði Þjóðverj-
inn (The Good German) er svarthvít en samt
glæný. Hún fjallar um líf og framtíð fólks við lok
síðari heimsstyrjaldar, en fæstir leikaranna muna
þann tíma. Hún er byggð á skáldsögu eftir Jo-
seph Kanon, en fyrst og fremst er hún þó byggð á
kvikmyndaastíl 4. og 5. áratugarins í bland við
samtímatilfinningu Soderberghs, en hann er m.a.
kunnur fyrir myndirnar Sex, Lies & Videotape,
Out of Sight, Ocean’s Eleven og Twelve og ekki
síst Traffic sem aflaði honum Óskarsverðlauna
árið 2001 sem besta leikstjóra. Hann er einn af
óskasonum kvikmyndabransans og þykir í senn
duglegur, mistækur, yfirlætislaus og snjall.
REUTERS
Glaðbeitt Steven Soderbergh leikstjóri og leikararnir Cate Blanchett og
Christian Oliver stilla sér upp til að fyrir ljósmyndara á kvikmyndahátíð-
inni í Berlín í febrúar. Soderbergh klæddist sérstaklega bol með mynd af
græna gönguljósakarlinum, arfleifð frá Austur-Berlín.
Eftir Sigurbjörgu Þrastardóttur