Morgunblaðið - 25.03.2007, Blaðsíða 54
54 SUNNUDAGUR 25. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
HORFIST í augu við staðreynd-
ina: Borgin hefur ekki tímt almenni-
lega að draga úr svifryki umferðar,
af því að borgurunum þykir þetta
málefni ekki nógu mik-
ilvægt. Drjúgur hluti
þegnanna baðar sig í
svifryki daglega og
hefur meiri áhyggjur
af því hvernig súrefn-
ishlutfall í heiminum
geti viðhaldist fyrir
barnabarnabörnin en
ekki að sama skapi
hvernig bein svif-
ryksmengun lætur
heilsunni hraka í dag.
Við tímum þessu ekki
núna, af því að greiða
þarf verktökum fyrir
meginhluta starfsins, en þegar
kostnaðurinn var fastur og tækja-
kosturinn og mannaflinn tilheyrði
borginni, þá fannst okkur sjálfsagt
að hreinsibílar væru alltaf á fullu
við það að hirða malbiksrykið undan
okkur. Kostnaðurinn er veginn og
metinn miðað við allt annað sem
þarf að gera og hingað til virðist
svifryk hafa verið léttvægt fundið,
sem það er að sjálfsögðu, en ekki
varðandi heilsu, þar sem það hefur
afgerandi neikvæð áhrif á heilsu
manna. Það er til lítils að stunda lík-
amsrækt og heilbrigt mataræði ef
það er svo eyðilagt strax í akstri á
leiðinni úr vinnunni, eða sem verra
er, læðist ofan í börnin okkar á
meðan við brunum til verka okkar.
Aukin umferð, meiri þrif
Götur eru ekki sjálfhreinsandi,
einhver þarf stöðugt að vera að
þrífa þær, fyrst þær eru jafnan í
notkun. Fullkomnir hreinsibílar eru
tilbúnir, en eru ekki notaðir að því
marki sem til þarf til að halda
mengun okkar undir viðmið-
unarmörkum. Það gefur auga leið,
að svifryk á höfuðborgarsvæðinu
væri mun minna ef
gengi hreinsibíla væri
á fullu við það að
hreinsa aðalæðar þar
sem mikill hluti svif-
ryks verður til. Að-
staðan er öll fyrir
hendi, bara að gefa
samþykkið fyrir kostn-
aðinum. Við fjölguðum
bílum um tugi þúsunda
á skömmum tíma og
ætlumst svo til að það
hafi ekki afleiðingar,
hvorki í umferð-
arþunga, slysum né í
mengun. Það er tómt mál um að
tala að við eigum að vera í einhverri
bíllausri útópíu: svona er þetta hér
uppi á klaka. Allir aðrir en maður
sjálfur eiga víst að nota strætó eða
að hætta lífi sínu á reiðhjóli, en
maður sjálfur vill upphitað sæti og
4,5 mínútna ferðalag í vinnuna, eins
og í mínu tilviki. En þegar ég vann
uppi á Höfða og ók Ártúnsbrekkuna
nokkrum sinnum á dag sá ég og
fann gjarnan svifrykshjúpinn yfir
henni og Miklubrautinni. Verst var
að lenda fyrir aftan 18 hjóla trukk
að vori, sem slæddist út í yfirhlað-
inn drullukant götunnar og jós upp-
söfnuðu eitrinu yfir alla. Þessi aur á
ekki að vera þarna, heldur ættu
hreinsibílar næturinnar að vera
búnir að taka þetta allt. Annað er
svo sjálfsagt, að nota vatnið til þess
að spúla göturnar oft, þá nær fína
eiturrykið ekki að setjast að. Er-
lendis þarf að spara vatnið, en hér
er sjálfsagt að nýta sér aðstöðuna.
Vissulega er það ekki æskilegt í
ræsin og út í sjó, en ef göturnar eru
ryksugaðar með hreinsibílum og
spúlað oft inn á milli er magnið sem
fer í ræsin í lágmarki, en lungun
okkar hrein og fín.
Höldum nagladekkjunum
Ekki tók langan tíma að finna
blóraböggul, blessuð nagladekkin.
Vissulega spæna þau upp malbikið
meir en önnur dekk, en það liggur í
hlutarins eðli og á aðeins að valda
því að notkun þeirra sé takmörkuð,
ekki bönnuð. Dettur nokkrum heil-
vita manni í hug að banna stóra
flutningabíla af því að þeir slíta mal-
bikinu meira í einni ferð heldur en
allt að 30.000 fólksbílar? Varla,
heldur takmörkum við notkun
þeirra bíla, t.d. við vegina sem þola
þá. Árið sem ég ók nagladekkjalaus
var ég með lífið í lúkunum og olli
samborgurum mínum stórhættu,
t.d. rennandi yfir stöðvunarskyldu
við brekkufót í Þingholtunum og
gjarnan í vandræðum á umferð-
arljósum. Nú er jafnvel hugsanlegt
og er í rannsókn að nagladekkja-
leysistískan undanfarið eigi sinn
þátt í því að alvarlegum slysum hafi
fjölgað.
Þurfum salt og nagla
Það er samspil notkunar salts og
nagladekkja sem skapar stærsta
hluta svifryksins. Við þörfnumst
beggja þeirra þátta, þannig að
áherslan verður að vera á það að
lágmarka afleiðingarnar, þar sem
orsakavaldinum verður trauðla
breytt, ekki frekar en öðrum orsök-
um svifryks, svo sem leirfoki af
heiðunum eða blýmenguðum pús-
tögnum. Hvetjum borgaryfirvöld
áfram til þess að nota allar helstu
aðferðir til þess að þrífa undan okk-
ur götuskítinn, svo að við öndum
honum minna að okkur. Ekkert
mál, bara að borga.
Sparnaður eykur svifryk
Ívar Pálsson fjallar
um nagladekk og svifryk »Hvetjum borgaryf-irvöld áfram til þess
að nota allar helstu að-
ferðir til þess að þrífa
undan okkur götuskít-
inn, svo að við öndum
honum minna að okkur.
Ívar Pálsson
Höfundur er viðskiptafræðingur með
útflutningsfyrirtæki.
Sími 575 8500 - Fax 575 8505
Síðumúla 11 • 2. hæð • 108 Reykjavík
Pálmi Almarsson og Sverrir Kristjánsson, lögg. fasteignasalar
OPIÐ HÚS Í DAG
FRÁ KL. 13.30-14.30
LAUTASMÁRI 1 - LYFTUHÚS
3ja herb. 95 fm íbúð á 3. hæð á
þessum vinsæla stað í Smárahverfi
Kópavogs. Húsið er byggt af bygg-
ingarfélagi Gylfa og Gunnars ehf. Í
húsinu eru tvær lyftur. Íbúðin skiptist
m.a. í forstofu, sjónvarpshol, stofu,
borðstofu með útgangi á rúmgóðar
vestursvalir, tvö svefnherb. og flísa-
lagt baðherb. Þvottaherb. í íbúð.
Parket og flísar á gólfum. Þetta er
mjög góð staðsetning í barnvænu
hverfi, stutt í alla þjónustu, skóla og
útivistarsvæði. Verð 23,9 millj.
Einar og sölumaður Fasteignamiðlunar
taka á móti gestum frá kl. 13:30-14:30.
Bjalla merkt 34.
Um er að ræða jörðina Höfðabrekku í Mýrdal sem er ein af
glæsilegustu og best búnu ferðaþjónustubýlum á landinu.
Í næsta nágrenni eru einstakar náttúruperlur s.s. Reynisfjara og
Reynisdrangar, Mýrdalsjökull og Þakgil. Jörðin er um 4.700 ha.
Húsakostur er góður og telur m.a. fimm gistihús með 62 tveggja
manna herbergjum, stórt veitingahús, veitingasali, starfsmannahús,
þvottahús, baðhús, þrjú stór íbúðarhús auk hesthúss, verkstæðis
og annara útihúsa. Borhola sem gefur af sér 14 sek.lítra af 39°C
sjálfrennandi heitu vatni. Veiði í Kerlingardalsá. Vikurnámur.
Nánari upplýsingar má fá á skrifstofu Lögmanna Suðurlandi
HÖFÐABREKKA Í MÝRDAL
Fasteignasala Lögmanna Suðurlandi
Austurvegi 3 - 800 Selfossi
sími 480 2900 - www.log.is
Löggiltir fasteignasalar:
Ólafur Björnsson hrl.
Sigurður Sigurjónsson hrl. og
Christiane L. Bahner hdl.
Óskað er eftir
Halldór I. Andrésson, löggiltur fasteignasali
Óskað er eftir atvinnu- og/eða skrifstofuhúsnæði fyrir
fjárfesti. Húsnæðið þarf að kosta 500 milljónir eða meira.
Kostur ef leigusamningur fylgir eigninni.
Allar frekari upplýsingar veitir
Albert Björn Lúðvígsson í síma 840 4048.
MEÐAN þingmenn skeyta
hvorki um skömm né heiður í
vinnubrögðum sínum á Alþingi er
örvænt um að virðing löggjaf-
arsamkomunnar vaxi í augum al-
mennings. Samkvæmt nýjustu
könnunum er hún sorglega lítil, en
ekki er að sjá að það valdi þeim
vökum, sem um stjórnvölinn halda.
Nýjasta „skuespillet“ var fært
upp á fjölum samkundunnar í síð-
ustu viku, þegar leikið var skjöld-
um um eitt grafalvarlegasta mál
þjóðarinnar: Ákvæði í stjórnarskrá
lýðveldisins um sameign Íslend-
inga á náttúruauðlindum lands
síns og sjávar. Í þeim farsa voru í
aðalhlutverkum „skuespillere“ í
æðstu embættum.
Því eru menn að vísu alvanir að
lítið mark sé takandi á kosninga-
loforðum eða stjórnarsáttmálum
ríkisstjórna. En viðkomandi hafa
þó jafnan haft smekk fyrir að
svíkja yfirlýsingar sínar þegjandi
og hljóðalaust.
En ekki í þetta skiptið. Hring-
fari Framsóknar samdi kassa-
stykki, sem fært var upp undir
stjórn formanns Sjálfstæðisflokks-
ins. Í lok sýningar klöppuðu þeir
sjálfum sér lof í lófa, að vísu við
dræmar undirtektir Morgunblaðs-
ins, svo ekki sé meira sagt.
Fjörbrot Framsóknar verða
ekki gerð að frekara umtalsefni í
þessum greinarskrifum, en við það
látið sitja hverjar ástæður lágu
augljóslega til svika á loforði í
stjórnarsáttmála. Á því ber þing-
flokkur Sjálfstæðisflokksins fyrst
og fremst ábyrgð, þar sem meiri-
hluti hans vildi alls engin ákvæði
setja um auðlind sjávar í stjórn-
arskrá.
Og ástæðan er einföld: Ráðandi
öfl í Sjálfstæðisflokknum vilja af-
henda örfáum sægreifum auðlind
sjávar til fullrar og óafturkræfrar
eignar. Þeim er fullljóst, að ákvæði
í stjórnarskrá um sameign þjóð-
arinnar á sjávarauðlindinni myndi
skjóta endanlega loku fyrir aðra
ráðstöfun hennar; að með öllu yrði
óheimilt að ráðstafa auðlindinni til
útvalinna einstaklinga eða fyr-
irtækja.
Hlutverk Sjálfstæðisflokksins í
farsanum er því auðráðin gáta,
enda má gera ráð fyrir að þeim
þingmönnum flokksins fjölgi í
næstu kosningum, sem vilja koma
á séreignarrétti á fiskimiðunum.
Ekki dregur Illugi Gunnarsson dul
á þá afstöðu sína og fleiri nýfrjáls-
hyggjumenn. En vígstaða þeirra
verður erfið í alþingiskosning-
unum ef marka má skoðanakann-
anir um afstöðu almennings. Ekki
munu þeir heldur njóta aðstoðar
Morgunblaðsins að þessu sinni.
Stjórnarandstaðan hefur dansað
einkennilegan stríðsdans í máli
þessu, haldandi í þá fávíslegu von
að geta slitið það tryggðaband,
sem sameinar kvótaflokkana í
Gripdeildinni miklu.
Sverrir Hermannsson
Auðráðin gáta
Höfundur er fv. þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins.